Τι θέλει η ΝΔ από το ΚΙΝΑΛ και τι η κεντροαριστερά από τον εαυτό της;

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, σύμβουλος επιχειρήσεων – συγγραφέας

Και ξάφνου οι εσωκομματικές εκλογές στο ΚΙΝΑΛ απέκτησαν νέο ενδιαφέρον. Η αιφνίδια αποχώρηση της Φώφης Γεννηματά για λόγους υγείας, άλλαξε τις ισορροπίες και ανακάτεψε την τράπουλα στον ευρύτερο χώρο της κεντροαριστεράς αναδεικνύοντας γενικότερα πολιτικά ερωτήματα που αφορούν το μέλλον τόσο της ΝΔ, όσο και του ΣΥΡΙΖΑ.

Προ ημερών στο άρθρο Ο 4ος δρόμος προς το ΠΑΣΟΚ; αναφερόμασταν στο ότι αν δεν προκύψει μια νέα ηχηρή υποψηφιότητα, ο δείκτης της νίκης δείχνει σαφέστατα προς τη μεριά του Νίκου Ανδρουλάκη. Πριν αλέκτωρ, λαλήσει τρεις επιβεβαιωθήκαμε, όχι τόσο γιατί ο Γερουλάνος δήλωσε παρών, αλλά επειδή ο Γιώργος Παπανδρέου εμφανίστηκε ως εγγυητής της ενότητας, η οποία, κατά τη γνώμη του, θα επιτευχθεί εάν άπαντες αποσυρθούν, ομονοώντας στην δική του ανάδειξη, ξανά, ως αδιαμφησβήτητου ηγέτη!

Γιορτάζοντας 47 χρόνια από την ίδρυση του, το ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζει το τελευταίο κεφάλαιο του υπαρξιακού δράματος του. Εξαφανίζεται οριστικά από το προσκήνιο, μετατρεπόμενο σε μια σοσιαλδημοκρατική καρικατούρα, αφήνοντας όλη την αριστερόστροφη πλευρά του του ΣΥΡΙΖΑ ή μετακινείται προς τις ρίζες του με το φόβο να ταυτιστεί με έναν ξεπερασμένο λαϊκισμό που θα το οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη κοινωνική απομόνωση;

Το τελευταίο διάστημα τίθεται συχνά το συγκεκριμένο δίλημμα. Αναλυτές από τον χώρο της κεντροδεξιάς επισημαίνουν ότι το εναπομείναν κομμάτι από την ιστορική παράταξη αποτελείται από ακραιφνώς ευρωπαϊστές σοσιαλδημοκράτες κι ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι ψηφοφόροι του επιθυμούν την κυβερνητική συνεργασία με τη ΝΔ κι όχι με τον ΣΥΡΙΖΑ, προτρέποντας την επόμενη ηγεσία του χώρου σε φιλελεύθερη στροφή.

Βέβαια, θα έλεγε κάποιος ότι αν αυτοί οι αναλυτές ενδιαφέρονταν αποκλειστικά για το καλό της δικής τους παράταξης θα διέβλεπαν πιθανή επαναπροσέγγιση του ΚΙΝΑΛ με τον “κεντρώο” χώρο που τόσο έχει θεοποιηθεί ως η αιχμή του δόρατος της εκλογικής νίκης της ΝΔ. Κι ας αποδεικνύουν τα εκλογικά αποτελέσματα ότι η αύξηση κατά 12% του εκλογικού της ποσοστού της προήλθε τουλάχιστον ισομερώς τόσο από τα αριστερά όσο κι από τα δεξιά της. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας ότι το ΚΙΝΑΛ δεν είχε σοβαρή διαφοροποίηση στα ποσοστά του, αποδεικνύεται ότι ένα σημαντικό μέρος αυτού που χαρακτηρίζεται ως κεντρώα ψήφος αφορά πρώην ψηφοφόρους και στελέχη της ΝΔ που μετακινήθηκαν προς το Ποτάμι ή την Ένωση Κεντρώων επειδή δεν “άντεχαν” την ανάδειξη του Αντώνη Σαμαρά σε αρχηγό της κι επανάκαμψαν αμέσως μετά την αποχώρηση του.

Γιατί, λοιπόν, να επιθυμούν μια τέτοια μετακίνηση του ΚΙΝΑΛ, αν θεωρητικά θα σήμαινε πιθανή απώλεια ψήφων για τη ΝΔ; Είναι τόσο μεγαλόψυχοι, τόσο δήθεν ορθολογιστές ή προτιμούν ως βασικό αντίπαλο τον ΣΥΡΙΖΑ, με τις εγγενείς αντιφάσεις του και το ΚΙΝΑΛ σε ρόλο συμπληρωματικού κυβερνητικού εταίρου παρά σε επαφή με την πλατιά κοινωνική πασοκική πλειοψηφία που απώλεσε με την άγαρμπη μνημονική στροφή του;

Αυτό που αφορά την ελληνική κεντροαριστερά είναι ο προσδιορισμός της νέας ταυτότητας της. Η σοσιαλδημοκρατική, ψευτοεκσυγχρονιστική, ποταμίσια σούπα, δεν είναι και τόσο θελκτική διεθνώς. Ακόμη και οι γερμανικές εκλογές έφεραν την αποκαθήλωση των χριστιανοδημοκρατών επειδή υπήρξε μετακίνηση ψηφοφόρων προς πιο σκληρές οικονομικές ή κοινωνικές θέσεις κι όχι προς μια άβουλη μεσότητα. Οι σοσιαλδημοκράτες παρέμειναν στα ρηχά με την ανάδειξη σε σημαντικό πόλο των Πρασίνων, ενός κόμματος με ξεκάθαρο στίγμα γύρω από το περιβαλλοντικό μέλλον και τις συνολικές επιπτώσεις του. Ανεξάρτητα από το αν συμφωνείς ή όχι με την ατζέντα τους, προσδιορίζονται με βάση ένα πολύ διακριτό μήνυμα, ένα ξεκάθαρο κάλεσμα σε δράση, σύμφωνα με την πολιτική επικοινωνία.

Ο χώρος που διαχρονικά κάλυψε το ΠΑΣΟΚ επί δεκαετίες δεν θα αποκτήσει ουσιαστική υπόσταση μετατρεπόμενο σε νέο Ποτάμι, ούτε φυσικά παριστάνοντας την κεντροαριστερά με τον τρόπο που το κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, διατηρώντας όλες τις αναχρονιστικές ιδεολογικές αγκυλώσεις ενός πρώιμου βιομηχανικού αριστερισμού.

Ένα πολύ σημαντικό μέρος όσων μετακινήθηκαν μαζικά προς το ΣΥΡΙΖΑ την τελευταία δεκαετία, έψαχναν ένα πολιτικό γενόσημο για να διατηρήσουν ζωντανό το διαλυμένο πασοκικό όραμα. Πολλοί πλέον στέκονται με σκεπτικισμό απέναντι στην αλλοπρόσαλλη οπτική του Τσίπρα.

Με αυτούς τους εκατομμύρια ψηφοφόρους πρέπει να βρει δίαυλο επικοινωνίας μια σύγχρονη κεντειαριστερά. Αναδεικνύοντας τις θετικές κοινωνικές και οικονομικές παρεμβάσεις του παρελθόντος, αποδεχόμενη τις λαϊκίστικες υπερβολές που έσπρωξαν τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας, αλλά ταυτόχρονα ξεπερνώντας το “στιγμιαίο λάθος” ενός αδιαπραγμάτευτου και μονομερούς, κι όπως αποδείχτηκε λαθεμένου μνημονιακού σχεδιασμού, με τον προσανατολισμό να βρίσκεται στα σύγχρονα κοινωνικά προστάγματα.

Το όνομα Παπανδρέου, υπό άλλες συνθήκες μπορεί και να αρκούσε για να επέλθει η επανασυσπείρωση, όμως δεν είμαι σίγουρος πόσοι από τους αποχωρήσαντα έχουν αφήσει πίσω τους τη μνημονιακή περιπέτεια και είναι έτοιμοι για τη λήθη ενός νέου ξεκινήματος. Μια ουσιαστική νέα αρχή, λογικά θα απαιτούσε και μια απολύτως καινούρια ηγεσία. Ίσως γνωρίζοντας το, ο Γιώργος Παπανδρέου, έκανε την παρουσία του για να βάλει οριστικά ταφόπλακα στο ΠΑΣΟΚ και να προχωρήσει σε πλήρη ταύτιση με τον ΣΥΡΙΖΑ! Ιδομεν!

Αυτός, πάντως, ο ταυτοτικός προσδιορισμός, στη νέα εποχή, αφορά φυσικά και την κεντροδεξιά. Αλλά αυτό θα είναι το θέμα του επόμενου άρθρου!