Δικηγόροι με προϋπηρεσία αστροναύτη

Γράφει ο Ευπατρίδης

Η πρόσφατη προκήρυξη για τη θέση νομικού συμβούλου στον Ελληνικό Διαστημικό Οργανισμό, που μεταξύ άλλων προβλέπει ως απαραίτητο προσόν την ύπαρξη προϋπηρεσίας αστροναύτη, ήτοι τη συμμετοχή σε διαστημικές αποστολές, σε πρώτη φάση προκάλεσε κύμα γέλωτα και ειρωνείας στους νομικούς κύκλους, και όχι μόνο.

Πράγματι η πρώτη ερμηνεία της προκήρυξης είναι ότι πρόκειται για αποτέλεσμα ενός συνδυασμού βλακείας και αμάθειας των συντακτών της, που στην ουσία ζητάνε να στελεχώσει τον οργανισμό ο Γιούρι Γκαγκάριν με πτυχίο Νομικής. Εικάζεις στην αρχή ότι οι άνθρωποι που έβαλαν τέτοιο προσόν στο νόμο απλά είναι άσχετοι με το αντικείμενο και δεν ξέρουν ότι αυτό που ζητάνε είναι αδύνατο.

Για όποιον όμως γνωρίζει περίπου τι συμβαίνει με τις δημόσιες συμβάσεις και τον τρόπο κάλυψης των σχετικών θέσεων, και αν αυτός ο όποιος είναι και ολίγον τι καχύποπτος απέναντι σε ό, τι έχει να κάνει με τη διαχείριση των θέσεων στο Δημόσιο από τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, υπάρχει και μια δεύτερη εκδοχή.

Έστω ότι υπάρχει ένας νομικός, γνωστός και φίλος της κυβέρνησης ή έστω των ανθρώπων του ΕΛΔΟ, που εκτός από πτυχίο Νομικής έχει μεταπτυχιακό στο Δίκαιο του Διαστήματος, διδακτορικό, εμπειρία σε νομικές εργασίες σχετικές με το αντικείμενο κοκ. Και θέλουν να στελεχώσει αυτός τη θέση του Νομικού Συμβούλου. Υπάρχει όμως πάντα το ενδεχόμενο να παρουσιαστεί κάποιος άλλος με τα ίδια ή περισσότερα προσόντα, και βάσει των κριτηρίων επιλογής να πρέπει να δοθεί σε αυτόν η θέση. Η ακόμα καλύτερα, γνωρίζουν πως υπάρχουν κάποιοι με τα ίδια ή περισσότερα προσόντα που θα ενδιαφερθούν.

Συνήθως ένα τέτοιο ενδεχόμενο αποφεύγεται με τη διαδικασία της συνέντευξης. Πράγματι,αν δει κανείς τη σχετική προκήρυξη η συνέντευξη δίνει το 40 % των μορίων για την επιλογή. Η συνέντευξη όμως έχει το μειονέκτημα ότι μπορεί να ελεγχθεί, στα πλαίσια προσβολής της διαγωνιστικης διαδικασίας. Ο υποψήφιος που αποκλείστηκε καθαρά λόγω της συνέντευξης μπορεί να προσφύγει εναντίον της διαδικασίας. Και όταν είναι νομικός κάτι τέτοια καλό είναι να αποφεύγονται.

Άλλες φορές το ενδεχόμενο αποφεύγεται με τη θέση ως απαραίτητης μιας ιδιότητας που έχει ο εκλεκτός υποψήφιος, αλλά δεν είναι αναγκαία για τη δουλειά. Πχ η χρήση της κινεζικής γλώσσας. Εν προκειμένω όμως φαίνεται ότι δεν υπήρχε τέτοιο προσόν.

Έτσι καταλήγουμε στον τρίτο τρόπο. Αφού δεν υπάρχει κάποιο προσόν να έχει ο εκλεκτός υποψήφιος και να μην έχει ο ενδεχόμενος ανταγωνιστής, βάζουμε ως απαραίτητο ένα προσόν που είναι αδύνατο να το έχει κάθε επίδοξος διεκδικητής. Συμπεριλαμβανομένου και του εκλεκτού. Με τον τρόπο αυτό οι υπόλοιποι διεκδικητές αποθαρρύνονται, αφού φαίνεται σαν αναγκαίο ένα προσόν που ούτε έχουν ούτε μπορούν να αποκτήσουν. Και δε συμμετέχουν καν στο διαγωνισμό. Φυσικά αυτό δεν ισχύει για τον εκλεκτό, που γνωρίζει γιατί έχει μπει αυτό το προσόν στα απαραίτητα. Και συμμετέχει κανονικά.

Κάπως έτσι φτάνουμε στη διαδικασία επιλογής, όπου η επιτροπή διαπιστώνει ότι κανείς εκ των υποψηφίων (ή του μοναδικού υποψηφίου που παρουσιάστηκε) δεν έχει το σύνολο των απαιτούμενων προσόντων. Δεν είναι όμως κρίμα να βγει άγονος ο διαγωνισμός και να γίνει επαναληπτικός, νέα προκήρυξη κοκ; Ειδικά τη στιγμή που υπάρχει ένας υποψήφιος που έχει όλα τα προσόντα πλην ενός!

Στις περισσότερες διαγωνιστικές διαδικασίες για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων η δυνατότητα αυτή προβλέπεται έτσι κι αλλιώς. Συνήθως όχι από την πρώτη κιόλας προκήρυξη, όμως προβλέπεται.

Δε μπορούμε να πούμε με ασφάλεια αν αυτό ισχύει και για τη συγκεκριμένη προκήρυξη. Ανατρέξει κανείς στην ιστοσελίδα του ΕΛ.Δ.Ο οι όροι της προκήρυξης δεν είναι δημοσιευμένοι πουθενά. Μόνο τα προσόντα των υποψηφίων και τον τρόπο υποβολής των βιογραφικών. Ούτε στη Διαύγεια προέκυψε κάποια δημοσίευση. Και γενικότερα το καθεστώς που ισχύει για τον ΕΛ.Δ.Ο, που έχει μορφή ΝΠΙΔ (Α.Ε) και όχι ΝΠΔΔ, είναι λίγο περίεργο. Όπως και ό τρόπος που προκηρύχθηκαν εξαρχής οι θέσεις.

Σε κάθε περίπτωση όμως, ακόμα κι αν η προκήρυξη δεν προβλέπει τέτοια δυνατότητα, εγείρεται το ζήτημα του ποιος θα προσβάλει τη διαδικασία για να ελεγχθεί αυτό. Άπαξ και προχωρήσει η διαδικασία, δηλαδή δεν προσβληθεί η προκήρυξη στη νόμιμη προθεσμία και φτάσουμε στην επιλογή υποψηφίων, πλέον οι μόνοι τρίτοι που έχουν δικαίωμα και έννομο συμφέρον να την προσβάλλουν είναι όσοι συμμετείχαν στο διαγωνισμό. Και όπως προελέχθη, είναι πιθανόν να μην υπάρξει κανείς. Άρα και καμία δυνατότητα ελέγχου της διαδικασίας.

Τα παραπάνω μπορεί να είναι ένα απλό σενάριο ενός νομικά διεστραμμένου εγκεφάλου. Μπορεί και όχι. Η μπορεί και να υπάρχει κάτι περισσότερο, που δεν ξέρουμε. Πάντως ειδικά στις προκηρύξεις θέσεων στο Δημόσιο οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ συνήθως δεν κάνουν λάθη.