Σοφία Βούλτεψη: Οι σοβαρές χώρες φυλάσσουν τα σύνορά τους, δεν γίνονται κέντρο διερχομένων
Συνέντευξη της υφυπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, βουλευτού Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας, κ. Σοφίας Βούλτεψη στην Ντέπη Στενού.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Στον τελευταίο ανασχηματισμό ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σας ανέθεσε την Ένταξη των προσφύγων. Ποια είναι η αποστολή σας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μεταναστευτική πολιτική μόνο με αφίξεις, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, δεν γίνεται. Οι σοβαρές χώρες φυλάσσουν τα σύνορά τους, δεν γίνονται κέντρο διερχομένων, προχωρούν σε διαχωρισμό προσφύγων και μεταναστών και έχουν νόμους για τις απελάσεις και τις επιστροφές. Μιλάω για όλα όσα δεν έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ παράλληλα απηύθυνε και γενικά προσκλητήρια με κάθε μέσο και τρόπο. Όταν, λοιπόν, φθάσεις στο σημείο να γνωρίζεις ποιοι δικαιούνται να βρίσκονται στη χώρα σου και ποιοι όχι, αρχίζει η δουλειά της Ένταξης. Αν επικρατεί χάος και αταξία και δεν το γνωρίζεις αυτό, τότε αδικούνται αυτοί που έχουν δικαίωμα να βρίσκονται στη χώρα και οι οποίοι δεν λαμβάνουν αυτά που δικαιούνται.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιοι έχουν δικαίωμα να βρίσκονται στη χώρα μας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτό προκύπτει ξεκάθαρα από την Σύμβαση της Γενεύης, που η Ελλάδα κύρωσε το 1959 επί Κωνσταντίνου Καραμανλή. Είναι άνθρωποι που προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές, θύματα βασανιστηρίων και διακρίσεων ή άνθρωποι που στις πατρίδες τους κινδυνεύουν να πέσουν θύματα διωγμών λόγω των πολιτικών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων και επιλογών τους. Αυτά ξεκαθαρίζονται κατά την διαδικασία της απονομής ασύλου.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι άνθρωποι αυτοί θα μείνουν για πάντα στην Ελλάδα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αφού ξεκαθαρίσαμε πως όσοι δεν δικαιούνται να βρίσκονται στη χώρα μας πρέπει να φύγουν, ας ξεκαθαρίσουμε και αυτό: Όσοι δικαιούνται την διεθνή προστασία που τους προσφέρει η χώρα μας θα μείνουν για όσο διάστημα το επιβάλλουν οι έκτακτες συνθήκες στις δικές τους πατρίδες. Το άσυλο δεν δίνεται εφάπαξ. Επανεξετάζεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα, πάντα σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στις χώρες προέλευσης. Όσο βρίσκονται εδώ, όμως, πρέπει να μπορούν να σταθούν στα πόδια τους. Καθώς αυτοί οι οποίοι γίνονται δικαιούχοι διεθνούς προστασίας έχουν ανάγκες οι οποίες παύουν να καλύπτονται από ευρωπαϊκά κονδύλια και τα έξοδα διαβίωσής τους αναλαμβάνει το κράτος που αναλαμβάνει την προστασία τους, είναι πολύ σημαντικό να μην επιβαρύνεται ο ήδη καθημαγμένος κρατικός προϋπολογισμός. Πρέπει να είναι σε θέση να κερδίζουν οι ίδιοι την ζωή τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ωστόσο, θα ρωτούσε κάποιος, στην Ελλάδα έχουμε πρόβλημα ανεργίας. Μπορούμε να αντέξουμε κάτι τέτοιο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Στην πράξη έχουμε να επιλέξουμε: Επιδόματα που πληρώνονται από το υστέρημα του Έλληνα φορολογούμενου, που τελικά είναι και χρήματα που αφαιρούνται από τις ενεργητικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της ανεργίας ή εξασφάλιση της ανεξάρτητης διαβίωσης των ανθρώπων που δικαιούνται την προστασία μας; Το μεγάλο στοίχημα είναι να μειώσουμε τα ποσά που διατίθενται στους πρόσφυγες και συγχρόνως να εξασφαλίσουμε δουλειές για Έλληνες. Μην ξεχνάμε ότι κάθε χρόνο η Ελλάδα φέρνει χιλιάδες ξένους για τις αγροτικές εργασίες. Επιπλέον, πρέπει να καταλάβουμε και κάτι άλλο εξίσου σημαντικό: Αν οι πρόσφυγες διαθέτουν βασικές γνώσεις καθίσταται πιο εύκολη η μετεγκατάστασή τους σε άλλες χώρες. Αυτό δεν ζητάμε τόσα χρόνια; Δεν ζητάμε αλληλεγγύη από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες; Να δέχονται δηλαδή πρόσφυγες από την Ελλάδα;
ΕΡΩΤΗΣΗ: Καταλαβαίνω ότι η Ένταξη είναι πολλά πράγματα μαζί…
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ακριβώς! Πολιτικές ένταξης ακολουθούν όλες οι χώρες, ακόμη και αυτές που θεωρούνται «αντιμεταναστευτικές». Πολύ σοβαρές πολιτικές, όμως. Γιατί οι άνθρωποι μετανάστευαν, μεταναστεύουν και θα συνεχίσουν να μεταναστεύουν λόγω διαφορετικών κάθε φορά λόγων – σε λίγο αυτό θα γίνεται και για λόγους κλιματικής αλλαγής. Η Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει αυτό το βάρος. Ωστόσο, ανήκει στις χώρες πρώτης υποδοχής. Και δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια, πρέπει να κάνουμε κάτι. Το πρώτο που κάνουμε είναι η φύλαξη των συνόρων. Ήδη, οι ροές είναι μειωμένες κατά 90%. Αλλά πρέπει κάτι να κάνουμε με αυτούς που βρίσκονται ήδη εδώ. Και να προβλέψουμε για το μέλλον.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Με ποιον τρόπο γίνεται η εκπαίδευσή τους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτή τη στιγμή υπάρχει το πρόγραμμα «Ήλιος» το οποίο διαχειρίζεται ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης. Για να καταλάβετε τι έκαναν οι δήθεν «ανθρωπιστές» του ΣΥΡΙΖΑ, αρκεί να σας πω ότι μετά από όλα όσα έγιναν το 2015, το πρόγραμμα υπογράφηκε τον Απρίλιο του 2019 – δηλαδή λίγο πριν από τις εκλογές – και άρχισε να εφαρμόζεται επί κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας. Η προηγούμενη Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη ήταν ένα εντελώς θεωρητικό κείμενο-ευχολόγιο. Το πρώτο που έκανα ήταν να ετοιμάσω τη Νέα Εθνική Στρατηγική, σύμφωνη με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Νοεμβρίου 2020.
Οι πρόσφυγες θα λαμβάνουν χρήσιμες γνώσεις για την καθημερινή ζωή και θα ενισχυθούν δεξιότητες που απορρέουν από το επαγγελματικό τους υπόβαθρο. Γνώσεις και δεξιότητες που θα τους χρησιμεύσουν, όπου και αν επιλέξουν στο μέλλον να συνεχίσουν τη ζωή τους. Το νέο πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα προενταξιακό στάδιο και νέο πρόγραμμα σπουδών. Αυτό με τη σειρά του περιλαμβάνει νέα αντικείμενα, όπως ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, οι αξίες του δημοκρατικού πολιτεύματος, καθώς και ζητήματα ισότητας των φύλων και ενδοοικογενειακής βίας, που θα έλθουν να προστεθούν στα προγράμματα ελληνομάθειας, γλωσσομάθειας και εκπαίδευσης σε συγκεκριμένους επαγγελματικούς τομείς. Με τον τρόπο αυτό, όπως σας είπα, θα βρίσκουν εργασία Έλληνες, ενώ θα διευκολυνθούν και οι μετεγκαταστάσεις σε άλλες χώρες, που είναι ο βασικός στόχος μας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποια είναι τελικά τα μεγαλύτερα λάθη της πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ο ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε μια πολιτική γενικών προσκλητηρίων, με αποτέλεσμα στη χώρα να φθάσουν πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, οι οποίοι διοχετεύθηκαν στην υπόλοιπη Ευρώπη, που με τη σειρά της σφράγισε τα βόρεια σύνορά μας. Ήταν αυτή η πρώτη φορά στην παγκόσμια Ιστορία που κυβέρνηση προκάλεσε τον αυτοεγκλωβισμό της ίδιας της χώρας της. Αυτό έγινε με ελκυστικούς νόμους, με τον μη διαχωρισμό προσφύγων και μεταναστών, με τις μακρόσυρτες διαδικασίες ασύλου, με την μη θεσμοθέτηση κλειστών κέντρων, με το κλείσιμο της Αμυγδαλέζας και με την κατάργηση της κράτησης, της απέλασης, των προστίμων. Ένα άλλο λάθος είναι ότι ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την πρώτη του επίσκεψη στην Τουρκία στις 18 Νοεμβρίου 2018, όπου συναντήθηκε με τον τότε ομόλογό του Νταβούτογλου, αποδέχθηκε ότι «Ελλάδα και Τουρκία είναι θύματα του πολέμου στη Συρία». Αυτό ήταν κορυφαίο πολιτικό λάθος. Η Τουρκία δεν είναι θύμα, διότι από την πρώτη μέρα του πολέμου στη Συρία, που μόλις έκλεισε δέκα χρόνια, η Τουρκία επιχειρεί στα συριακά εδάφη. Δηλαδή προκαλεί την προσφυγιά. Είναι υπεύθυνη για όλα όσα συμβαίνουν. Η Ελλάδα δεν έπρεπε ποτέ να δεχθεί ότι βρισκόμαστε τάχα στην ίδια μοίρα. Το δέχθηκε, όμως, ουσιαστικά εκπαίδευσε τους Ευρωπαίους σ’ αυτή τη λογική και ζητούσε συνεχώς χρήματα για την Τουρκία.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ναι, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ λέει πως το 2015 υπήρξε έξαρση του πολέμου στη Συρία.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτό είναι άλλο ένα ψέμα. Ο πόλεμος ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2011. Το 2012 η κατάσταση ήταν ήδη μη ανεκτή. Οι πιο φονικές στιγμές του καταγράφηκαν το 2013 και το 2014 – οι μάχες στο Χαλέπι, οι βομβαρδισμοί στη Δαμασκό και στη Λαττάκεια, η πολιορκία της Χομς, η σφαγή στη Χάμα, η πτώση του Κομπάνι στα χέρια των τζιχαντιστών, οι αποκεφαλισμοί, οι μαζικές έξοδοι από τις πόλεις της Συρίας. Τα πράγματα είχαν αρχίσει ήδη να βελτιώνονται από το φθινόπωρο του 2014, όταν ξεκίνησαν οι συμμαχικοί βομβαρδισμοί, απελευθερώθηκε το Κομπάνι και νικήθηκε ο ISIS. Τότε, όμως, επί κυβέρνησης Σαμαρά, έγιναν εγκαίρως όλα τα αναγκαία βήματα προς την Ευρώπη, αλλάζοντας πολλές φορές και την ατζέντα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα, στις 27 Ιουνίου 2013, είχαν υποβληθεί μόνο 385 αιτήματα ασύλου. Δέκα μέρες νωρίτερα είχε ξεκινήσει η λειτουργία της Υπηρεσίας Ασύλου, ενώ εξετάζονταν περί τις 60 αιτήσεις ανά πενθήμερο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Επιστρέφοντας στα δικά σας, πώς θα γίνεται η εκπαίδευση των παιδιών;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όπως γνωρίζετε, η τυπική εκπαίδευση παρέχεται από το υπουργείο Παιδείας.
Την προηγούμενη χρονιά υπήρξαν αρκετές δυσκολίες, κυρίως λόγω της πανδημίας που δημιούργησε προβλήματα συνολικά στην εκπαίδευση. Ωστόσο, έχει κριθεί πως είναι αναγκαία μια άτυπη εκπαιδευτική διαδικασία για τα παιδιά που μόλις έχουν φθάσει και δεν γνωρίζουν καθόλου τα ελληνικά. Η προετοιμασία τους είναι σημαντική ώστε να μπορούν να παρακολουθούν τα μαθήματα στην τάξη και να μην περιθωριοποιούνται. Το προενταξιακό αυτό στάδιο θα περιλαμβάνει εντατικά μαθήματα γλώσσας και βασικού κορμού μέσα στις δομές.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Στο χαρτοφυλάκιό σας έχετε και την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων δημιουργήθηκε με προσωπική απόφαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη πριν από έναν χρόνο και η δύσκολη αποστολή ανατέθηκε στην κ. Ειρήνη Αγαπηδάκη. Μέσα σε έναν χρόνο πετύχαμε όσα καμιά άλλη χώρα δεν κατάφερε. Είμαστε πρότυπο για όλον τον κόσμο και η Ειδική Γραμματεία, όπως συνηθίζω να λέω, είναι το πετράδι στο στέμμα μας. Διασώθηκαν πάνω από 5.000 παιδιά που ζουν τώρα σε ασφάλεια και εντάσσονται κανονικά. Πολλά από αυτά μετεγκαθίστανται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ ήδη έχει ολοκληρωθεί η μεταφορά στη Γερμανία άνω των χιλίων ατόμων, μέλη οικογενειών με παιδιά που πάσχουν από σοβαρά νοσήματα. Οι προσπάθειες συνεχίζονται με βάση το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και μια τελευταία ερώτηση. Τι γίνεται με τις επιστροφές των μεταναστών;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Λόγω της κρίσης του κορωνοϊού και την επί μακρό διάστημα διακοπή των αεροπορικών ταξιδιών, υπήρξε μια μεγάλη στασιμότητα σε όλον τον κόσμο. Στην πραγματικότητα διενεργούνται μόνο οι οικειοθελείς επιστροφές, έργο που έχει αναλάβει ο ΔΟΜ. Επιπλέον, η Τουρκία έχει εδώ και έναν χρόνο πάψει να εφαρμόζει όλες τις συμφωνίες, τόσο τις διμερείς, όσο και την Κοινή Δήλωση ΕΕ – Τουρκίας, με το πρόσχημα της πανδημίας. Ένα ασφαλές και έγκυρο σύστημα επιστροφών αποτελεί μια από τις υποχρεώσεις της ΕΕ. Χρειάζεται δηλαδή κοινή δράση. Και αυτό συζητούμε εδώ και καιρό, ειδικά τώρα που συζητείται το Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση.
