Πανεπιστήμιο Χαρτούμ
Το Πανεπιστήμιο Χαρτούμ (Γκαμα’ατ Αλ Χαρτούμ) είναι το αρχαιότερο και μεγαλύτερο ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης του Σουδάν, είναι ένα από τα σπουδαιότερα πανεπιστήμια της μέσης ανατολής και της Αφρικής γενικά με αναγνωρισμένο υψηλό επιπεδο παγκοσμίως που το συγκατατάσσει μεταξύ των 5% των καλύτερων Πανεπιστημίων του κόσμου (πηγή «Statesman»)
Το Πανεπιστήμιο Χαρτούμ είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της εκπαιδευτικής, πολιτικής, πολιτιστικής και κοινωνικής ζωής του τόπου. Η ιστορία του, οι δράσεις του καθώς και ο μακρύς κατάλογος των διακεκριμένων αποφοίτων του που διέπρεψαν στον πολιτικό και πολιτιστικό στίβο αντικατοπτρίζουν την ιστορία του Σουδάν σε όλους τους τομείς τους δυο τελευταίους αιώνες κατά τους οποίους συστάθηκε το κράτος του Σουδάν συμπεριλαμβανομένης και της πρόσφατης απόσχισης του Νότιου Σουδάν.
Η ίδρυση του ΠΧ ανάγεται στο 1902 οπότε και ο Λόρδος Κίτσενερ, ο τότε διοικητής του Αγγλο- Αιγυπτιακού Σουδάν ίδρυσε το Γκόρντον Μεμόριαλ Κόλλειτζ εις μνήμη του Στρατηγού Γκόρντον ο οποίος έπεσε στη μάχη του Χαρτούμ προασπιζόμενος την Αγγλοαιγυπτιακή κυριαρχία ενάντια στις Σουδανικές δυνάμεις του Μάχντι. Μάλιστα η χήρα του Στρατηγού Γκόρντον προσέφερε για το σκοπό αυτό ολόκληρο το ποσό των 100.000 λιρών εποχής που της ειχε καταβληθεί ως αποζημίωση για -όπως θεωρήθηκε- τη δολοφονία του συζύγου της. Μια καθ’ όλα δίκαιη προσφορά εφόσον η εν λόγω αποζημίωση κατεβλήθη από τους πόρους του Σουδάν.
Σημειώνω ότι αρχιτέκτονας του εντυπωσιακού νεογοτθικού κτιρίου ήταν ο Έλληνας Δημήτριος Φαμπρίκιος, αρχιτέκτονας του Χεδίβη της Αιγύπτου. Το αρχικό κτίριο είναι το εμβληματικό κτίριο του Πανεπιστημίου. Σήμερα στεγάζει την κύρια βιβλιοθηκη.
Το Γκόρντον Μεμόριαλ Κόλλειτζ λειτούργησε αρχικά ως ίδρυμα πρωτοβάθμιας και ακολούθως δευτερο- βάθμιας εκπαίδευσης, σύντομα ιδρύθηκε διδασκαλείο και βαθμιαία συστάθηκαν διάφορες σχολές. Ορόσημο υπήρξε η δημιουργία της Ιατρικής Σχολής το 1924. Η Χάλεντ Ζάχε ήταν η πρώτη γυναίκα απόφοιτος της σχολής το 1952!
Ακολούθησε η σύσταση της Σχολής Νομικής το 1936. Το 1947 το ίδρυμα συνδέθηκε με το Πανεπιστήμιο Λονδίνου με έκδοση από το 1950 ισότιμων πτυχίων, μια σημαντική απόφαση για το επίπεδο και την αναγνώριση του ιδρύματος.
Με την ανεξαρτησία του Σουδάν το 1956, το Γκόρντον Μεμόριαλ Κόλλειτζ μετονομάστηκε και ανακυρήχθηκε σε Πανεπιστήμιο Χαρτούμ -24 Ιουλίου 1956, το κατ΄εξοχήν κρατικό Πανεπιστήμιο. Λειτουργεί σήμερα με, μεταξύ αλλων , 21 Σχολές, 6 Ερευνητικά κέντρα, Κέντρα Τεχνολογίας Πληροφόρησης και πλουσιότατες βιβλιοθήκες.
H κύρια γλώσσα διδασκαλίας του Πανεπιστημίου Χαρτούμ ήταν η Αγγλική μέχρι τη δεκαετία του 1990 οπότε και καθιερώθηκε επίσημα η Αραβική. Το γεγονός της Αγγλικής γλώσσας ως μέσο διδασκαλίας πέραν του ιστορικού υπόβαθρου ήταν καταλυτική για το ίδρυμα με πρακτικές παραμέτρους διότι υπήρχε ευχέρεια πρόσβασης σε πληθώρα συγγραμμάτων καθώς και ευελιξία σε διορισμό καθηγητών από παγκόσμιο φάσμα επιστημόνων. Ας θυμηθούμε ότι μεγάλος αριθμός καθηγητών εδιορίζοντο υπό μορφή πολιτιστικής βοήθειας από ξένες χώρες. Τη δεκαετία του 1960 υπήρχαν καθηγητές από τις ΗΠΑ στο τμήμα Μαθηματικών, από τη Γιουγκοσλαβία στο τμήμα Χημείας, από Ινδία και Πακιστάν σε τμήματα Φιλοσοφίας και Οικονομικών για να αναφέρω μερικούς. Και βέβαια Βρετανοί και Γάλλοι καθηγητές στα αντίστοιχα τμήματα γλωσσών.
Το Πανεπιστήμιο Χαρτούμ είναι προσβάσιμο σε όλους με προϋποθέσεις εισδοχής. ΄
Οσον αφορά τους Σουδανούς, οι φοιτητές προέρχονται από όλες τις περιοχές της αχανούς αυτής χώρας. Οι φυλές αυτές έχουν διαφορετικό υπόβαθρο όσον αφορά πολιτισμό, ήθη και έθιμα, γλώσσα η γλωσσικό ιδίωμα και θρησκευτικές πεποιθήσεις (βέβαια η παγκοσμιοποίηση έχει διαφοροποιήσει την εικόνα). Υπήρξε λοιπόν το Πανεπιστήμιο του Χαρτούμ ένα συνδετικό στοιχείο δημιουργίας Σουδανικής συνείδησης και παρ’ όλες τις διαφορές υπήρξε -και υπάρχει τηρουμένων των αναλογιών υψηλός βαθμός συνεργασίας και συναίνεσης. Ας σημειωθεί ότι μετά την ανακήρυξη του Νότιου Σουδάν ως ανεξάρτητης χώρας, αρκετοί ηγέτες των δυο πλέον χωρών υπήρξαν συμφοιτητές και πολύ πιθανόν φίλοι.
Οι Σουδάνοι φοιτητές διακρίνονται για τη φιλομάθεια και τη σοβαρή αντιμετώπιση των σπουδών τους. Πηγάζει βέβαια αυτό από το γεγονός ότι είχαν να αντιμετωπίσουν πολλές προκλήσεις για ανάπτυξη και δημιουργία ενός καλύτερου αύριο.
Όσο για την Ελληνική Παροικία, παρόλο ότι υπήρχαν στενοί δεσμοί με την φιλοξενούσα χώρα δεν ήταν το Πανεπιστήμιο Χαρτούμ συχνή επιλογή για σπουδές. Αρκετοί Έλληνες μάλλον δεν αναγνώριζαν το επίπεδο και τα ωφέλη του Πανεπιστημίου αλλά βέβαια κύριος λόγος ήταν η επιλογή της μητέρας πατρίδας για σπουδές έναντι της θετής.
Εν τούτοις αρκετοί Έλληνες φοίτησαν στο Πανεπιστήμιο του Χαρτούμ.
Ενδεικτικά παραθέτω όσα ονόματα μπορώ να θυμηθώ κατ’ αλφαβητική σειρά.
Αδάμ Μαίρη, Βούρου Σοφία, Διακίδου Αθηνά, Ζη Ρίτα, Ευαγγελίδης Κώστας, Καλιδάκης Τρύφων, Κατσαρά Νίνα, Κεσσές Ηλίας, Κουμέτης Πέτρος, Λαδή Ευδοξία, Λαμπριανός Χρήστος, Λέγκας Γεώργιος, Μακρής Γεράσιμος, Μαμάκου Βασιλική, Μανδρίδης Γεώργιος, Μαρκέτου Ν., Μαυρίκιος Κώστας, Μητροπούλου Αικατερίνη, Μιχαηλίδης Τάκης, Παϊσίδης Κώστας, Παπαδόπουλος Γεώργιος, Πέτρου Κώστας, Πιτσιλαδή Μαρίκα, Πορτίδης Κυριάκος, Πορτίδου Ελπίδα, Προβατά Παρασκευή, Ραυτόπουλος Μέμος, Ρούσσος Φώτης, Σημαντήρα Ελένη, Τηρητάς Κώστας, Τούλμπας Τάκης, Χαζανδρά Βασιλεία, Χριστοφόρου Πηνελόπη. Γ.