Σειρήνες στο Αιγαίο

Γράφει ο Αντώνιος Μιχελόγγονας. Νομικός

21 χρόνια μετά την κρίση των Ιμίων το 1996, όταν Ελλάδα και Τουρκία έφτασαν μια ανάσα από τον πόλεμο, ο Ερντογάν προσπαθεί να επιστρέψει στον τόπο του εγκλήματος. Έξι μήνες μετά το πραξικόπημα που στόχευε στην ανατροπή του και τελικά τον έκανε πιο δυνατό. Δύο μήνες μετά τις δηλώσεις του για αναθεώρηση της συνθήκης της Λωζαννης και για εκμετάλλευση 18 δήθεν τουρκικών βραχονησίδων. Και λίγες μέρες μετά την αρνητική απόφαση του Αρείου Πάγου για την έκδοση των 8 Τούρκων αξιωματικών.

Αντιλαμβάνεται κανείς πως τόσο ο τόπος όσο και ο χρόνος του χθεσινού επεισοδίου δεν ήταν τυχαίος. Είναι φανερό πως ο Ερντογάν αντιμετωπίζει προβλήματα, όσο κι αν θέλει να φαίνεται παντοδύναμος. Προβλήματα εσωτερικά, καθώς παρά τα μέτρα που έχει πάρει εναντίον των αντιπάλων του ακόμα δε νιώθει ασφαλής. Προβλήματα εξωτερικά, καθώς οι τουρκικές επιχειρήσεις στη Συρία εναντίον του ISIS δεν πάνε καλά και η ίδρυση κουρδικού κράτους θεωρείται πλέον δεδομένη. Και προβλήματα διπλωματικά, καθώς έχει απομακρυνθεί από τις ΗΠΑ μετά την άρνησή τους να εκδώσουν το Γκιουλεν, έχει κάνει μια πολύ αμφίβολη προσέγγιση με τη Ρωσία και περιμένει τις εξελίξεις στο διπλωματικό πεδίο μετά την εκλογή του φιλικού προς τη Ρωσία και εχθρικού προς το πολιτικό και ριζοσπαστικό Ισλάμ Ντόναλντ Τραμπ.

Η χθεσινή του κίνηση αναμφίβολα είναι μέρος μιας προσπάθειας να ξεφύγει από όλα αυτά. Χρειάζεται απεγνωσμένα μια επιτυχία που θα δείξει στον τουρκικό λαό ότι διατηρεί την αποτελεσματικότητα του. Και με την πρόκληση θερμών επεισοδίων πετυχαίνει διπλό στόχο. Αφενός κάνει επίδειξη δύναμης στο Αιγαίο, αφετέρου βάζει τις αλλαγές στη συνθήκη της Λωζαννης και τη διεκδίκηση των βραχονησίδων στη διπλωματική ατζέντα. Πάγια τουρκική τακτική δεκαετιών. Σε πολλές περιπτώσεις επιτυχημένη.

Τα πράγματα είναι απλά. Η Ελλάδα δεν πρέπει να δώσει στον Ερντογάν την επιτυχία που ζητά. Όχι γιατί μας ενδιαφέρει η πολιτική του επιβίωση αλλά γιατί το διεθνές σκηνικό φαίνεται να μας ευνοεί. Είναι μια περίοδος που μπορούμε να έχουμε κέρδη και ταυτόχρονα υπάρχουν τόσα ζητήματα ανοικτά. Ο Ερντογάν προσπαθεί να κερδίσει δια της πλαγίας οδού ο, τι δε μπορεί διπλωματικά. Ψάχνει μια λαβή να κρατηθεί σε ένα διεθνές σκηνικό που τον τραβάει κάτω. Δεν πρέπει να του το δώσουμε. Οι ένοπλες δυνάμεις, τα σώματα ασφαλείας και το διπλωματικό σώμα ας σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.

Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το χθεσινό περιστατικό θα μπορούσε να έχει πολύ χειρότερη κατάληξη. Αν για παράδειγμα πραγματοποιούνταν απόβαση των Τούρκων κομμαντος στις βραχονησίδες το προηγούμενο που θα δημιουργούνταν θα ήταν πολύ κακό. Συνεπώς θα κλείσουμε με ένα συγχαρητήριο μήνυμα στο Πολεμικό Ναυτικό, και κυρίως στο πλήρωμα της κανονιοφόρου Κραταιός, που έσπευσε να υπενθυμίσει στους Τούρκους ότι τα εδάφη που επέλεξαν για επίδειξη δεν είναι δικά τους.