Η κρίση της Ιστορίας και η διένεξη Ελλάδας – Τουρκίας

Γράφει η Κρινιώ Καλογερίδου

Διανύουμε ήδη τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα μέσα σε κλίμα αστάθειας και ανασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και όχι μόνο, λόγω εμπόλεμων καταστάσεων, διαιώνισης του παράνομου status quo (Κύπρος) και ”ασφαλειοποίησης” της παράνομης μετανάστευσης.
Λόγω του συνεχιζόμενου ρωσο-ουκρανικού πολέμου στην Ουκρανία, της αναζωπύρωσης της μακροχρόνιας ρήξης Ισραηλινών-Παλαιστινίων στην Μέση Ανατολή, του διαχρονικά άλυτου Κυπριακού στην Ανατολική Μεσόγειο (που το έχει στοιχειώσει η κυπριακή τραγωδία του ’74 και η 50ετής τουρκική κατοχή του 37% της Κύπρου) και του μεταναστευτικού προβλήματος, το οποίο αντιμετωπίζεται ευρωπαϊκά ως ζήτημα εθνικής ασφάλειας.
Προβλήματος που απειλεί την Ελλάδα κυρίαρχα (ως χώρα υποδοχής μεταναστών εξ Ανατολών), γιατί αντιμετωπίζει τον κίνδυνο αναβίωσης νέου υβριδικού πολέμου από την Τουρκία (μετά τον πρώτο του Μαρτίου του ’20) στη Θράκη και το Αιγαίο, ύστερα απ’ την κατάργηση (ουσιαστικά) της συνθήκης Σένγκεν με πρωτοβουλία της Γερμανίας.
Οι εξελίξεις τρέχουν, προφανώς, σε πολλά μέτωπα με απρόβλεπτη ταχύτητα απειλώντας με ρουκέτα αφανισμού το οικοδόμημα του πολιτισμού, προϊόν ”ισχύος” έκρηξης γνώσεων, τεχνικής, αλλά και ασίγαστου πόθου του ανθρώπου για ειρήνη μετά τα μαζικά εγκλήματα ανθρωποθυσιών που συντελέστηκαν τον 20ο αιώνα.
Εγκλήματα των οποίων η αγριότητα έχει λειανθεί λόγω χρόνου στη συνείδηση των Μεγάλων, για να επικρατεί σήμερα φιλοπόλεμο πνεύμα και να εξωθούνται οι αντίπαλοι σε νέο, μεγάλης κλίμακας αιματοκύλισμα στην παγκόσμια σκηνή της Ιστορίας, παρά τις ολέθριες συνέπειες που άφησαν πίσω τους οι μεγάλοι πόλεμοι (Α’ & Β’ Π.Π) του περασμένου αιώνα σε δύο ηπείρους (Ευρώπη-Ασία) και σε δύο θάλασσες (Μεσόγειο-Ατλαντικό).
Παθήματα που δεν έγιναν μαθήματα, γι’ αυτό και επαναλαμβάνονται σήμερα απερίγραπτης σκληρότητας συρράξεις και αιματηροί εμφύλιοι ανά τον κόσμο, κατ’ αντιστοιχία ανάλογων γεγονότων του μακρινού παρελθόντος που ”έγραψαν” στις δέλτους της Ιστορίας το πόσο φτηνά στοιχίζει η ανθρώπινη ζωή σε εμπόλεμες καταστάσεις και με πόση υποτίμηση και περιφρόνηση αντιμετωπίζονται τα έργα ειρήνης του ανθρώπου.
Τα προϊόντα της έκρηξης ”ισχύος” του, δηλαδή, σε γνωστικό επίπεδο. ”Ισχύος” που άλλαξε άρδην την ατομική και συλλογική του ζωή και ανύψωσε το βιοτικό του επίπεδο εκ παραλλήλου με τον μέσο όρο ζωής του. Αλλά ποιος τα αποτιμά αυτά αξιολογικά μπροστά στο σάλπισμα της πλεονεξίας, της δύναμης της πυγμής και των άγριων ενστίκτων του ανθρώπου;
”Η κακουργία είναι σαν την επιδημία. Απλώνεται εύκολα και γρήγορα…”, λέει ο Ευάγγελος Παπανούτσος.
Και έτσι είναι. Μόνο που, σε δεύτερη ανάγνωση, το ίδιο επιδημικά εξαπλώνεται και η κακουργία στις διακρατικές σχέσεις, που μπορεί να οδηγήσει σε εμπόλεμη σύρραξη όταν ο πρώτος εποφθαλμιά τον δεύτερο, σε επίπεδο αναθεωρητισμού ή αλυτρωτισμού, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Τουρκίας και των δορυφόρων της στα Βαλκάνια (Αλβανίας, Βόρειας Μακεδονίας), απέναντι στην Ελλάδα.
Στην περίπτωση της Τουρκίας, ειδικότερα, είναι ιστορικά διαπιστωμένο ότι αυτή δεν δρα ανυστερόβουλα κι όταν ακόμα υπογράφει συνθήκες, συμφωνίες, συμβάσεις ή διακηρύξεις, σαν αυτή που είχαν υπογράψει προ έτους Μητσοτάκης-Ερντογάν στην ελληνική πρωτεύουσα με τον τίτλο ”Διακήρυξη των Αθηνών Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας”…
Με δεδομένο αυτό, δεν πρέπει να μας ξαφνιάζουν οι περιοδικές προσπάθειές της να αποσταθεροποιήσει την Ελλάδα με διακύβευμα την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά της δικαιώματα στη Θράκη και το Αιγαίο.
Δεν πρέπει να μας ξαφνιάζει το ευρύ φάσμα εργαλείων εξαπάτησης τα οποία χρησιμοποιεί προκειμένου να πετύχει τους στόχους της ούτε ο μη σεβασμός εκ μέρους της των αρχών, των σχέσεων καλής γειτονίας και του διεθνούς δικαίου που υπέγραψε και ακύρωσε ασκαρδαμυκτί τον Δεκέμβριο του ’23, για να προβάλλει απ’ την επομένη τους παράνομους και προκλητικούς ισχυρισμούς της γύρω από τα νησιά και την ελληνική υφαλοκρηπίδα, με πρόταγμα τη συγκαλυμμένη ή απροκάλυπτη απειλή χρήσης βίας (casus belli).
Δεν πρέπει να μας ξαφνιάζει η χρήση εκ μέρους της ψευδών ειδήσεων και προπαγάνδας, για να αμαυρώσει την εικόνα της Ελλάδας (βλ. ανυπόστατες κατηγορίες Ερντογάν από το βήμα του ΟΗΕ κατά της… άκαρδης απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες Ελλάδας, Σεπτέμβριος ’22).

Δεν πρέπει να μας ξαφνιάζουν τα μπρος-πίσω του Τούρκου Προέδρου στο ”παραμύθι” της ελληνοτουρκικής φιλίας ούτε οι κλητικές προσφωνήσεις της υποκριτικής συμπεριφοράς του (βλ. αναφορά του στα ”αδέλφια” τους Έλληνες, Δεκ. ’23), των οποίων προηγήθηκε ή ακολούθησε η γνωστή φράση επίδειξης δύναμης με υπαινικτική απειλή κατά της Ελλάδας και των Ελλήνων (”Μπορούμε να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ και θα έρθουμε”, Ιανουάριος ’23) .

Πρέπει να μας ξαφνιάζει όμως η δική μας παρατεταμένη ψευδαίσθηση περί ”ήρεμων νερών” στο Αιγαίο και ”ελληνοτουρκικής φιλίας”. Ψευδαίσθηση που άλλοτε μοιάζει με αυταπάτη κι άλλοτε με ”νιρβάνα” κατάσταση, η οποία μας κάνει να διαλαλούμε ότι είμαστε σε ετοιμότητα, ενώ είναι ηλίου φαεινότερο πως είμαστε μόνιμα αιφνιδιασμένοι από την Τουρκία.

Αυτήν την αμηχανία μας, μπροστά στις ”πρωτοβουλίες” της επί του πεδίου των χωρικών μας υδάτων, δεν πάψαμε ποτέ να την έχουμε. Κι αυτό ας μη θεωρηθεί ”παραμορφωτική προβολή της τουρκικής ισχύος” εκ μέρους μας, πολύ περισσότερο όταν από ετών έχει αναπτύξει ραγδαία η γείτων εξ Ανατολών την αμυντική βιομηχανία της και είναι αυτήν τη στιγμή ο 11ος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο.

Κάτι που φροντίζει να εκμεταλλεύεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δίνοντας στρατηγική διάσταση στα εξοπλιστικά της προγράμματα με στόχο την αυτονομία και τον έλεγχο του μισού Αιγαίου. Λόγος για τον οποίο επιβάλλεται να είμαστε σε εγρήγορση και να μην υποτιμούμε προϋπάρχοντα δεδομένα στο θέμα των επιχειρησιακών πρωτοβουλιών της σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Δεδομένα όπως:

1. Η ύπαρξη στρατιωτικής βάσης μη επανδρωμένων – εξοπλισμένων και μη – drones (σ.σ: η εν λόγω βάση ιδρύθηκε μόλις το 2018) στην περιοχή του Τσανάκκαλε (απέναντι από τα νησιά του Βορείου Αιγαίου), σε εποχή κατά την οποία αυτά αλλάζουν τον τρόπο που γίνεται ο πόλεμος.

2. Το γεγονός ότι τα ως άνω τουρκικά UAV (εναέρια οχήματα Bayraktar TB2) λειτουργούν σε συντονισμό με τη βάση των Ναυτικών Δυνάμεων της Τουρκίας στο Νταλαμάν του Νοτίου Αιγαίου, όπου θα παιχτεί (εκτιμώ) η κρίσιμη φάση υπεράσπισης της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας.

3. Το γεγονός ότι το ενεργειακό πρόβλημα της Τουρκίας καθιστά αναγκαίο γι’ αυτήν να προχωρήσει μονομερώς στην εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων στο Αιγαίο (Καστελόριζο-Κρήτη) και πέριξ της Κύπρου.

4. Επιπλέον, η άρνηση της Ελλάδας για πλήρη αποστρατιωτικοποίηση των νησιών της, η μη ικανοποίηση του αιτήματος της Άγκυρας για αναγνώριση ”τουρκικής” μειονότητας στη Θράκη και τα Δωδεκάνησα (θέμα που προωθεί δια του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, OIC) και η σταδιακή υποβάθμιση της ευρωπαϊκής προοπτικής της (στην οποία συναινεί μεν η Ελλάδα, αλλά με προϋποθέσεις [Αναγνώριση της οικουμενικότητας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, άνοιγμα της Σχολής της Χάλκης, απόδοση όλων των δικαιωμάτων στην ελληνική μειονότητα Τουρκίας και αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας]) εκλαμβάνονται από την Άγκυρα ως ελληνοκυπριακός εκβιασμός που δεν πρέπει να μείνει αναπάντητος σε επιχειρησιακό πεδίο.

Με δεδομένα αυτά, στα οποία πρέπει να προσθέσουμε το αναθεωρητικό πνεύμα της Τουρκίας και τον νεο-οθωμανισμό της (που δρέπει δάφνες επί Ερντογάν ως κρατική ιδεολογία), προοικονομούνται δυσοίωνες εξελίξεις για τα ελληνοτουρκικά, καθώς διαιωνίζεται επ’ αόριστον η ”ομηρία” της Ελλάδας στο ”casus belli” (”αιτία πολέμου”, ο.ε.δ: διπλωματία της απειλής).

Κι αυτό καθιστά απαγορευτική τη δικαιωματική (μετά την υπερψήφιση της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982) επέκταση των χωρικών μας υδάτων (ΕΧΥ) στα 12 ν μ (σ.σ: Η Ελλάδα είναι το μοναδικό κράτος στον κόσμο με αγιαλίτιδα ζώνη μικρότερη από 12 ν μ), αν και η Τουρκία το εφαρμόζει στον Εύξεινο Πόντο.

Πρόκειται ουσιαστικά για θρασύτατη πρόκληση εκ μέρους της με de facto ακύρωση του εν λόγω κυριαρχικού δικαιώματος της χώρας μας. Πέρα όμως από αυτό, η Τουρκία θεωρεί το Αιγαίο κοινή θάλασσα των δύο χωρών και υποστηρίζει ότι νομικά και βάσει του δικαίου της δικαιοφροσύνης (βλ. ”θεωρία περί εγγυτέρων νήσων”) έχει ίσα δικαιώματα με την Ελλάδα σ’ αυτό.

Κάτι που… επείγεται να μας το αποδείξει με θερμά επεισόδια επί του πεδίου εκμεταλλευόμενη την καθεύδουσα υπό μανδραγόρα ελληνική διπλωματία, η οποία βλέπει ακόμα ”παράθυρο ευκαιρίας για μακρά ειρήνη με την Τουρκία”.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.