Τον τουρισμό και τα μάτια μας!

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας

Δεν είναι μυστικό ότι αν κάποιοι υπέστησαν την μεγαλύτερη οικονομική πίεση την τελευταία χρονιά αυτοί είναι οι επιχειρήσεις στο χώρο του τουρισμού και της εστίασης. Η πανδημία, και οι αλλεπάλληλες, απαγορεύσεις κυκλοφορίας που άφηναν εντελώς κλειστό τον συγκεκριμένο τομέα, έφεραν μηδαμινά αποτελέσματα σε σχέση με τα συνηθισμένα των τελευταίων ετών, που μάλιστα υπήρξαν από τα καλύτερα όλων των εποχών.

Το 2020 κύλησε με το κύριο τουριστικό διάστημα από Ιούνιο μέχρι Οκτώβριο με ενεργές τις ξενοδοχειακές μονάδες αλλά δυστυχώς τα ταξιδιωτικά πακέτα που κλείνουν από πολύ νωρίς είχαν ακυρωθεί κι ο φόβος των μετακινήσεων δεν άφηνε πολλά περιθώρια για έντονο εσωτερικό η εξωτερικό κύμα επισκεπτών. Έτσι καταλήξαμε με ένα 27% των εσόδων του 2019, να φαντάζει πενιχρό κι ανεπαρκές για τους ίδιους τους επαγγελματίες αλλά και για τα κρατικά έσοδα.

Το 2021 ξεκίνησε με μεγαλύτερες προσδοκίες. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού έθετε πολύ ψηλά τον πήχη. στο 60% των εσόδων του 2019, μη λαμβάνοντας πλήρως υπόψη το επερχόμενο τρίτο κύμα της πανδημίας, τον χρόνο που χρειάζεται έως ότου εμβολιαστεί σε ικανοποιητικό βαθμό ο πληθυσμός, ούτε τον επιβαρυμένο ψυχολογικό παράγοντα που για πολλούς θα δρούσε ανασταλτικά για ταξίδια, άμεσα.

Επιπρόσθετα, η συζήτηση για την ύπαρξη ενός πιστοποιητικού που θα επιτρέπει απρόσκοπτα τις μετακινήσεις στους εμβολιασμένους, βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα και το ποσοστό των επιχειρήσεων, που παρά την κυβερνητική, οικονομική στήριξη, δεν θα άνοιγε μετά την άρση του lockdown παρέμενε άγνωστο.

Πλέον οι προβλέψεις έχουν εξορθολογικευτεί, με τον στόχο να τίθεται στο 40-45% των εσόδων του 2019, όπως είχα αναφέρει στην αρθρογραφία μου από το περασμένο φθινόπωρο. Μετά από τον περσινό Αρμαγεδδώνα, τα 3-3,5 δισ, παραπάνω έσοδα, εφόσον εξασφαλιστούν, θα αποτελούν ένα πολύ θετικό πρώτο βήμα επανόδου στην κανονικότητα.

Αν δεν υπήρχαν και οι προβοκατόρικες αντιδράσεις από τις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία που παρουσιάζουν την Ελλάδα, ως όχι και τόσο ασφαλή υγειονομική προορισμό, τα βήματα προς την υφεσιακή ανάσχεση ίσως να ήταν ακόμη ταχύτερα. Ο εμβολιασμός προχωρά με εντατικούς ρυθμούς μέσα από μια άψογη διαδικασία. Χρηματοδοτικά εργαλεία υπάρχουν και μέσα από τους πόρους του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης εμπλουτίζονται, παρά την παρατεταμένη “απουσία” του τραπεζικού συστήματος.

Αν κάτι τελευταίο μένει να προσεχθεί είναι η δική μας συμπεριφορά, απέναντι στη σταδιακή απελευθέρωση δραστηριοτήτων. Η αίσθηση κάποιων, ότι με μια δόση εμβολίου… ξεμπερδέψαμε δια παντός, άρα τα πάντα επιτρέπονται θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για τη συλλογική προσπάθεια. Λίγη υπομονή και λίγη παραπάνω σύνεση σε αυτό το τελευταίο στάδιο είναι που θα κάνουν τα επόμενο βήματα πιο σταθερά και πιο βέβαια.

Τον τουρισμό και τα μάτια μας, κυριολεκτικά. Γιατί όσο ανοδικά κι αν συνεχίσουν να κινούνται οι εξαγωγές, αν δεν αρχίσει να επανέρχεται η δυναμική του τουριστικού προϊόντος, ο στόχος, ακόμη και για 4,1% φετινό ρυθμό ανάπτυξης, δεν θα είναι μια καθόλου εύκολη υπόθεση.