Ποια κεντροαριστερά;
Γράφει ο Σεραφείμ Νικολάου, Πολιτικός Επιστήμονας
Ο μήνας Νοέμβριος είναι μήνας πολιτικών διεργασιών στην Κεντροαριστερά. Είναι ευκαιρία για τον καθένα να βγάλει συμπεράσματα για το ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά του νέου πολιτικού φορέα που θα προκύψει από την εκλογή Προέδρου και έπειτα.Τα δείγματα γραφής του παρελθόντος δεν είναι ενθαρρυντικά καθώς κανένα πολιτικοποιημένο άτομο δεν μπορεί να ξεχάσει το τρόπο που πολιτεύτηκε ο μεγαλύτερος πολιτικός σχηματισμός του νέου φορέα ,το ΠΑΣΟΚ,κατά την περίοδο της μεταπολίτευσης.Θα αναφερθούν ανάγλυφα κάποιες περιπτώσεις , δείγματα του ύφους και της ρητορικής του ΠΑΣΟΚ σε κρίσιμες πολιτικές συγκυρίες.
Την ώρα που η Νέα Δημοκρατία προσπαθούσε να επιτύχει την ένταξη της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ με τον ηγέτη της παράταξης Κ.Καραμανλή να επισημαίνει : “Θα ήθελα να τονίσω ότι η Ελλάς δεν επιθυμεί την ένταξιν της αποκλειστικώς και μόνον για οικονομικούς λόγους. Την επιδιώκει προπάντων για λόγους πολιτικούς , που αναφέρονται εις την σταθεροποίησιν της δημοκρατίας και εις το μέλλον του έθνους …Διότι είναι πλέον σαφές ότι η Ελλάς εντασσόμενη στην Ευρώπη θα επιτύχη και την ενίσχυσιν της εξωτερικής της ασφάλειας και την κατοχύρωσιν του δημοκρατικού της πολιτεύματος” , το ΠΑΣΟΚ είχε μια μηδενιστική λογική και ήταν καταφανώς κατά της ΕΟΚ.
Σκοπός του Κ.Καραμανλή ήταν να διαμορφώσει μια μετριοπαθή , συντηρητική , φιλελεύθερη δημοκρατία , ένα δημοκρατικό σύστημα ανοικτό σε όλες τις δυνάμεις ,που θα απέρριπτε τους μετεμφυλιακούς δεσμούς ,διασφαλίζοντας τα δικαιώματα όλων των πολιτών.
Το ΠΑΣΟΚ , αντίθετα, υιοθετούσε με κάθε ευκαιρία αντιδεξιά φρασεολογία και ακραία λαϊκιστική προσέγγιση στην πολιτική.
Σκοπός του ΠΑΣΟΚ ήταν να αξιοποιήσει το αντιδεξιό σύνδρομο ,παρουσιάζοντας ένα εσωστρεφές , ριζοσπαστικό πρόγραμμα με σημαία την υπεράσπιση του” μη προνομιούχου Έλληνα” . Με την υιοθέτηση μιας πολιτικής πόλωσης ,προσπάθησαν να απαξιώσουν -τα στελέχη του τότε ΠΑΣΟΚ- την φυσιογνωμία του Κ. Καραμανλή, με αποκορύφωμα την μη στήριξή του για τη δεύτερη θητεία στο Προεδρικό αξίωμα το 1985 και την προτίμηση του ανθρώπου που είχε χειρισθεί την υπόθεση της δολοφονίας του Γρ Λαμπράκη , Χρήστου Σαρτζετάκη.
Το κόμμα της ΝΔ και προσωπικά ο Κ. Καραμανλής απέφυγε να ακολουθήσει την ίδια τακτική , την τακτική πόλωσης του ΠΑΣΟΚ , με αποτέλεσμα το ΠΑΣΟΚ να ισχυροποιείται. Τα 110.000 μέλη του 1981 έγιναν διπλάσια το 1984 , καθώς η παραμονή στην εξουσία συνδυάσθηκε με αφομοίωση της κομματικής υπαλληλίας από το Κράτος, ευρεία κομματοκρατία σε όλα τα επίπεδα.
Το κυριότερο όμως” επίτευγμα” του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία ήταν η αναθεώρηση που επέτυχε το 1986. Το ΠΑΣΟΚ με την αναθεώρηση του 1986 μετέτρεψε τον πρωθυπουργό σε κυρίαρχο της πολιτικής ζωής , με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί ένα ισχνό κοινοβούλιο , με αδύναμους βουλευτές και με αυτόν τον τρόπο έπαψαν να υπάρχουν ουσιαστικοί παίκτες αρνησικυρίας (θεσμικά αντίβαρα ) στην εκτελεστική εξουσία.
Ο μήνας Νοέμβριος έπεται της δημόσιας τοποθέτησης του Κ.Σημίτη,πρώην πρωθυπουργού και Προέδρου του ΠΑΣΟΚ με τίτλο”ΠΟΙΑ ΠΑΡΑΤΑΞΗ;” που μιλά για την ανάγκη ύπαρξης στην Κεντροαριστερά ενός κόμματος αξιών μακριά από τους αρχηγισμούς του παρελθόντος . Αν η νέα Κεντροαριστερά αφήσει πίσω της επίσης τους λαϊκισμούς βασικών συστατικών της πολιτικών δυνάμεων , και αποφύγει την πόλωση και τον ισοπεδωτισμό , επιτύχει την σύνθεση,τότε θα μπορέσει να μετεξελιχθεί σε μια υπεύθυνη πολιτική δύναμη , ικανή να προσφέρει -με τις ευχές όλων – στην Χώρα μας.
Το παρελθόν όμως μας αναγκάζει να είμαστε σκεπτικοί έως και ανήσυχοι…