Οι δασμοί και οι… αδέσμευτοι!

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, σύμβουλος επιχειρήσεων – συγγραφέας

Οι δασμοί στα εισαγόμενα προϊόντα υπήρξε μια πρακτική περασμένων δεκαετιών, σε μια προσπάθεια να στηριχτεί η εγχώρια παραγωγή μιας χώρας και να περιοριστεί το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Η παγκοσμιοποίηση κατέστησε σε μεγάλο βαθμό αν αποτελεσματικό για να μην πούμε ανώφελο αυτό το οικονομικό εργαλείο. Μεγαλείο μέρος δυτικών βιομηχανιών βρέθηκε σε τρίτες χώρες, κυρίως στην Κίνα, και ταυτόχρονα αρκετές πρώτες ύλες, ειδικά σε τεχνολογικό επίπεδο, εισάγονταν από εκεί, μετατρέποντας τους δασμούς σε ένα ξεπερασμένο μέσο.

Η άρνηση της Κίνας να προσαρμόσει την τιμή του γουάν στην πραγματική του αξία, αλλοιώνοντας ουσιαστικά τον υγιή ανταγωνισμό, καθώς και η έμμεση κρατική στήριξη ώστε αρκετά προϊόντα της να τιμολογούνται σε υπερβολικά χαμηλή αξία, επανέφεραν στη δημόσια συζήτηση την αξία των δασμών, αφού αρκετοί τομείς της Δυτικής παραγωγής, με κυρίαρχο την αυτοκινητοβιομηχανία, βρέθηκαν στο μάτι του κυκλώνα και της απαξίωσης.

Γι’ αυτό και τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. επισείουν διαρκώς, τα τελευταία χρόνια την επιβολή δασμών, ελπίζοντας ότι η Κίνα θα προτιμήσει έναν έντιμο συμβιβασμό, από τον ανηλεή εμπορικό πόλεμο που μόνο θύματα θα αφήσει στο διάβα του, τόσο σε παραγωγικό επίπεδο όσο και ως προς την κατανάλωση αφού η κατάληξη θα είναι η εκατέρωθεν αύξηση των τιμών και η νέα υποδαύλιση των πληθωριστικών πιέσεων.

Φαίνεται ότι όσο δεν πρυτανεύει ο ορθολογισμός από όλες τις πλευρές, οι πάντες θα προσδοκούν πρόσκαιρα οφέλη, γνωρίζοντας ότι μακροπροθεσμα οι πάντες θα βγουν χαμένοι. Οι BRICS, ψάχνουν, ανάμεσα στις αντιφάσεις και τα αντικρουόμενα συμφέροντα τους, τη διέξοδο στην οικοδόμηση ενός νέου χρηματοοικονομικού συστήματος. Δύσκολο εγχείρημα και με μεγάλο χρονικό βάθος για την πραγμάτωση του.

Το δολάριο παραμένει το πιο ισχυρό νόμισμα, το κύριο αποθεματικό, και μια προσπάθεια να αντικατασταθεί από ένα νέο νόμισμα, απαιτεί, πέρα από τα τεχνικά βήματα, πολιτική και οικονομική αξιοπιστία που δεν θα κατακτηθεί με δηλώσεις ή απλώς επειδή η Ρωσία και η Κίνα αισθάνονται άβολα με τους κανόνες του παιχνιδιού. Γι’ αυτό άλλωστε και η δήλωση του Τραμπ για 100% δασμούς στα προϊόντα όσων χωρών προσχωρήσουν στο εγχείρημα, μόνο ως επικοινωνιακή απειλή μπορεί να εκληφθεί κι ως αχρείαστη εκδήλωση ανασφάλειας.

Αν δεν υπάρξει σεβασμός σε ένα σύνολο βασικών κανόνων που διευκολύνουν το διεθνές εμπόριο, η κρατική παρεμβατικότητα, με τη μορφή δασμών ή παράπλευρων… αδέσμευτων συστημάτων, μόνο την αβεβαιότητα θα ενισχύσει, με αρνητικές επιπτώσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε ατομικό επίπεδο.