Κλείστε τις καταλήψεις, χθες

Γράφει ο Γιάννης Κίτσος, Οικονομολόγος – Σύμβουλος χρηματοοικονομικού και στρατηγικού σχεδιασμού

Είχαμε γράψει εδώ και πολύ καιρό, τη στιγμή που άλλοι έβλεπαν ανάκαμψη της οικονομίας σε σχήμα V, ότι η υγειονομική κρίση και αλλαγές που επέφερε στην κοινωνία και αγορά ήρθαν για να μείνουν. Ανεξάρτητα με το αν θα βρεθεί σύντομα εμβόλιο ή όχι, οι χώρες θα υιοθετήσουν τις αλλαγές αυτές, αφενός για να είναι έτοιμες σε περίπτωση εμφάνισης ενός νέου ιού και αφετέρου γιατί ο κόσμος χρειάζεται κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα να ξεπεράσει τις φοβίες και κατάλοιπα που αφήνει πίσω του ο κορονοϊός.

Επίσης, είχαμε γράψει ότι αυτό συρρικνώνει και την παγκοσμιοποίηση που ξεκίνησε το 1980 και αναπτύχθηκε με τον τρόπο που όλοι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Οι τάσεις της εποχής αυτής, επηρεαζόμενες και από τις έντονες διενέξεις κυρίως μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ στο διεθνές εμπόριο και BREXIT, αναστρέφονται και οι οικονομίες γίνονται όλο και πιο εσωστρεφής.

Όλοι οι διεθνής οργανισμοί έρχονται τώρα να επιβεβαιώσουν τα παραπάνω. Διαβάζουμε πρόσφατα τον αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να υποστηρίζει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει διαρκέσει περισσότερο από το αναμενόμενο και θα πάρει χρόνια σε ορισμένες χώρες για να επιστρέψουν σε ανάπτυξη. Να θεωρήσουμε ότι η Ελλάδα, με τη μονοδιάστατη οικονομία της στηριζόμενη πάνω και μόνον στον τουριστικό τομέα, είναι μια από αυτές.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποιεί για αύξηση της ανεργίας στην Ευρωζώνη και αναμένει παράλληλα και αύξηση των αποταμιεύσεων. Είχαμε προειδοποιήσει και για αυτό, καθώς οι Ευρωπαίοι κρατούν στην άκρη χρήματα, φοβούμενοι ότι τα χειρότερα από την πανδημία του κορωνοϊού δεν έχουν περάσει. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία τα οποία εξέδωσε ο ΟΑΕΔ, το πλήθος των εγγεγραμμένων ανέργων τον 08/2020 σε σχέση με τον 08/2019 αυξήθηκε κατά 13,3%. Η Τράπεζα της Ελλάδος σε πρόσφατο δελτίο καταθέσεων επιβεβαιώνει την τάση αυτή – ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του συνόλου των καταθέσεων τον 07/2020 αυξήθηκε σε 7,7% από 4,6% τον προηγούμενο μήνα.

Η ασθενής ανάκαμψη μετά τον κορονοϊό θα επιφέρει και αύξηση των κρατικών χρεών. Ήδη το βλέπουμε. Τραπεζικοί οίκοι προβλέπουν κατά 15-20% φέτος και ακόμα 5-10% το 2021. Πέραν της υγειονομικής κρίσης, η χώρα αναγκάζεται να αυξήσει τις δαπάνες της και για την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας. Προσωρινά μπορεί τα χρέη να αυξάνονται, εξαιτίας όμως της πολύ χαλαρής νομισματικής πολιτικής αλλά και παράκαμψης της δημοσιονομικής σταθερότητας, τα spreads των ομολόγων δεν εκτινάσσονται. Για πόσο όμως ακόμα;

Μέχρι να καταφέρουν οι οικονομίες και δη η ελληνική να απορροφήσουν τις συνέπειες της παραπάνω πραγματικότητας διακυβεύεται μια κατάσταση στασιμοπληθωρισμού. Από τη μια η ανεργία θα συνεχίσει να αυξάνεται και από την άλλη η συρρίκνωση των εισαγωγών όσο οι άλλες χώρες θα συντηρούν από φόβο υψηλά δικά τους αποθέματα σε σχέση με την μη παραγωγική εσωτερική αγορά θα δώσουν αύξηση στις τιμές βασικών προϊόντων και κατά συνέπεια θα ενισχύσουν τον πληθωρισμό.

Η Ελλάδα δεν έχει πολλά εργαλεία να αντιμετωπίσει την δυσμενή αυτή πραγματικότητα. Από τη μια η νομισματική και δημοσιονομική της πολιτική είναι πολύ περιορισμένη έως ανύπαρκτη στο πλαίσιο της σύνθετης αλλά ορθής συμμετοχής μας στην ευρωζώνη.

Από την άλλη τα κονδύλια που θα έρθουν από τα Ταμεία Αλληλεγγύης και Ανάκαμψης της ΕΕ αλλά και ΕΣΠΑ 2020-2027 αφενός θα απορροφηθούν από συγκεκριμένες δραστηριότητες – δημόσια υγεία, ενέργεια και καινοτομία – οι οποίες με την μορφή που έχουν δομηθεί και φαίνεται ότι θα διαχειριστούν περισσότερο θα στηρίξουν τις εισαγωγές και ελάχιστα την εσωτερική παραγωγή και αφετέρου θα είναι αδύνατο να στηρίξουν τον παραγωγικό ιδιωτικό τομέα όσο το τραπεζικό σύστημα της χώρας παραμένει ασθενές. Τα δε πολυβόητα ταμειακά διαθέσιμα είναι μόνο για εγγυήσεις και εξασφαλίσεις! Αν τα αγγίξουμε λέμε γεια στις διεθνείς αγορές! Άρα η χώρα μένει με ένα και μόνο βασικό εργαλείο. Και αυτό λέγεται μεταρρυθμίσεις!

Γενικότερα η ελληνική κυβέρνηση, παρουσιάζοντας ως δικαιολογία την υγειονομική κρίση και τουρκική απειλή και συγχρόνως έχοντας επαναπαυτεί στη σύγκριση της με την προηγούμενη χειρότερη κυβέρνηση, τουλάχιστον, της μεταπολίτευσης και τραγικής σημερινής αντιπολίτευσης, έχει αφήσει κατά μέρος το βασικό και μοναδικό αυτό εργαλείο. Να σημειώσω για μια ακόμη φορά, ότι δεν θεωρώ μεταρρύθμιση την ψηφιοποίηση και μόνο, χωρίς καμία προηγούμενη ή έστω παράλληλη αναδιοργάνωση, συρρίκνωση και βελτιστοποίηση στη λειτουργία, του δημοσίου τομέα. Κι αν προσωρινά δεν μπορεί να γίνουν μεταρρυθμίσεις στον τομέα υγείας, υπάρχουν τόσοι άλλοι τομείς που δεν έχει αγγίξει, με πρώτον αυτόν της παιδείας.

Η πρόσφατη πραγματικότητα στην ελληνική εκπαίδευση παρουσιάζει ακριβώς αυτή την εικόνα. Δεν μπορεί να θεωρείται μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση, αν θέλουμε να μιλάμε για 4η βιομηχανική επανάσταση, οι προσλήψεις επιπλέον διδακτικού προσωπικού. Για κάποιους ευαισθητούληδες, δεν υποστηρίζω να καταργηθεί το διδακτικό προσωπικό, αλλά να σχεδιαστεί ένα λειτουργικό εκπαιδευτικό σύστημα.

Πολύ χαρακτηριστικά, δεν μπορούν να συνεχίζουν τα παιδιά μας να φορτώνονται σαν γαϊδούρια βιβλία για να πηγαίνουν στα σχολεία τους, τη στιγμή που σε όλες τις δυτικές χώρες του κόσμου η μεταφορά έχει περιοριστεί από το ελάχιστο ως το κανένα βιβλίο προς και από το σχολείο. Οι μαθητές δε σε όλες τις δυτικές χώρες του κόσμου με το πέρας των σχολικών μαθημάτων ασχολούνται με εξωσχολικές δημιουργικές δραστηριότητες. Δεν κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα!

Και μην μου πείτε ότι η κατάσταση είναι έκτακτη, γιατί και πριν που δεν ήταν πάλι χρεωνόμασταν με έκτακτο προσωπικό. Και πριν, όπως και τώρα, τα ιδιαίτερα μαθήματα οργίαζαν! Αν δεν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε άμεσα έξω από το κουτί, τη βάψαμε!

Δεν πιστεύω ότι είναι θέμα ικανοτήτων. Η σημερινή κυβέρνηση στις δύσκολες στιγμές τουλάχιστον έχει αποδείξει ότι έχει ικανά, δυναμικά και σοβαρά στελέχη. Όλα τα παραπάνω απαιτούν κυβερνητική βούληση, την οποία δείχνει να μην έχει. Να τα βάλει με τα κατεστημένα της μεταπολίτευσης. Δεν μπορεί η χώρα να μένει δέσμια και συνεχώς πίσω από τις ουσιαστικές επαναστάσεις περιμένοντας να συνταξιοδοτηθεί και ο τελευταίος καφενόβιος ΠΑΣΟΚΟΣ και αριστερός. Ιδιαίτερα σήμερα που οι προκλήσεις και κίνδυνοι είναι πολλαπλοί! Πραγματικά πείτε μου, ποιος επιθυμεί πλέον να συναινέσει με όλους αυτούς;

Τέλος, συνεχίζεις να ανέχεσαι κάποιον, ο οποίος στην καλύτερη – τρόπος του λέγειν – προσδοκά καριέρα κομματικού-συνδικαλιστικού στελέχους ή και δημοσίου υπαλλήλου, στην μέτρια θέλει να μείνει αγράμματος – είτε από άποψη είτε από τεμπελιά – ή και να το παίξει μάγκας ο κάθε κομπλεξικός και στην χειρότερη να προκαλέσει αποσταθεροποίηση στη χώρα για να την εκμεταλλευτεί πολιτικά; Έχετε δει πουθενά στον δυτικό κόσμο, σοβαρό και πολιτισμένο κράτος να ανέχεται την χούντα και φασισμό μειοψηφιών στην εκπαίδευση; Έχετε δει πουθενά να κλείνουν σχολεία και πανεπιστήμια από ακραίες μειοψηφίες; Αν δεν σπάσεις αυγά, ομελέτα δεν κάνεις!

Κλείστε τις καταλήψεις χθες! Αφενός δεν είναι ωραία εικόνα να περιορίζετε την οικονομική δραστηριότητα αλλά να ανέχεστε τέτοια φαινόμενα. Αφετέρου αν εξαιτίας κάποιων αντιρρησιών μάσκας ή και αργόσχολων αλλά και διάφορων συννεφοπετούμενων, φασισταριών – ακροαριστερών και ακροδεξιών – και κατσαπλιάδων επιδεινωθεί η υγειονομική κατάσταση και χρειαστεί να επεκτείνετε τα μέτρα και ενδεχομένως να αποφασίσετε ολικό κλείσιμο της αγοράς, να δω ποιος θα πληρώνει τις επιπλέον, αχρείαστες αν κάνατε μεταρρυθμίσεις, προσλήψεις.

Κλείστε τις καταλήψεις χθες! Πέραν της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης, τι εικόνα περνάς τη στιγμή που δέχεσαι την τουρκική επιθετικότητα στα σύνορα σου να μην μπορείς να ελέγξεις μερικές καταλήψεις;

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.