Ελλάδα: Πρόβατο ή λύκος στο διεθνές σκηνικό
Γράφει η Εύα Κουλουριώτη, Πολιτική αναλύτρια ειδική σε θέματα Μέσης Ανατολής
Στην διεθνή πολιτική υπάρχουν δύο τρόποι που μια χώρα τοποθετεί τον εαυτό της στο διεθνές σκηνικό: αυτή του λύκου και αυτή του προβάτου. Η Ελλάδα έχει επιλέξει τα τελευταία 200 χρόνια να είναι το πρόβατο.
Επειδή τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή την υπογραφή του μνημονίου μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, έχω ακούσει πάλι τα μύρια όσα ανυπόστατα και ανακριβή, θα ξεκαθαρίσω τα πράγματα για να αντιληφθείτε πόση άγνοια και ανεπάρκεια υπάρχει σε όλα τα επίπεδα.
Είναι γνωστό ότι στην Λιβύη υπάρχουν δύο αντιμαχόμενες πλευρές, υποστηριζόμενες από δύο ευρωπαϊκές χώρες: η πλευρά της Τρίπολης από την Ιταλία (και την Τουρκία) και η πλευρά της Βεγγάζης από την Γαλλία (και την Ρωσία, τα ΗΑΕ και σιωπηρώς τις ΗΠΑ).
Η νόμιμη αναγνωρισμένη διεθνώς κυβέρνηση της Λιβύης είναι αυτή που εδρεύει στην Τρίπολη (Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας ή άλλως Government of National Accord-GNA), η οποία διορίστηκε μετά από συμφωνία των Ηνωμένων Εθνών και των παικτών της περιοχής που υπογράφηκε στις 17 Δεκεμβρίου του 2015, την Συμφωνία του Skhirat. Βάσει αυτής της συμφωνίας, ο στρατηγός Χάφταρ (άνθρωπος των Αμερικανών) διορίστηκε αρχηγός του λιβυκού στρατού, για να αποσχισθεί αργότερα και να στραφεί εναντίον του GNA, κάτι για το οποίο ευθύνονται οι διεθνείς παίκτες.
Βάσει της συμφωνίας του Skhirat, το GNA ΔΕΝ έχει δικαίωμα να αποφασίζει ή να υπογράφει την οποιαδήποτε σύμβαση ή συμφωνία με οποιαδήποτε χώρα. Την δικαιοδοσία αυτήν την έχει η λιβυκή Βουλή των Αντιπροσώπων που τώρα εδρεύει στο Τομπρούκ και, ουσιαστικά, υποστηρίζει τον Χάφταρ. Πληροφοριακά, η Βουλή καταδίκασε το μνημόνιο.
Συμπέρασμα 1ο: Το μνημόνιο κατανόησης με την Τουρκία είναι άκυρο.
Πρόταση: Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και το ΥΠΕΞ δια του κου Νίκου Δένδια δεν έχουν παρά να έρθουν σε επαφή με την πλευρά Χάφταρ – που ούτως ή άλλως ελέγχει μεγαλύτερο τμήμα του λιβυκού εδάφους – και να υπογράψουν ένα ανάλογο μνημόνιο. Ο Χάφταρ θα σπεύσει να το κάνει γιατί αυτό θα του προσφέρει ένα είδος νομιμοποίησης. Εξάλλου, αυτός ήταν και ο στόχος της Τρίπολης, πέραν της υποχρέωσης που έχει στην Τουρκία λόγω της υποστήριξης που της παρέχει. Δεν είναι επιχείρημα η έλλειψη νομιμότητας του Χάφταρ, ούτε ότι διαπράττει διάφορα εγκλήματα. Στην πολιτική δεν υπάρχουν τέτοιου είδους συναισθηματισμοί. Είναι ο δυνατός και αυτό είναι που μας ενδιαφέρει.
Εξάλλου, ένα τέτοιο μνημόνιο δεν είναι κάτι σημαντικό. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανακληθεί, δεδομένου ότι η λύση στην λιβυκή κρίση θα δοθεί κάποια στιγμή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Καμμία πλευρά δεν θα είναι νικητής. Τα έχω αναλύσει διεξοδικά: http://evakoulourioti.com/…/i-sygkrousi-symferonton-gia-ti…/. Όμως ανακόπτει την φόρα των Τούρκων και δείχνει πυγμή. Επιπλέον, θα ελέγξει την κίνηση των τουρκικών πλοίων που μεταφέρουν οπλισμό στην Τρίπολη.
Η επαφή αυτή, εάν δεν επιθυμούν να γίνει απευθείας, μπορεί να γίνει μέσω του Αμπού Ντάμπι που έχει άριστες σχέσεις με τον Χάφταρ και τον υποστηρίζει. Έτσι μπορεί να δοθεί η ευκαιρία να κερδίσουμε και κάτι σε επίπεδο οικονομικών συμφωνιών με τα ΗΑΕ.
Συμπέρασμα 2ο: Η Τουρκία κινείται επιθετικά όταν βλέπει ότι η απέναντι πλευρά είναι αδύναμη. Η πρόσφατη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν και όλες οι ενέργειες και η στάση της ελληνικής κυβέρνησης έδειξαν ακριβώς αυτό. Ό,τι η Ελλάδα είναι αδύναμη και υποχωρητική. Δεν είναι θέμα οικονομικής ισχύος ή ή μεγέθους. Είναι θέμα αυτοπροσδιορισμού και πολιτικής.
Το παράδειγμα της Κύπρου είναι πολύ χαρακτηριστικό. Η Κύπρος καταδίκασε (μαζί με ολόκληρη την διεθνή κοινότητα) την ιρανική τρομοκρατική επίθεση στην Aramco και την άλλη μέρα ο Σαουδάραβας υπουργός εξωτερικών επισκέφθηκε το νησί, υπέγραψε κάμποσες οικονομικές συμφωνίες και δήλωσε κατηγορηματικά ότι το βόρειο τμήμα βρίσκεται υπό τουρκική κατοχή. Έτσι ασκείται η πολιτική. Τί έκανε η Ελλάδα εν προκειμένω; Απόλυτη σιωπή.
Εν κατακλείδι, θα πρέπει να αποφασίσουμε εάν θέλουμε να είμαστε πρόβατα ή να γίνουμε λύκοι. Είναι θέμα επιβίωσης. Αυτή είναι μια συμβουλή που θα έπρεπε να δοθεί πίσω από κλειστές πόρτες. Την δίνω δημόσια και ευελπιστώ ότι θα πιάσει τόπο.