Όχι δεν “θα κλείσουν τα μαγαζιά” αν εφαρμοστεί ο αντικαπνιστικός νόμος στην Ελλάδα
Γράφει ο Μιχάλης Αράπης *
Με αφορμή τις δηλώσεις του Υπουργού Υγείας κ. Βασίλη Κικίλια ότι από τον Οκτώβριο του 2019 θα ισχύσει επιτέλους η εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου σε όλη την Ελληνική επικράτεια, αλλά και την πρόθεση να ψηφιστούν περαιτέρω αυστηρές διατάξεις, είναι σημαντικό να αποδομηθούν με επιχειρήματα και αποδείξεις ορισμένοι μύθοι και “φόβοι”. Αρχικά να τονιστεί ότι ο νόμος ψηφίστηκε το 2008 και είναι σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2009. Δυστυχώς όμως για πάνω από 10 χρόνια ουσιαστικά αγνοείται και δεν τηρείται παρά σε ελάχιστες περιπτώσεις.
Τώρα λοιπόν που η Κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα τεθεί σε εφαρμογή ο νόμος, όπως είχε υποσχεθεί προεκλογικά, ακούγονται ορισμένες θεωρίες/φοβίες για τις δήθεν επιπτώσεις που θα υπάρχουν από την εφαρμογή. Μία από αυτές τις θεωρίες είναι οι φόβοι για την οικονομική επίπτωση στον τομέα της εστίασης. Οι φόβοι δηλαδή ότι λόγω της δομής της βιομηχανίας της εστίασης θα κλείσουν τα μαγαζιά, εστιατόρια, καφετέριες, bars, clubs κτλ.
Η θεωρία είναι ότι η εφαρμογή του νόμου και στην Ελλάδα όπως συμβαίνει ήδη σε όλες τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), δεν μπορεί να γίνει, γιατί θα κλείσουν τα μαγαζιά. Αυτή η θεώρηση υπάρχει “γιατί η Ελλάδα είναι σπάνια και μοναδική περίπτωση με μοναδικό κλίμα και έτσι διαφέρει” και σε αυτό το θέμα… Δηλαδή οι άλλες 27 χώρες μπορούν να εφαρμόσουν τον ίδιο νόμο αλλά μία μόνο δεν μπορεί, η 28η … η Ελλάδα! Σημειωτέον ότι η Ελλάδα είναι πολύ παλιό μέλος της Ε.Ε., το 10ο μέλος, όταν μπήκε το 1981. Σκεφτείτε πόσο περίεργο ακούγεται ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί ο νόμος στην Ελλάδα, όταν ο νόμος εφαρμόζεται ήδη σε χώρες εκτός ΕΕ όπως η Τουρκία και την Αλβανία.
Παράδειγμα εφαρμογής σε χώρα: Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ) – Περίοδος 2006-07
Η Ελλάδα δεν είναι μοναδικό φαινόμενο και μια χαρά μπορεί να εφαρμόσει το νόμο. Δεν μιλάω θεωρητικά αλλά ξέρω τι λέω γιατί το είδα στην πράξη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Προφανώς οι αγαπητοί Βρετανοί διαμαρτύρονταν πριν εφαρμοστεί την περίοδο 2006-2007 και χρησιμοποιούσαν τα ίδια επιχειρήματα!
Έλεγαν ότι θα κλείσουν οι pubs, τα clubs και θα καταστραφεί η νυχτερινή ζωή και πολλά άλλα ωραία και χαριτωμένα… Προφανώς υπήρχαν αντιδράσεις και δακρύβρεχτες συνεντεύξεις “απελπισμένων” publicans (ιδιοκτητών pubs) σε διάφορες κουτσομπολίστικες εφημερίδες.
Προφανώς φώναζαν και (μάλιστα για να είμαστε δίκαιοι) σε σχέση με τους Έλληνες καπνιστές και ιδιοκτήτες επιχειρήσεων εστίασης είχαν και κάποιο δίκιο. Διότι άλλο να βγαίνεις έξω και να καπνίζεις στον ήλιο της Κρήτης ή της Θεσσαλονίκης και άλλο στο χιόνι της Γλασκώβης ή στη βροχή του Manchester!
Αποτέλεσμα 12 χρόνια μετά
Παρά τις αντιδράσεις, το μέτρο εφαρμόστηκε καθολικά το 2006 στην Σκωτία και σε διαφορετικές ημερομηνίες του 2007 σε Αγγλία, Ουαλία και Βόρεια Ιρλανδία. Το κράτος είπε ουσιαστικά με το γνωστό φλεγματικό τρόπο του… κυρίες και κύριοι, αν θέλετε να κάνετε το τσιγάρο, πούρο, πουράκι σας ή ότι άλλο θέλετε να πηγαίνετε έξω και να μην ενοχλείτε τους άλλους. Τότε δεν ήταν ακόμη δημοφιλή (αν και υπήρχαν) τα ηλεκτρονικά τσιγάρα τα οποία προφανώς και απαγορεύτηκαν εξίσου με τα άλλα είδη καπνού.
Από την πρώτη μέρα που εφαρμόστηκε, το μόνο που άλλαξε ήταν ότι οι καπνιστές έβγαιναν έξω. Ούτε μια μπύρα λιγότερη δεν ήπιαν οι φίλοι μας οι Βρετανοί από το 2007, πού ώς γνωστόν βέβαια έχουν παράδοση! Σταδιακά μάλιστα άνοιξαν και πολλές καφετέριες και όσοι θέλουν να καπνίσουν κάθονται έξω στα τραπεζάκια τους τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις καλύπτονται και από τέντες λόγω συχνών βροχοπτώσεων.
Το μόνο που έγινε σε βάθος δεκαετίας είναι ότι μειώθηκαν αισθητά οι καρδιαγγειακές παθήσεις πράγμα που αποσυμφόρησε και το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) της χώρας.
Επίσης μειώθηκε ο αριθμός των καπνιστών, αφού τα μικρά παιδιά έμαθαν να μην καπνίζουν αφού δεν ήταν πια της μόδας.
“Θα πηγαίνουν αλλού οι πελάτες”
Αν η απαγόρευση είναι καθολική όπως πρέπει, τότε δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα. Αν δεν μπορεί να καπνίσει κανείς πουθενά, τότε δεν θα έχει κανένα λόγο να φύγει ή να διαλέξει από την αρχή κάποιο μαγαζί επειδή “άκουσον, άκουσον” τηρεί το νόμο… Αυτό θα μπορούσε μόνο να συμβεί αν κάποιος “επιτήδειος/εξυπνάκιας” αποφάσιζε να πάρει το ρίσκο και να επιτρέψει το κάπνισμα στο δικό του μαγαζί δημιουργώντας αθέμιτο αναταγωνισμό. Σε αυτή την περίπτωση ο νόμος πρέπει να είναι αμείλικτος απένταντι του, διότι η παρανομία πρέπει να τιμωρείται παντού και πάντα. Ο νόμος στο ΗΒ εφαρμόστηκε λόγω των αυστηρών προστίμων και οχι επειδή “η κοινωνία είναι πειθαρχημένη” ή εξαιτίας άλλων ευφυολογημάτων. Επομένως με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ο νόμος μπορεί και πρέπει να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα.
*Μιχάλης Αράπης* – LLB, LLM – Νομικός
Αντιπρόεδρος Ελληνορθοδόξου Κοινότητος Κάρντιφ και Νοτίου Ουαλίας
Πρόεδρος της Ειδικής Κομματικής Οργάνωσης της Νέας Δημοκρατίας –
Ε.Κ.Ο. Επιστημόνων Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ)
*Νομικός με μεταπτυχιακό στο Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο και ερευνητής στον τομέα του ηλεκτρονικού εγκλήματος και της τρομοκρατιάς στον Κυβερνοχώρο.
Δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 10ης Οκτωβρίου 2019 της εφημερίδας “Ελευθερία” του Λονδίνου.
Εδώ ολόκληρη η εφημερίδα:
http://www.eleftheria.co.uk/pdf/1010201916467Eleftheria_995.pdf
