Ορθοπολιτική, σεξιστική νεύρωση

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας

Είπαμε πολλές φορές ότι εσχάτως δεχόμαστε καταιγισμό ορθοπολιτικών αλλά πλέον η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Και δυστυχώς όσο περισσότερο δείχνουμε ανοχή στις νέες νευρωτικές υποδείξεις, όσων διαρκώς αναζητούν καινούρια πεδία υπονόμευσης κάθε αγνού αυθορμητισμού, τόσο θα διευρύνεται η ατζέντα τους, τόσο θα πιέζουν όλο και πιο έντονα για ρυθμίσεις και περιορισμούς.

Ποιος το περίμενε ότι μετά από τη δίμηνη καραντίνα κι ενώ όλοι επιχειρούμε τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα με τον ασφαλέστερο δυνατό τρόπο, θα γινόταν θέμα διαφωνίας ένα τηλεοπτικό σποτ της Πολιτικής Προστασίας; Ένα ενημερωτικό βίντεο ολίγων δευτερολέπτων δοσμένο με μια πιο χαλαρή σεναριακή ματιά, απέκτησε βαρύτητα μεγαλύτερη από όση του αναλογεί και ερμηνεία σοβαρότερη από όση του αρμόζει.

Πού ακριβώς υποτίθεται ότι βρίσκεται η σεξιστική αντίληψη που κινητοποίησε “ευαισθητοποιημένες” οργανώσεις; Στο ότι ενώ το ένα διαφημιστικό, της Κατερίνας Λέχου, αναφέρεται στην επιπολαιότητα ανδρών και γυναικών που συνωστίζονται, στο “επίμαχο”, του κ. Λούλη, το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό αφορά αποκλειστικά τη “σύντροφο” του πρωταγωνιστή.

Εν έτει 2020, μάθαμε πως ως ανθρώπινο είδος δικαιούμαστε να συμπεριφερόμαστε με ηλίθιο τρόπο αλλά ως… ξεχωριστά φύλα απαγορεύεται να ταυτιζόμαστε με την ηλιθιότητα! Βέβαια, πάντα εντονότερη αντίδραση θα υπάρχει όταν κάποιοι συγκεκριμένοι, κατ’ επάγγελμα “ακτιβιστές”, αισθανθούν ότι το θέμα αφορά τις γυναίκες.

Οι άνδρες είναι το ισχυρό φύλο, ο πατριαρχισμός καταπίεσε επί αιώνες τις γυναίκες, οι ανισότητες ήταν πάντα υπέρ τους, άρα ο αντίστροφος σεξισμός γίνεται πιο εύκολα αποδεκτός. Κανείς δεν πρόκειται να θιχτεί. Κανείς δεν θα ζητήσει ανασκευή, ούτε θα προτείνει κάποια απαγόρευση.

Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους. Σεξισμός δεν είναι η ατομική αναφορά σε αρνητικά χαρακτηριστικά οποιουδήποτε. Αν δεχόμασταν μια τέτοια απολυτότητα θα έπρεπε να είχαμε θεωρήσει ακατάλληλα για δημόσια προβολή, σχεδόν όλα τα καλλιτεχνικά έργα! Ήλπιζα ότι είμαστε ικανοί να διαχωρίζουμε την έννοια του κινηματογραφικού, μυθιστορηματικού ή οποιουδήποτε άλλου χαρακτήρα που περιγράφει μια μοναδικότητα και στη γενίκευση που θεωρεί ένα συμπεριφορικό στοιχείο ταυτόσημο με ένα και μόνο φύλο.

Σεξισμός είναι η αναπαραγωγή στερεοτύπων, η υποτίμηση, ο διαχωρισμός μέσα στην κοινωνία, στους χώρους εργασίας, στην ίδια την οικογένεια. Κι αυτά δεν αντιμετωπίζονται με νευρωτικές εμμονές, όπως η αντίδραση στο συγκεκριμένο σποτ, αλλά με συγκροτημένες θεσμικές παρεμβάσεις και αλλαγή αξιακού προτύπου.

Τα σοβαρά προβλήματα, απαιτούν σοβαρές λύσεις. Η γραφικότητα απλώς ευτελίζει έναν υψηλό σκοπό, μεθοδεύει λογοκρισία, απαγορεύσεις, στήνει έναν αποστειρωμένο κόσμο. Έναν κόσμο όπου και το χαμόγελο θα έχει σεξιστικό υπονοούμενο, και η χειραψία θα σημαίνει σεξουαλική παρενόχληση.

Ας λογικευτούμε όσο είναι ακόμη καιρός. Πριν η επιλεκτική “ευαισθησία” ορισμένων και η πολιτική αναβλητικότητα, όσων απερίσκεπτα υποκύπτουν στους διαρκείς ορθοπολιτικούς εκβιασμούς, διαμορφώσουν ένα περιβάλλον ιδιότυπης δικτατορίας της σκέψης, του λόγου και του συναισθήματος.