Φοβού την τεχνολογία και δώρα φέρουσα

Γράφει ο Ιάσονας Χατζηγεωργίου

Φόβος: […] εκδήλωση τρόμου, πανικός. Ψυχολογικό φαινόμενο αντίδρασης του υποκειμένου έναντι απειλής, πραγματικής ή φανταστικής, που εκδηλώνεται με ποικίλους τρόπους. (Λεξικόν «Ηλίου», 2009)

Ο άνθρωπος διαθέτει αντανακλαστικά ικανά να τον προστατεύουν από πιθανές απειλές με τα οποία εξελίχθηκε ανά τους αιώνες. Άλλες φορές με βαρύτητα στην ατομική ευθύνη τα υπακούει και άλλες όχι, ακουμπώντας έτσι είτε την καταστροφή είτε την εξέλιξη και την πρόοδο. Το μεγάλο βήμα που τεστάρει όσο κανένα την ετοιμότητα και τα κοινωνικά αντανακλαστικά είναι η τεχνητή νοημοσύνη, βασικό προϊόν της ενώσεως τεχνολογίας και υλισμού. Η καθημερινή τριβή με την εξελισσόμενη τεχνολογία θέτει νέους προβληματισμούς και δυσχεραίνει υπάρχουσες καταστάσεις. Η κορωνίδα αυτής της αλματώδους πορείας είναι η τεχνητή νοημοσύνη, σύμβολο της δεκαετίας.

Η τεχνητή νοημοσύνη λόγω των παντελώς άγνωστων μέχρι πρότινος δυνατοτήτων της έχει καταφέρει να μονοπωλήσει το ανθρώπινο ενδιαφέρον. Μπορεί, τροφοδοτώντας με άφθονο τυρί την φάκα της ψηφιακής σκλαβιάς, να μαγνητίζει τον άξονα περιστροφής της καθημερινότητας γύρω από την ύπαρξή της. Εάν θεωρείται ύπαρξη! Σχεδόν όλα γυρνούν γύρω της με εφαρμογές στην ιατρική, κατασκευές, ακαδημαϊκή καθημερινότητα, διασκέδαση, μετακίνηση, επικοινωνία και αισίως θρησκευτικά καθήκοντα, όλα να ακουμπούν στις δυνατότητές της. Αυτή η πραγματικότητα αφενός μεν αφαιρεί την σπουδαιότητα και την ομορφιά της ανθρώπινης συναναστροφής και αφετέρου παραδίδει τα σκήπτρα σε μηχανές με αχαρτογράφητο μέλλον. Για τους αισιόδοξους τα προβλήματα φαντάζουν πολύ μακρινά και απίθανα όμως πέραν κάθε άλλου επιχειρήματος το παρόν φανερώνει ξεκάθαρα τι μέλλει γενέσθαι. Πόσοι γνωρίζουν πως έχουν καταγραφεί περιστατικά «ανταρσίας λογισμικού» σε ρομπότ τα οποία είτε πρόσβαλαν τον δημιουργό τους είτε τσακώθηκαν μεταξύ τους; Σε πόσα media εμφανίστηκε η είδηση της αυτοκτονίας νέου ανθρώπου κατόπιν εντολής από σύστημα συζήτησης AI; Ποιος συζητά για τις ολοένα αυξανόμενες γνώσεις και την δυνατότητα επεξεργασίας αυτών από υπολογιστικές μηχανές ενώ αντίθετα η διάσπαση προσοχής και αμάθεια στους νέους αυξάνεται κατακόρυφα;

Η σιγή που τηρούν επί του θέματος οι κοσμικές εξουσίες είναι κάτι παραπάνω από ύποπτη. Γνωρίζουν πως η μετάβαση προς μια καθημερινότητα αδράνειας και αποποίησης των ευθυνών δημιουργίας, επικοινωνίας και κυρίως σκέψης, είναι σημαντικό βήμα προς έναν ολοκληρωτισμό βγαλμένο από τα μεγάλα δυστοπικά μυθιστορήματα του περασμένου αιώνα. Μια κοινωνία που οικειοθελώς αποποιείται το δικαίωμα του «σκέφτομαι άρα υπάρχω» είναι προ πολλού καταδικασμένη στην σκλαβιά. Το περίεργο είναι πως περιμέναμε να σκλαβωθούμε ξανά σε κάποια πολιτική εξουσία όμως ο άμεσης επαφής δυνάστης μας φαίνεται να είναι το κατ’ εικόνα δημιούργημά μας. Να σημειωθεί ακόμη πως βασικό όπλο στα χέρια όσων ελέγχουν την εξέλιξη της τεχνολογίας και την πορεία του κόσμου είναι η εξαπάτηση, η ικανότητά τους δηλαδή να πείθουν θεατρικά τον κόσμο πως όλοι έχουμε την ίδια πρόσβαση στην τεχνολογία ενώ κάτι τέτοιο δεν υφίσταται. Οι λαοί έχουν περιορισμένη επαφή με ορισμένες δυνατότητές της αλλά ακόμη και αυτή έρχεται ως αντάλλαγμα με την ιδιωτικότητά μας. Και ο απώτερος στόχος ποιος είναι; Προς το παρόν φαντάζει λογική η επιθυμία για την έλευση του μετανθρωπισμού με θρησκευτική προσήλωση. Ορισμένοι άλλωστε εκφράζουν ανησυχία για θεοποίηση των μηχανών ή ορθότερα υποτίμηση του Ανθρώπου.

Πολλοί μιλούν ενθαρρυντικά ήδη για τα δήθεν επιτεύγματα της τεχνητής νοημοσύνης, αδιαφορώντας για το γεγονός πως όσα κατάφερε η μηχανή αφαιρούν αίγλη από τον Άνθρωπο. Δυστυχώς δεν φαίνεται να κατανοούμε το βάθος της τιμής που μας έγινε όταν προικιστήκαμε με την νόηση. Αυτή η δήθεν πρόοδος της τεχνολογίας αργά ή γρήγορα θα παντρευτεί την γενικότερη διαστροφή των ηθών και μαζί, στην πλάτη ενός ανθρώπου χωρίς σκέψη, θα δημιουργήσουν την τέλεια δικτατορία. Μέχρι τότε θα πλασάρονται ως trendy προϊόντα για νέους, χρήσιμοι σύντροφοι της μοναξιάς και έξυπνοι τρόποι συγγραφής εργασιών για όσους βαριούνται ακόμη και να διαβάσουν αυτό το άρθρο.

Με τους κινδύνους που απορρέουν από την ύπαρξη της τεχνητής νοημοσύνης να είναι ολοένα και πιο φανεροί και τους σκοπούς όσων την ελέγχουν να είναι θεοσκότεινοι, η απομάκρυνση από κάθε κλάδο που κάνει χρήση αυτής φαντάζει πράξη επαναστατική. Ως μόνη λύση επιβάλλεται όχι η μερική και λελογισμένη χρήση της αλλά η ολική αποστροφή από αυτήν. «Η τεχνητή νοημοσύνη ορίζεται ως το αντίθετο της φυσικής ομορφιάς» και εάν η ομορφιά επρόκειτο να σώσει τον κόσμο, τότε είμαστε πιο κοντά από ποτέ στην καταστροφή.

One thought on “Φοβού την τεχνολογία και δώρα φέρουσα

  • 27/11/2024, 19:23
    Permalink

    Χαίρομαι που επιτέλους διαβάζω άρθρο για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης. Και είναι ακόμα περισσότεροι από αυτούς που αναγράφονται στο άρθρο. Ας ελπίσουμε ΟΛΟΙ να ξυπνήσουμε, πριν να είναι αργά…

    Σχολιάστε

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.