Η κόντρα Θάνου – Κοντονή και η Novartis

Γράφει ο Ευπατρίδης

Αποτελεί κοινό μυστικό στο χώρο της δικαιοσύνης ότι ο υπουργός Σταύρος Κοντονής και η (πλέον) προϊσταμένη του Νομικού Γραφείου του πρωθυπουργού Βασιλική Θάνου δεν έχουν και τις καλύτερες σχέσεις. Η αιτία αναζητείται στην ακόρεστη φιλοδοξία της Βασιλικής Θάνου και στην επίγνωση του Κοντονή πως η θέση του δεν είναι ασφαλής.

Η Βασιλική Θάνου μπήκε για τα καλά στη δημόσια ζωή το 2012, όταν από τη θέση της προέδρου της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων  ηγήθηκε στη μακρά αποχή των δικαστικών λειτουργών. Η περίοδος αυτή ήρθε λίγο μετά την αλματώδη άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2012, όταν από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο Τσίπρας έψαχνε συμμάχους σε κοινωνικούς φορείς και στον ευρύτερο κρατικό μηχανισμό. Η Θάνου μέχρι πρόσφατα συνέπλεε συνδικαλιστικά με το Χαράλαμπο Αθανασίου, οι δρόμοι τους όμως χώρισαν τόσο εξαιτίας της επιλογής του τελευταίου να πολιτευθεί με τη ΝΔ όσο και για προσωπικούς λόγους. Σε κάθε περίπτωση ο ανταγωνισμός μεταξύ τους παραμένει μέχρι σήμερα, και το 2012 οι δρόμοι του ΣΥΡΙΖΑ και της Βασιλικής Θάνου συνέπεσαν.

Εφόσον ο Χαράλαμπος Αθανασίου ήταν πλέον στο χώρο της πολιτικής η Βασιλική Θάνου επεδίωξε την ενεργότερη συμμετοχή και της ίδιας στην πολιτική ζωή χάριν ανταγωνισμού. Η μακρά αποχή του 2012 ήταν η αρχή. Η άτυπη σύμπλευση της με το ΣΥΡΙΖΑ συνεχίστηκε, χωρίς ωστόσο να εκφραστεί κάπου ανοικτά. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2014, όταν με αφορμή και πάλι τα μισθολογικά ζητήματα των δικαστικών εκφράστηκε πρώτη φορά αρνητικά για την κυβέρνηση Σαμαρά. Συγκεκριμένα, ενώπιον πανδικαστικής συγκέντρωσης στο Εφετείο τη χαρακτήρισε «κυβέρνηση κράτους απολυταρχικού» και επιτέθηκε προσωπικά στον τότε Υπουργό Οικονομικών. Είχε προηγηθεί η θριαμβευτική επανεκλογή της στην προεδρία της ΕΔΕ, και η παρέμβαση της αυτή είχε βαρύνουσα σημασία σε μια περίοδο που κυριαρχούσε η εκλογή ΠτΔ και οι καταγγελίες για προσπάθεια της κυβέρνησης να επηρεάσει τους βουλευτές είχαν ήδη δηλητηριάσει το πολιτικό κλίμα.

Λίγους μήνες μετά η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, το σύνολο του προεδρείου της οποίας ήταν ελεγχόμενο από τη Θάνου, απέστειλε επιστολή στο Ζαν-Κλωντ Γιουνκερ με την οποία δήλωνε τη στήριξή της στην κυβέρνηση και την αντίθεσή της στη λιτότητα. Ήταν η πρώτη φορά που η Βασιλική Θάνου εκφραζόταν ανοικτά για ένα ζήτημα εκτός του συνδικαλιστικού της κλάδου, και δεν είναι τυχαίο που συνέπεσε απόλυτα με την ανάδειξη της νέας κυβέρνησης. Ήταν ένας τρόπος να υπενθυμίσει ότι είναι ακόμα εδώ;

Σε κάθε περίπτωση στις 29 Ιουνίου 2015, λίγες μέρες πριν τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, και έχοντας συμπληρώσει λιγότερο από ένα έτος ως αντιπρόεδρος στο Δ’ Τμήμα του Αρείου Πάγου, επελέγη από το Υπουργικό Συμβούλιο για την προεδρία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, και μάλιστα χωρίς να επιλεγούν από το ίδιο Υπουργικό Συμβούλιο οι επικεφαλής του ΣτΕ και του ΕΣ. Η τοποθέτησή της αυτή θα είχε ως αποτέλεσμα την προεδρία της στο Εκλογοδικειο σε περίπτωση αμφισβήτησης του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, ως αρχαιότερης.

Ακολούθησε η επιστολή στους Ευρωπαίους ομολόγους της μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, καταφερόμενη και πάλι εναντίον της λιτότητας, που επικρίθηκε από πολλούς. Και τον Αύγουστο έγινε η πρώτη γυναίκα (υπηρεσιακή) πρωθυπουργός στην ελληνική ιστορία. Και στην κυβέρνηση της είχε συμπεριλάβει ως Υπουργό Δικαιοσύνης το Δημήτριο Παπαγγελόπουλο.

Ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης Τσίπρα το Νοέμβριο του 2016 έφερε το μέχρι τότε υφυπουργό Αθλητισμού Σταύρο Κοντονή στη θέση του Υπουργού Δικαιοσύνης. Πράγμα που σήμαινε ότι θα έπρεπε να συμβιώνει με το Δημήτρη Παπαγγελόπουλο και να λαμβάνει υπόψη (άτυπα) τον παράγοντα Θάνου.

Ο Κοντονής ανέλαβε την πολιτική ηγεσία της Δικαιοσύνης σε μια πολύ ιδιαίτερη περίοδο.  Η Θάνου, εν γνώσει ότι πλησίαζε η υποχρεωτική συνταξιοδότησή της λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας των 67 ετών προσπαθούσε για τη νομοθετική επέκτασή του. Το γεγονός όμως ότι είχε χάσει πλέον τον έλεγχο του ΔΣ της ΕΔΕ, και η νέα ηγεσία αρνούνταν να υποστηρίξει το αίτημά της, την οδήγησε στη δημιουργία της «Ένωσης Ανωτάτων και Ανωτέρων Δικαστών και Εισαγγελέων», μιας νέας συνδικαλιστικής ένωσης σε μια προσπάθεια να διασπάσει την ΕΔΕ και να προωθήσει συνδικαλιστικά το αίτημά της. Η ενέργειά της αυτή είχε προκαλέσει εσωτερικό εμφύλιο στη Δικαιοσύνη. Ακόμα κι η ομάδα της Θάνου στην ΕΔΕ ήταν για πρώτη φορά διχασμένη. Καλούμενος να τοποθετηθεί επί της δημιουργίας νέας ένωσης ο Σταύρος Κοντονής απέφυγε να στηρίξει το εγχείρημα. Ήταν η πρώτη διάσταση απόψεων με τη Βασιλική Θάνου.

Σχεδόν αμέσως μετά, τον Ιανουάριο, το ζήτημα πλέον έφτασε στην ουσία του. Η Θάνου ζητούσε και δημοσίως νομοθετική επέκταση του ορίου ηλικίας των δικαστών, και μάλιστα δήλωσε ότι θα συγκαλέσει την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου να γνωμοδοτήσει σχετικά. Η ηγεσία της ΕΔΕ  ήταν παντελώς αντίθετη, οι δικαστές του ΣτΕ καταφέρονταν εναντίον της για την ανέγερση ενός ζητήματος δικής τους αρμοδιότητας (δημοσίου δικαίου) και το σύνολο των συνταγματολόγων της χώρας είχε ταχθεί εναντίον της πρωτοβουλίας. Όταν κλήθηκε να τοποθετηθεί επί του θέματος ο Κοντονής ήταν κάθετος: Καμία σκέψη για νομοθετική τροποποίηση των ορίων. Μόνο με συνταγματική αναθεώρηση. Η Θάνου εισέπραξε για δεύτερη φορά την άρνηση του νέου υπουργού.

Φυσικά δεν το έβαλε κάτω. Επεδίωξε τόσο να μεταστρέψει την άποψη του υπουργού με προσωπική συνάντηση όσο και να αλλάξει το κλίμα συγκαλώντας τη διοικητική Ολομέλεια του ΑΠ να αποφανθεί. Το ζήτημα έληξε οριστικά όταν η Ολομέλεια αποφάσισε ότι δεν υπήρχε ανάγκη αλλαγής των ορίων και αυτομάτως το σχετικό αίτημα μετατράπηκε σε προσωπική άποψη της προέδρου και μπήκε στον πάγο. Ήταν όμως η πρώτη φορά που Κοντονής και Θάνου διαφώνησαν ανοικτά και δημόσια.

Λίγους μήνες μετά, τον Ιούνιο, εν αναμονή της αποχώρησης της από το δικαστικό σώμα η Βασιλική Θάνου οργάνωσε εκδήλωση για τα 182 χρόνια από την ίδρυση του Αρείου Πάγου στο Χίλτον. Σε αυτήν κάλεσε το σύνολο των φορέων της Δικαιοσύνης, μεταξύ των οποίων και τον υπουργό. Ο Δημήτρης Παπαγγελόπουλος παρέστη και στην ομιλία του υπερασπίστηκε θερμά την απερχόμενη πρόεδρο για τις πρωτοβουλίες της και τις επιθέσεις που δέχεται. Ο Σταύρος Κοντονής προφασίστηκε ταξίδι στο εξωτερικό και δεν πήγε. Όπως βέβαια αποκαλύφθηκε το ταξίδι είχε ολοκληρωθεί από την προηγουμένη της εκδήλωσης. Η Βασιλική Θάνου στην ομιλία της δεν παρέλειψε να κάνει αναφορά σε όσους δεν πήγαν, τονίζοντας ότι ευελπιστεί «να υπήρχε σοβαρός λόγος».

Τελικά η Βασιλική Θάνου βρήκε τρόπο να παραμείνει ενεργή στο παιχνίδι ως προϊσταμένη του Νομικού Γραφείου του πρωθυπουργού, για να συνεχίσει τη «μάχη κατά της διαπλοκής». Και μάλιστα από μια θέση που δε χρειάζεται προκάλυψη αντικειμενικότητας, και μπορεί ευθέως να δρα υπέρ της κυβέρνησης. Η κόντρα όμως με τον Κοντονή παραμένει, και σίγουρα ο υπουργός δεν ενθουσιάζεται να την έχει μες στα πόδια του.

Η εμπλοκή της Θάνου στο στήσιμο της υπόθεσης Novartis είναι δεδομένη. Τόσο για τους λόγους που αναλύσαμε σε προηγούμενο άρθρο όσο και εκ της νέας θέσεώς της. Η εμπλοκή της ίσως εξηγεί σε κάποιο βαθμό και την αναφορά του ονόματος του τέως υπηρεσιακού πρωθυπουργού και προέδρου του ΣτΕ Παναγιώτη Πικραμμένου στη δικογραφία, μιας που οι κακές σχέσεις των δύο είναι γνωστές. Δεν αποτελεί έκπληξη λοιπόν η συνέντευξη της προ μερικών ημερών, στην οποία χαρακτήρισε τη Novartis ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα και υπερασπίστηκε πλήρως  τους χειρισμούς τόσο της Τουλουπακη όσο και του Παπαγγελόπουλου.

Από ποιους όμως θέλησε να τους υπερασπιστεί; Από την αντιπολίτευση ή από τον πολιτικό τους προϊστάμενο; Και πόσο θετικά βλέπει ο Κοντονής το ενδεχόμενο να πετύχει η υπόθεση το σκοπό της και να μετρηθεί στο ενεργητικό των ανταγωνιστών του;