Κλιματική κρίση – οικονομία  και διεθνής ασφάλεια

Γράφει ο Βαγγέλης Αντωνιάδης

Αποτελεί κοινή παραδοχή πλέον πως επιβεβαιώνονται τα πλέον ακραία και δυστοπικά μοντέλα προβλέψεων για την κλιματική κρίση που βιώνει ο πλανήτης.

Σχεδόν σε πλήρη αντιδιαστολή με άλλες κλιματικές κρίσεις που καταγράφηκαν στην ιστορία. Είναι πλέον απολύτως προφανές πως η κλιματική κρίση που βιώνουμε οφείλεται αποκλειστικά στην ανθρωπογενή παρέμβαση, την μόλυνση του περιβάλλοντος που έχει ανέλθει πλέον σε εξωφρενικά επίπεδα και στην εξάντληση των φυσικών πόρων.

Ήδη η κλιματική κρίση αποτελεί την μεγαλύτερη τροχοπέδη για την οικονομική ανάπτυξη λόγω των καταστροφών που προκαλεί σε στρατηγικές υποδομές και δίκτυα αλλά και προσωπικά περιουσιακά στοιχεία, αλλά και των εμποδίων που θέτει σε επιμέρους κλάδους όπως η παραγωγή, οι μεταφορές, ο τουρισμός κτλπ.

Σύντομα η μεγαλύτερη απειλή για την διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα δεν θα προέρχεται από τις αναθεωρητικές δυνάμεις ή τον φανατισμό εξτρεμιστικών οργανώσεων που θεωρούν νόμιμους στόχους άμαχους πληθυσμούς και όσους αντιστέκονται ή απλά διαφωνούν με όσα θέλουν να επιβάλλουν, αλλά οι επιπτώσεις της κλιματικής μετάβασης που ήδη ανατρέπουν τις παγκόσμιες ισορροπίες.

Ενδεικτικό ότι η ραγδαία άνοδος της θερμοκρασίας οδηγεί σε μακρές περιόδους ξηρασίας , ερημοποίηση μεγάλων χερσαίων εκτάσεων και άνοδος της στάθμης των θαλάσσιων υδάτων. Εξέλιξη που καθιστά εκτεταμένες εκτάσεις μη κατοικήσιμες προκαλώντας τεράστια ρεύματα περιβαλλοντικών προσφύγων.

Όπως βλέπουμε κάθε καλοκαίρι στην Ελλάδα το πολύνεκρο φαινόμενο των δασικών πυρκαγιών έχει μετασχηματιστεί αγγίζοντας τον αστικό ιστό.

Η έλλειψη πόσιμου νερού αντιμετωπίζεται συχνά με την διαδικασία της αφαλάτωσης που με την σειρά της διαταράσσει τα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Η άνοδος της στάθμης των θαλάσσιων υδάτων που αναφέρθηκε στις παραπάνω γραμμές απειλεί το αστικό πρότυπο και πιο συγκεκριμένα την λειτουργικότητα ακόμα και την βιωσιμότητα των παραπάνω παράκτιων αστικών κέντρων με απρόβλεπτες συνέπειες.

Ενώ όπως είδαμε πριν λίγους μήνες στην Θεσσαλία πλημμυρικά  φαινόμενα καταστρέφουν την αγροτική παραγωγή και ταυτόχρονα αποδεικνύουν πως οι υπάρχουσες υποδομές είναι ελλειμματικές.

Η ανολοκλήρωτη απάντηση

Είναι προφανές πως η κλιματική κρίση ξεπερνάει τα εθνικά σύνορα και πως καμία χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ούτε τις συνέπειες της ούτε την ίδια την κλιματική κρίση μόνη της Επομένως είναι απαραίτητα μοντέλα διεθνούς συνεργασίας.

Είναι γεγονός πως οι μέχρι τώρα προσπάθειες διεθνούς συνεργασίας για την ανατροπή της διαδικασίας της κλιματικής αλλαγής και την άμβλυνση των συνεπειών της , όπως η συνθήκη του Κιότο και η συμφωνία των Παρισίων που στο πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής και διπλωματίας συγκροτήθηκαν κάτω από την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών, οδήγησαν σε αντιπαράθεση αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες Καθώς ακόμα κράτη και κυβερνήσεις ιεραρχούν το πρόσκαιρο οικονομικό και εθνικό συμφέρον πάνω από μια δομική και συνάμα κοινή απειλή που θέτει υπαρξιακά ζητήματα για την ανθρωπότητα.

Ο πλέον ασφαλής οδικός χάρτης για την αναστροφή της κλιματικής κρίσης έχει σαφή ιδεολογικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά και προϋποθέτει την εκ νέου εμπέδωση των αξιών της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού.