Τρεις μήνες χωρίς μνημόνιο

Γράφει ο Γιάννης Χολίδης, Υποψ. Διδακτωρ Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας

Τρεις μήνες μετά την έξοδο από το 3ο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ( το δεύτερο σε ρόλο συμβούλου του προγράμματος), θα μπορούσαμε να κάνουμε ορισμένες επισημάνσεις:

1) Η χώρα βγήκε από το πρόγραμμα χωρίς κάποιο ”δίκτυ ασφαλείας”, όπως η πιστοληπτική γραμμή ECCL ή PCCL που θα μας έδινε το δικαίωμα να διαμορφώσουμε ένα μαξιλάρι ασφαλείας μέχρι το 2022. Αυτό θα ενίσχυε την εμπιστοσύνη των αγορών και τις δυνατότητες προσέλκυσης νέων επενδύσεων σε χρηματιστήριο και πραγματική οικονομία.

2) Η λύση για τα κόκκινα δάνεια καθυστερεί με αποτέλεσμα να υπεχρηματοδοτείτε η οικονομία και να αναστέλλονται επενδυτικά σχέδια.

3) Το ”ξήλωμα” εμβληματικών μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, χωρίς πρώτα να έχει υποχωρήσει αρκετά η ανεργία, αυξάνει τις μακροοικονομικές ανισορροπίες για το μέλλον και θα εγκλωβίσει την χώρα σε υψηλά ποσοστά ανεργίας.

4) Όσο δεν μπορούμε να βγούμε για δανεισμό στις αγορές, τόσο θα αυξάνεται η πιθανότητα για την υπαγωγή μας σε νέο πρόγραμμα στα μέσα του 2020.

5) Η επιμονή στην επιδοματική πολιτική διαμοιράσματος της φτώχειας αυξάνει τις πιθανότητες να εγκλωβιστούμε σε επίπεδα χαμηλής ανάπτυξης και αποεπένδυσης.

6) Μια χώρα με 180% του ΑΕΠ χρέος θα έπρεπε να ασχολείται με την προσέλκυση επενδύσεων και με την εξασφάλιση λογικών επιτοκίων από τις αγορές ώστε ο συνδυασμός οικονομικής μεγέθυνσης και λογικών επιτοκίων ( κάτω του 3%) να οδηγήσουν το χρέος μεσοπρόθεσμα σε επίπεδα κάτω του 100% του ΑΕΠ. Στην χώρα μας μόνο αυτό δεν κάνουμε.

7) Ο κίνδυνος μιας νέας παγκόσμιας κρίσης, που είναι πλέον υπαρκτός, θα βρει την Ελλάδα απροετοίμαστη και οικονομικά αποδυναμωμένη. Φανταστείτε ότι στην αρχή της κρίσης το 2009 το ελληνικό ΑΕΠ ήταν 240 δις ευρώ, ενώ σήμερα είναι στα 184 δις ευρώ. Η φτωχοποίηση που θα ακολουθήσει σε αυτή την περίπτωση θα είναι άνευ προηγούμενου.

Στόχος μας θα πρέπει να είναι η προσέλκυση επενδύσεων με βάση μια σειρά απαραίτητων μεταρρυθμίσεων. Από μελέτες μου και χρησιμοποιώντας την γνωστή μέχρι σήμερα βιβλιογραφία κατέληξα στο απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων:

Οι έξι θεσμικοί δείκτες στους οποίους δίνουν έμφαση οι επενδυτές είναι:

1) Η πολιτική σταθερότητα και η απουσία βίας και τρομοκρατίας, είναι μια από της βασικές αντιλήψεις που εκτιμούν οι επενδυτές αφού μπορεί να οδηγήσει με μεγάλη πιθανότητα την εκάστοτε κυβέρνηση σε αποσταθεροποίηση ή ανατροπή από αντισυνταγματικά ή βίαια μέσα.( Πολιτικά κίνητρα βίας και η τρομοκρατία).

2) Αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης στην άσκηση της εξουσίας, που αντανακλάται στην παρεχόμενη προς τους επενδυτές ποιότητα δημοσίων υπηρεσιών, στην σχέση ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της ανεξαρτησίας τους από την άσκηση πολιτικών πιέσεων, στην ποιότητα και την σταθερότητα χάραξης και εφαρμογής της πολιτικής της από την εκάστοτε κυβέρνηση, καθώς και στην ισχυρή δέσμευση της κυβέρνησης απέναντι σε πολιτικές φίλα προσκείμενες προς την κατεύθυνση προσέλκυσης επενδύσεων.

3) Ρυθμιστικοί παράγοντες, που αντανακλούν την ικανότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει εκείνες τις πολιτικές και τους κανονισμούς που προάγουν την προώθηση της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα.

4) Κράτος Δικαίου, που αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τους παράγοντες εκείνους που δημιουργούν σχέσεις εμπιστοσύνης και συμμόρφωσης της κοινωνίας με τους κανόνες που διέπουν ένα κράτος δικαίου, το οποίο θα σέβεται και θα προστατεύει το δικαίωμα στην ιδιοκτησία , θα επιβάλει μέσα από θεσμικά όργανα όπως η αστυνομία και τα δικαστήρια τον νόμο και θα εμπεδώνει την τάξη και την ασφάλεια μεταξύ πολιτών του κράτους, πράγμα πολύ σημαντικό για την δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για τους επενδυτές.

5) Έλεγχος της διαφθοράς, ο οποίος αντανακλάται στο βαθμό που οι δημόσιες υπηρεσίες έρχονται σε επαφή με τους πιθανούς και εν δυνάμει επενδυτές.

6) Δημοκρατική ομαλότητα, η οποία αντανακλάται από την συμμετοχή των πολιτών του κράτους στην ανάδειξη της κυβέρνησής του καθώς και στην ελευθερία έκφρασης του Τύπου και των ΜΜΕ.