Η ώρα της αλήθειας για τη ΝΔ

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, σύμβουλος επιχειρήσεων – συγγραφέας

Να αρχίσουμε με δύο αυταπόδεικτες παραδοχές.

Η δυναμική των συνδυασμών που στήριξε η ΝΔ την πρώτη Κυριακή των αυτοδιοικητικών εκλογών υπήρξε εφάμιλλη, και σε περιπτώσεις, ακόμη μεγαλύτερη αυτή των αντιστοίχων εκλογών του 2019. Άρα πολλοί υποψήφιοι απέδειξαν την επάρκεια τους και κέρδισαν ολοκληρωτικά το κομματικό ακροατήριο ή και το ξεπέρασαν ακόμη και κατά πολύ!

Στο δεύτερο γύρο καταγράφηκαν δύο δεδομένα που χρήζουν εξήγησης. Σε αρκετές περιπτώσεις οι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ που βρέθηκαν στο 2ο γύρο συγκέντρωσαν ψήφους από εντελώς διαφορετικές πλευρές, σε αντίθεση με αντίστοιχες περιπτώσεις του ΣΥΡΙΖΑ και τώρα και κυρίως το 2019. Επίσης, όπου υπήρξε εκλογική μάχη “αντάρτη” προερχόμενου από τη ΝΔ, με τον επίσημο υποψήφιο, επικράτησε ο “αντάρτης”. Γιατί άραγε προέκυψαν αυτά τα δύο φαινόμενα;

Το 2019 οι υποψήφιοι του ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζονταν, στο 2ο γύρο, ακόμη ως εξουσία και αυτοί, και η δυνατότητα τους να συσπειρώσουν ευρύτερες δυνάμεις ήταν ελάχιστες. Αυτή τη φορά, κάποιοι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ, δίχως να αποτελούν κεντρικά πολιτικά στελέχη και να φέρουν το βάρος της διαχείρισης της εξουσίας, κέρδισαν έστω την ανοχή των πολιτών.

Είναι τεράστιο λάθος όμως να συγχέεται με την πολιτική ταύτιση
και την επικρότηση ευρύτερων ιδεολογικών θέσεων, μια επιλογή των ψηφοφόρων που προέρχεται από την αξιολόγηση του έργου συγκεκριμένων ατόμων και την πιθανή απογοήτευση τους. Το ΠΑΣΟΚ του 12% προφανώς και δεν είναι το ΠΑΣΟΚ του 48% των 80ς για να μπορεί να κατακτήσει και τους 3 μεγάλους Δήμους. Ούτε καν η θεωρητική ανασύσταση της σύμπλευσης των… “δημοκρατικών” δυνάμεων αρκούσε για την επίτευξη τόσο θετικών αποτελεσμάτων.

Αν δεν υπήρχε εκτεταμένη αποχή από την Κεντροδεξιά, μέχρι και μετατόπιση ψήφων προς τον αντίπαλο αφού στον πρώτο γύρο διασφαλίστηκε η εκλογή συγκεκριμένων συμβούλων, δύσκολα θα είχαν προκύψει οι εντυπωσιακές ανατροπές. Κι αυτό το όχι και τόσο συνηθισμένο φαινόμενο, σε συνδυασμό με την υπερψήφιση των “ανταρτών”, αποτελούν σημάδια μιας ανέκφραστης δυσαρέσκειας από τα πεπραγμένα συγκεκριμένων αυτοδιοικητικών αλλά κι ένα πρώτο καμπανάκι αντίδρασης μιας σιωπηρής εσωκομματικής πλειοψηφίας για την έπαρση κάποιων προσώπων, κυρίως νεόφερτων, που περιφέρουν την αίγλη του “πεφωτισμένου”, ή τον τρόπο ιεράρχησης ορισμένων κυβερνητικών ή αυτοδιοικητικών προτεραιοτήτων.

Όπως είχα επισημάνει σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών στο άρθρο “Η ΝΔ και… όλοι οι υπόλοιποι!“ η τριγωνοποίηση της πολιτικής, που διαρκώς αναφέρεται ως βασικό εργαλείο επεξήγησης της επικράτησης της, δεν αρκεί για να περιγράψει την ολότητα των κοινωνικών διεργασιών και υποεκτιμά το ένστικτο αυτοσυντήρησης της παραδοσιακής βάσης απέναντι στις ιδεοληψίες του ΣΥΡΙΖΑ.

Αν από τη μια, οι επιμέρους κυβερνητικές αποφάσεις σε κρίσιμα θέματα όπως το μεταναστευτικό και η ασφάλεια (με την αύξηση των ροών και την εσπευσμένη νομιμοποίηση 300 χιλιάδων ατόμων), η ακρίβεια και η φορολογία (με την επιδοματική πολιτική και τα ατυχή υπονοούμενα για αύξηση της φορολογίας) και τα ελληνοτουρκικά, αρχίζουν να δημιουργούν αμφιβολίες για την αξιοπιστία της. Αν από την άλλη, η όποια αντιπολιτευτική κυβερνητική αντιπρόταση αποκτήσει κάπως πιο ορθολογικά χαρακτηριστικά μακριά από το κυβερνητικό παρελθόν του ΣΥΡΙΖΑ, ακόμη και με την ανάδειξη ενός νέου κεντροαριστερού πόλου.

Τότε θα αποδειχθεί ότι η τριγωνοποίηση ήταν διαχρονικά ένα χρήσιμο πρόσκαιρο εργαλείο εξασφάλισης της πλειοψηφίας αλλά όταν τα θέματα αποκτούν γωνίες καταλήγει μια απελπισμένη προσπάθεια να τετραγωνιστεί ο κύκλος. Τότε η διατήρηση της πρωτοκαθεδρίας θα περνά ξανά μέσα από τη διατήρηση της συμπαγούς βάσης και το μόνο που δεν χρειάζεται έως τότε είναι να δωθούν ευκαιρίες δημιουργίας ρωγμών., τέτοιων που να οδηγούν αρχικά σε περαιτέρω αύξηση της αποχής και στην πορεία να ανοίγει συζητήσεις για πολιτικό κενό.