Όσα δεν είπε ο ESM για τον Σαμαρά
Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας
Τη μια, το ΔΝΤ έρχεται με χαρακτηριστική καθυστέρηση να παραδεχτεί τα διαρθρωτικά λάθη του αρχικού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής που πρότεινε στην Ελλάδα. Την άλλη, ο ESM, πέντε χρόνια μετά, θυμάται να μας ενημερώσει λεπτομερώς για το οικονομικό περιβάλλον επί κυβέρνησης Σαμαρά, τις τότε θετικές προοπτικές και την αναταραχή, την ανατροπή και τον πολύπλευρο εκτροχιασμό που ακολούθησε μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Τσίπρα.
Γιατί όλοι θυμούνται τώρα, που ο ΣΥΡΙΖΑ αποχωρεί εκκωφαντικά από την κυβέρνηση, να αναδείξουν είτε τα σφάλματα της ελληνικής λιτότητας, είτε το μέγεθος της καταστροφής που έφερε η πολιτική αλλαγή του Ιανουαρίου του 2015;
Μήπως αναλογίζονται ετεροχρονισμένα τις ευθύνες του, τόσο για τις οικονομικές μονομέρειες που επέβαλλαν, όσο και για το μη κλείσιμο της αξιολόγησης το 2014, με πρόσχημα την απόσταση του 1 δισ. που χώριζε το περιβόητο email Χαρδούβελη και τις εκτιμήσεις των δανειστών;
Ή μήπως η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ συνοδεύεται από τη συναισθηματική αποφόρτιση και την απαξίωση από πλευράς θεσμών, που αφού χρησιμοποίησαν κατάλληλα τον… Αριστερό ηγέτη, έρχονται να αποκαταστήσουν την τάξη και την αλήθεια;
Την αλήθεια που έχω αποτυπώσει σε πολλά άρθρα μου τα τελευταία χρόνια, όπως πχ το Η νέα σελίδα είχε ήδη γραφτεί από τον Σαμαρά θα περιγράψουμε κι εδώ σε αδρές γραμμές.
Το 2014 η χώρα έμπαινε σε πορεία επιστροφής στην κανονικότητα. Με την ανάπτυξη να αγγίζει σε τριμηνιαία βάση το 2%. Τα πλεονάσματα να αποτελούν μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα από το 2013. Οι αγορές να υποδέχονται την Ελλάδα μετά από χρόνια, η καμπύλη των ομολόγων μας άρχιζε να χτίζεται με την τριετή και την πενταετή έκδοση, και η προοπτική της πιστωτικής γραμμής και της ποσοτικής χαλάρωσης να γεννούν βάσιμες ελπίδες για ταχεία αποκλιμάκωση των επιτοκίων δανεισμού.
Πολλοί αναφέρονται σε μεταρρυθμιστική αναβλητικότητα μετά τον ανασχηματισμό στα μέσα της χρονιάς, αλλά ανεξάρτητα από τις επιμέρους προσωπικές θέσεις, το κυβερνητικό έργο δεν καθυστέρησε, δεν υποχώρησε. Σημαντικές νομοθετικές παρεμβάσεις προωθήθηκαν όπως και αρκετές ιδιωτικοποιήσεις προχώρησαν.
Το συγκεκριμένο επιχείρημα αποτελεί μια ψευτοδικαιολογία όσων δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι στο δεύτερο εξάμηνο του 2014, κι ενόψει της Προεδρικής εκλογής και της διαφαινόμενης καθαρής νίκης του ΣΥΡΙΖΑ στις επερχόμενες εθνικές κάλπες που θα προκαλούσε, οι εταίροι είχαν αποφασίσει ότι η αξιολόγηση δεν ία έκλεινε. Έτσι όσο λογικές κι αν ήταν οι προτάσεις της ελληνικής πλευράς, επέλεξαν να θέτουν ακόμη πιο ψηλά τον πήχη, υποεκτιμώντας τους προβλεπόμενους στόχους ενώ αποδεδειγμένα επί πρωθυπουργίας Σαμαρά, συνεχώς τους υπερβαίναμε.
Προτίμησαν να διαπραγματευτούν με αυτό που ερχόταν με φόρα. Κι ας γνώριζαν καλά τη θυμική έπαρση του Τσίπρα και τη δημιουργική ασάφεια του “παίκτη” Βαρουφάκη. Ήξεραν μάλλον καλύτερα από τους Έλληνες ότι το όλο παίγνιο ήταν μια άσκηση εσωτερικής χρήσης που θα κατέληγε στην κάλαθο των αχρήστων μαζί με τις ελπίδες όσων υπερφίαλων περίμεναν την ήττα των δανειστών από την… “περήφανη” νέα κυβέρνηση. Ήξεραν ότι όλο αυτό θα κατέληγε σε νέα ύφεση, νέα μέτρα και πιθανότατα κεφαλαιακούς ελέγχους.
Διάλεξαν όμως να ανακόψουν την πορεία προς την υπέρβαση των περιορισμών του μνημονίου για να μας αποδείξουν ότι τα όμορφα αριστερά όνειρα, όμορφα καίγονται, όταν η απάντηση σου στην προοπτική της χρεοκοπίας σε περίπτωση μη συμφωνίας, είναι το παράλληλο νόμισμα, η ανύπαρκτη χρηματοδότηση από τη Ρωσία και την Κίνα και τα… πετρέλαια από τη Βενεζουέλα και το Ιράν με αντάλλαγμα πορτοκάλια και ροδάκινα!
Όπως έγραψα και στο Η τριπλή δικαίωση Σαμαρά, ο πρώην πρωθυπουργός είναι πολλαπλά δικαιωμένος. Ως αρχηγός της ΝΔ γιατί έθεσε επί τάπητος την ανάγκη υπέρβασης των μεταπολιτευτικών παθογενειών οικοδομώντας μια Νέα Ελλάδα στη Νέα Μεταπολίτευση, με ένα σαφέσταστο εθνικό, θεσμικό και οικονομικό αφήγημα. Ως πρωθυπουργός γιατί αφού προεκλογικά επεσήμανε τα λάθη στο μείγμα της μνημονιακής πολιτικής έπραξε ότι μπορούσε για να τα διορθώσει και να φέρει επιτέλους την ανάκαμψη. Ως εθνικός ηγέτης ορίζοντας το πλαίσιο ευρύτερων ζητημάτων όπως το μέλλον της Ε.Ε., της εθνικής ταυτότητας μέσα σε αυτή και τις δομικές επιδράσεις της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης.