Eκλογές ΕΑΝΔΑ 2019 

Γράφουν οι: Αντώνης Μιχελόγγονας και Γιώργος Κωνσταντόπουλος

Έχοντας αφήσει το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας πίσω, η Τετάρτη 13/3 έχει σχεδόν φτάσει. Εδώ και αρκετό καιρό η ημερομηνία αυτή συζητιέται ιδιαίτερα στους κύκλους των νέων νομικών, ήτοι των ασκουμένων και νέων δικηγόρων, εξαιτίας της επικείμενης διενέργειας των εκλογών της ΕΑΝΔΑ. Οι υποψήφιοι τρέχουν να προωθήσουν την υποψηφιότητά τους και να μαζέψουν σταυρούς, οι υποστηρικτές τους προσπαθούν να τους βοηθήσουν όπως μπορεί ο καθένας  και οι ασκούμενοι και νέοι δικηγόροι βομβαρδίζονται με τηλέφωνα και μηνύματα για υποστήριξη. Στο πλαίσιο αυτό βαίνουμε προς τις εκλογές εν μέσω αστεϊσμών για τις οχλήσεις των υποψηφίων και των υποστηρικτών τους και συζητήσεων για τα βασικά θέματα της ζωής των νέων νομικών, που επ’ ευκαιρία των εκλογών αναδεικνύονται.

Καταρχάς να πούμε τι είναι η ΕΑΝΔΑ. Είναι η Ένωση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών. Πρόκειται, εν συντομία, για ένα σωματείο στο οποίο συμμετέχουν ασκούμενοι δικηγόροι και δικηγόροι 7ετίας, και αποσκοπεί στην εκπροσώπησή τους και την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους. Η εκπροσώπηση νοείται τόσο σε σχέση με το ΔΣΑ, με τον οποίο ταυτόχρονα συνδέεται και λειτουργεί παράλληλα, όσο και ευρύτερα.

Η ΕΑΝΔΑ διοικείται από 11μελες ΔΣ, το οποίο αναδεικνύεται από εκλογές που διενεργούνται ανά διετία. Από τις εκλογές εξαρτάται τόσο ποια πρόσωπα θα στελεχωθεί το ΔΣ όσο και ποιοι θα καταλάβουν τις βασικότερες θέσεις του. Συγκεκριμένα, παρόλο που οι υποψήφιοι κατεβαίνουν σε ενιαίο ψηφοδέλτιο, δηλαδή μη παραταξιακό, στην πράξη παρατηρείται η εκ των προτέρων συνεργασία υποψηφίων μεταξύ τους. Έτσι ανάλογα με τη δύναμη των επιμέρους ομάδων στο εκλεγέν ΔΣ καθορίζεται ποιος θα αναδειχθεί πρόεδρος, αντιπρόεδρος κοκ.

Από κει και πέρα, στα πλαίσια της προεκλογικής διαδικασίας αναδείχθηκε μια σειρά ζητημάτων που απασχολούν τους ασκουμένους και νέους δικηγόρους, επί των οποίων κλήθηκαν να προτείνουν λύσεις οι υποψήφιοι.

Πρώτον, οι χαμηλές αμοιβές που προσφέρονται στην αγορά τόσο για ασκουμένους, για τους οποίους παρατηρείται ακόμα και παροχή υπηρεσιών χωρίς αμοιβή, όσο και για νέους δικηγόρους, που στην πράξη αμείβονται με σταθερή αμοιβή από τους εργοδότες τους. Αναδείχθηκαν και συζητήθηκαν η σκοπιμότητα ή μη νομοθετικής κατοχύρωσης ελάχιστης αμοιβής για τους ασκουμένους, καθώς και μέτρα προστασίας τους από την εκμετάλλευση των εργοδοτών τους.

Δεύτερον, η φύση της απασχόλησης ασκουμένων και νέων δικηγόρων σε δικηγορικά γραφεία και εταιρείες. Από κάποιους προτείνεται η αναγνώριση διευθυντικού δικαιώματος, η κατοχύρωση ωραρίου και νομίμων αδειών, και άλλες ρυθμίσεις που προσιδιάζουν στο εργατικό δίκαιο αλλά πιστεύεται ότι χωρούν αναλογικής εφαρμογής και για τους νέους νομικούς.

Τρίτον, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία απόκτησης δικηγορικής ιδιότητας από τους ασκουμένους. Μεγάλες αντιδράσεις προκάλεσε πρόσφατα η εξαγγελία της Ομοσπονδίας των Δικηγορικών Συλλόγων περί υποχρεωτικής παρακολούθησης σεμιναρίων ή φοίτησης σε Σχολή Δικηγόρων από τους υποψηφίους δικηγόρους. Παρά τις αντιδράσεις η ρύθμιση φαίνεται ότι θα προχωρήσει. Μόνιμο παράπονο των ασκουμένων δικηγόρων αποτελεί επίσης η διενέργεια εξετάσεων μόνο δύο φορές το χρόνο και η μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση των αποτελεσμάτων, που στην πράξη μπορεί να σημαίνει παράταση του διαστήματος της άσκησης έως και 10-11 μήνες μέχρι την απόκτηση δικηγορικής ιδιότητας.

Τέταρτον, τα ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης, και συγκεκριμένα η επιβολή υποχρεωτικών ασφαλιστικών εισφορών σε ασκουμένους και το νέο σύστημα του ΕΦΚΑ για την ασφάλιση των δικηγόρων. Μετά τη δικαστική κρίση για αμφότερα τα ως άνω ζητήματα αναζητώνται ακόμα οι επόμενες ενέργειες.

Πέμπτον, η λειτουργία του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης και η ανάγκη εκσυγχρονισμού και υιοθέτησης νέων πρακτικών.

Έκτον, η λειτουργία και ο ρόλος της ίδιας της Ένωσης.

Εκ των ανωτέρω ζητημάτων, η κατάταξη των οποίων δεν έγινε με σειρά σημαντικότητας αλλά κυρίως με σειρά προτεραιότητας στην προεκλογική ατζέντα, ξεχωρίζουμε το τελευταίο, καθότι συνδέεται άμεσα με τα υπόλοιπα. Η ΕΑΝΔΑ εκτός από συνδικαλιστικό όργανο, με ρόλο εκπροσώπησης και υποστήριξης των μελών της ενώπιον του ΔΣΑ και της Πολιτείας, αποτελεί και μια οντότητα με ισχύ και δυνατότητες απευθείας υποστήριξης των μελών της.

Θεωρούμε δηλαδή ότι δεν πρέπει να περιορίζεται στη διεκδίκηση νομοθετικών και διοικητικών μέτρων προς όφελος των ασκουμένων και των νέων δικηγόρων, αλλά να επιδιώκει πρώτα η ίδια, μέσω των μελών της, των οικονομικών της πόρων και των τεχνικών και τεχνολογικών μέσων που διαθέτει, να ενισχύει και να υποστηρίζει τα μέλη της στα κάθε λογής επαγγελματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

Στο ανωτέρω πλαίσιο, ιδιαίτερα σημαντική κρίνουμε την ανάγκη στελέχωσης του ΔΣ από πρόσωπα που έχουν αποδείξει ότι διαθέτουν ικανότητες κι αποτελεσματικότητα, καθώς και δυνατότητα επικοινωνίας με όσους εκπροσωπούν. Το ΔΣ δεν πρέπει απλά να εκπροσωπεί, πρέπει να ενισχύει και να βοηθάει. Είτε μέσω της καθημερινής διαχείρισης είτε μέσω της διεκδίκησης κι εφαρμογής των προτάσεων της Ένωσης.

Στο πλαίσιο αυτό, χωρίς αυτό να αποτελεί μομφή ή υποτίμηση προς τους άλλους υποψηφίους, έχουμε ξεχωρίσει δύο υποψηφίους που μπαίνουν πρώτη φορά στο χώρο και θεωρούμε ότι διαθέτουν τα αναγκαία προσόντα και αξίζουν μια ευκαιρία. Πρόκειται για το Στέλιο Λέριο και την Ελένη Γκερέκου, αμφότεροι νέοι δικηγόροι που δραστηριοποιούνται στην Αθήνα. Οι δύο υποψήφιοι έχουν προβάλει κάποιες προτάσεις για τα ζητήματα της προεκλογικής ατζέντας.

Για την αντιμετώπιση των εργασιακών ζητημάτων των ασκουμένων προτείνουν υπαγωγή τους σε καθεστώς εξαρτημένης εργασίας, με ταυτόχρονη αναβάθμιση της θέσης τους με τη θέσπιση της δυνατότητας αυτοτελούς και αυτοπρόσωπης παράστασης ενώπιον Ειρηνοδικείων και Πταισματοδικείων, χωρίς σύμπραξη Δικηγόρου ως ισχύει μέχρι σήμερα. Προτείνουν επίσης άρση της απαγόρευσης παράλληλης άσκησης άλλων επαγγελμάτων.

Για τους νέους δικηγόρους προτείνουν τη θέσπιση προτεραιότητας για τους αυτεπάγγελτους διορισμούς (πχ Νομική Βοήθεια) σε σχέση με τους μεγαλύτερους σε ηλικία, προκειμένου να δίνονται μεγαλύτερες δυνατότητες τόσο για απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας όσο και για οικονομικές απολαβές. Επίσης θεωρούν ότι πρέπει να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των εισακτέων σε νομικές σχολές προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο αυξημένος κορεσμός του επαγγέλματος.

Τέλος, ιδιαίτερης προσοχής αξίζουν οι προτάσεις για τη λειτουργία της ΕΑΝΔΑ ως προς την άμεση υποστήριξη στα μέλη της. Συγκεκριμένα, προτείνεται η δημιουργία help-desk για νέους νομικούς, που θα χρησιμοποιείται για ζητήματα τόσο νομικά όσο και δικονομικά-διαδικαστικά, η αναβάθμιση του υπάρχοντος συστήματος ανάρτησης αγγελιών προς εύρεση εργασίας και η μετατροπή του σε ένα σύστημα συνεργασίας με δικηγορικά γραφεία και εταιρείες που αναζητούν συνεργάτες. Ειδική αναφορά επίσης γίνεται για την ανάγκη δημιουργίας των αναγκαίων δομών τόσο στα δικαστήρια όσο και στα κτήρια του ΔΣΑ, για την πρόσβαση ατόμων με ειδικές ανάγκες.

Δεν πρόκειται φυσικά για προτάσεις που γίνονται μόνο από τους συγκεκριμένους. Πολλές είναι κοινές με άλλους υποψηφίους, και επιθυμία της πλειοψηφίας των εκλογέων. Το ζήτημα έγκειται στη διάθεσή ενασχόλησης και στη δυνατότητα εφαρμογής. Σίγουρα στις εκλογές συμμετέχουν κι άλλοι άξιοι υποψήφιοι. Κάθε όμως συνδικαλιστική ένωση έχει ανάγκη τη συνεχή ανανέωση. Και θεωρούμε πως αυτοί οι δύο αξίζουν μια ευκαιρία να αποτελέσουν μέρος της.