«Ευχαριστούμε Recep Tayyip Erdogan»

Από τον Νικόλα Παπαναστασόπουλο*

Η πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου (ή σουλτάνου, ανάλογα τη μικρότητα την οποία νιώθει κάποιος για τον αποκαλέσει ανάλογα) προκάλεσε πολλές συζητήσεις και ατέρμονα σχόλια. Αυτά εδράζονται στην ιδεολογική θέση και κυρίως στο ιδεοληπτικό ή και διεθνολογικό πρίσμα, με το οποίο αντικρίζουμε την πραγματικότητα. Ή καλύτερα και σύμφωνα με τα λεγόμενα του φιλοσοφημένου Τούρκου προέδρου «από το αν βλέπει κάποιος το ποτήρι μισοάδειο ή και μισογεμάτο».

Σταχυολογώντας κάποια σημεία από τη συνάντηση δεν μπορούμε να μην σταθούμε στα εξής: ο Τούρκος πρόεδρος είναι ένας επικοινωνιακός πολιτικός: η γλώσσα και το ύφος του προκαλούν την προσοχή του άλλου, είτε πρόκειται για τη μάζα της Τουρκίας ή για τους περισσότερο ή λιγότερο περιδεείς της Ελλάδας.

Ο στόμφος και η οίησή του είναι τέτοια που απαιτούν ιδιαίτερη μεταχείριση ή και διαχείριση, θα έλεγε κάποιος. Και αυτό είναι έργο των διπλωματικών και λοιπών υπηρεσιών που αποκρυπτογραφώντας τον «λειτουργικό του κώδικα» του Τούρκου προέδρου, έπρεπε να έχουν δώσει (σε περίπτωση που δεν το έκαναν, αν και αμφιβάλλω) την αντίστοιχη τροφή στην πολιτική ηγεσία για τα περαιτέρω.

Επίσης, δεν μπορούμε παρά να μην σταθούμε στη διπλωματία ‘on camera’, πράγμα ασυνήθιστο μέχρι σήμερα, αλλά όχι αντίθετο με την εποχή και την κυριαρχία ή και σαγήνη πρώτα της τηλεόρασης και τώρα πια του δια- δικτύου. Δεν θα σταθώ ιδιαίτερα στη στάση και στις τόσες κουβέντες που λέχτηκαν για την προετοιμασία της ελληνικής πλευράς (καίτοι έχω ασκήσει κριτική, επιδοκιμάζω –παρά τα κάποια λεπτά σημεία – τη στάση του Έλληνα πρωθυπουργού). Εστιάζω στο καίριο σημείο που έχει να κάνει με το ότι ο Τούρκος πρόεδρος διέλυσε τις όποιες ψευδαισθήσεις για τη συμπεριφορά της Τουρκίας, απένα- ντι στη χώρα μας.

Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει περιχαράκωση και απομόνωση των διαύλων επικοινωνίας, μεταξύ των δύο χωρών, πράγμα που εγκυμονεί κινδύνους θερμών επεισοδίων. Τα όσα όμως τονίστηκαν από τον Τούρκο πρόεδρο συνηγορούν ή επιτάσσουν μια άλλη στρατηγική κουλτούρα, έναν επανακαθορισμό της ελληνικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής.

Προς τούτο, η πρόσφατη διατράνωση της στρατηγικής πρόσδεσής μας στις ΗΠΑ, φρόνιμο είναι, πέρα από το όποιο διπλωματικό να μεταφραστεί σε στρατιωτικό κεφάλαιο αποτροπής, απέναντι στην Τουρκία. Κανείς δεν είναι ή δεν θέλει να είναι πολεμοχαρής, παρά μόνο αυτοί που ψυχαναλυτικά φαντάζονται τον εαυτό τους ως «Ράμπο». Αλλά και από την άλλη, δεν μπορούμε να ήμαστε σαν τα «παιδιά των λουλουδιών», όταν τόσο απροκάλυπτα, κάποιος κάνει επίδειξη του δικαίου της πολιτικής, ήτοι του δικαίου του ισχυρού. Για μερικούς που θέλουν να είναι «Προμηθείς και όχι Επιμηθείς», η αναλογία της εικόνας του Έλληνα και του Τούρκου προέδρου με αυτή του διαλόγου Μηλίων και Αθηναίων είναι προφανής και ανεξίτηλη.

Και για αυτό ευχαριστούμε τον Τούρκο πρόεδρο που μας βοηθά να εξάγουμε συμπεράσματα που ίσως θα μας κάνουν να «φορέσου- με άλλα στρατηγικά ρούχα. Κυρίως όχι φέσι».

*Ο Νικόλας Παπαναστασόπουλος είναι Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το συγγραφικό του έργο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ι. Σιδέρης.

ΠΗΓΗ: BOULEVARD  Mηνιαία freepress εφημερίδα