Γιατί τελικά ο Τσίπρας σέρνεται σε πρόωρες εκλογές;

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας

Επιτέλους εκλογές! Ιδιαίτερα πρόωρες δεν τις λες. Δυο μήνες πριν την λήξη της θητείας αυτής της κυβέρνησης και μάλιστα με το συγκεκριμένο δίμηνο να αφορά τη γνωστή, για την πολιτική ραστώνη της, καλοκαιρινή περίοδο. Πώς κατέληξε όμως ο Τσίπρας σε αυτή την απόφαση; Μήπως οι πραγματικοί λόγοι είναι ευρύτερης σημασίας και δεν περιορίζονται σε απλοϊκές πολιτικές προσεγγίσεις;

Πριν τις ευρωεκλογές όλοι επεσήμαναν ότι μια μικρή διαφορά 2-3% θα αποτελούσε κίνητρο για τον ΣΥΡΙΖΑ ώστε να προχωρήσει στο στήσιμο εθνικών καλπών. Ανέμεναν μια διαχειρίσιμη ήττα που θα άφηνε τεράστια περιθώρια θετικής επικοινωνιακής παρουσίασης με σαφές υπονοούμενο για ανατροπή όταν τα εκλογικά διλήμματα γίνουν πιο επιτακτικά.

Όμως η ευρεία, πέραν του αναμενόμενου, νίκη της ΝΔ, γεννά ερωτήματα ως προς το δόκιμο μιας τέτοιας επιλογής. Η διεύρυνση της διαφοράς δεν είναι απίθανη αλλά ακόμη κι αν συμμαζευτεί κάπως η ουσία του πολιτικού μηνύματος θα παραμένει η ίδια. Ούτε βέβαια θα αποφύγει την κοινωνική κατακραυγή επισπεύδοντας τον εκλογικό χρόνο ή θέτοντας στο προσκήνιο τη νέα παροχολογία.

Κι επειδή τόσα χρόνια αυτή η κυβέρνηση δεν μας έχει συνηθίσει σε περίσσεια δημοκρατικής ευαισθησίας είναι σχεδόν απαραίτητο να παραμείνουμε κάπως καχύποπτοι. Τι προσπαθεί, άραγε, να αποφύγει ο Τσίπρας; Ποια επερχόμενα γεγονότα του προκαλούν φόβο και προτιμά την ηρωική έξοδο από τη μάχη;

Πολλοί αναζητούν την αιτία στην ένταση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τα τεκταινόμενα στην Κυπριακή ΑΟΖ. Πόσο τυχαία ήταν η παρέμβαση του Σημίτη για την πιθανότητα νέου επεισοδίου τύπου Ιμίων;

Διόλου απίθανο να προκύψει κάποιο γεγονός στο Αιγαίο, είτε απευθείας σχετιζόμενο με την εξόρυξη των υδρογονανθράκων, είτε ως παράπλευρη απειλή. Ποιος πρωθυπουργός θα ήθελε να βρεθεί σε μια τόσο δυσχερή θέση και να υποστεί μια εθνική υποχώρηση; Πόσο μάλλον αν είσαι αυτός που ήδη έχει υπογράψει την τεράστια εθνική πληγή της συμφωνίας των Πρεσπών.

Όμως ο Τσίπρας έχει αποδείξει ότι δεν διαθέτει τέτοιους ενδοιασμούς. Ήδη είχε προλειάνει το έδαφος για σχετικές παραχωρήσεις, με δηλώσεις δικές του ή του υπ. Εξωτερικών που άνοιγαν με μεγάλη άνεση τα θέματα των χωρικών υδάτων, της συνεκμετάλλευσης στην ΑΟΖ, των δικαιωμάτων της μουσουλμανικής μειονότητας. Μάλλον άλλος είναι ο ουσιαστικός τρόμος του.

Τα οικονομικά στοιχεία δεν είναι τόσο αισιόδοξα όσο υπονοεί η πρόσφατη θετική πορεία του χρηματιστηρίου και η δραστική μείωση των επιτοκίων δανεισμού της χώρας. Οι αγορές, όπως συνήθως, προεξοφλούν την επόμενη μέρα των εκλογών, και τις αναμενόμενες ευεργετικές παρεμβάσεις της καινούριας κυβέρνησης.

Οι τάσεις όμως δεν αποτυπώνουν κάτι άλλο παρά τις υψηλές προσδοκίες και τα οφέλη από τις αναμενόμενες αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας. Η πραγματικότητα απέχει πολύ από αυτό το κλίμα.

Ο στόχος για το πλεόνασμα φαντάζει σχεδόν ουτοπικός, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη την επίδραση των προεκλογικών παροχών αλλά και τη συνήθη επιρροή του εκλογικού σκηνικού σε επίπεδο φορολογικών εσόδων.

Ο ρυθμός ανάπτυξης, όπως σχεδόν όλα τα χρόνια διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, κινείται και φέτος 0,5-1% κάτω από τις προβλέψεις δημιουργώντας μαύρη δημοσιονομική τρύπα τουλάχιστον 500-600 εκ, αποδεικνύοντας ότι η περιβόητη 13η σύνταξη – επίδομα δεν ήταν παρά ένα δάνειο από το μέλλον!

Η 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση καθώς και η κατάθεση και εκτέλεση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος αποτελούν δυο πληγές που ο Τσίπρας θα επιθυμούσε θα αποφύγει, διατηρώντας την εικόνα ενός πολιτικού που άφησε την εξουσία υποσχόμενος εισοδηματικές αυξήσεις, προσλήψεις, φορολογικές αυξήσεις.

Με αυτή την παρακαταθήκη θα αφήσει, όπως επανειλλημένα έχω επισημάνει, μια σειρά οικονομικών ναρκών στην επόμενη κυβέρνηση. Από τα δημοσιονομικά έως τις τράπεζες. Κι από την ανάγκη νέας χρηματοδότησης έως την αναπτυξιακή ασάφεια. Κι ο ίδιος από την άνεση της αντιπολιτευτικής καρέκλας να επιδίδεται στο γνωστό δημαγωγικό κρεσέντο του. Τόσο απλά, τόσο αριστερά!