Κλιματική κρίση και κοινωνική δικαιοσύνη
Γράφει ο Βαγγέλης Αντωνιάδης
Είναι σαφές πως οι κοινωνικές ομάδες επηρεάζονται διαφορετικά από την κλιματική κρίση βιώνοντας συχνά με διαφορετικές διαβαθμίσεις τις επιπτώσεις της.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι οι πολιτικές αναχαίτισης της κλιματικής αλλαγής πλήττουν σαφώς περισσότερα τα αδύναμα οικονομικά στρώματα. Καθώς νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα είναι αδύνατον να διαθέτουν αποταμιεύσεις για να μεταβούν στην εποχή της πράσινης ή της έξυπνης ενέργειας ή να αγοράσουν τεχνολογικά προηγμένο εξοπλισμό.
Παράλληλα γι αυτές τις κοινωνικές ομάδες είναι εξίσου δύσκολη η πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό ή επιδοτούμενα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας ή μετάβασης στην πράσινη ενέργεια.
Παράλληλα γι αυτές τις κοινωνικές ομάδες είναι εξίσου δύσκολη η πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό ή επιδοτούμενα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας ή μετάβασης στην πράσινη ενέργεια. Ενώ είναι προφανές πως με τα τρέχοντα δεδομένα η θωράκιση για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην καθημερινότητα είναι εξαιρετικά κοστοβόρα.
Αναμφίβολα λοιπόν και λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, ειδικά τα φτωχά νοικοκυριά ήδη αντιμετωπίζουν πολύ έντονα ζητήματα πρόσβασης σε βασικά αγαθά όπως κατάλληλοι χώροι στέγασης που δημιουργούν έναν αέναο κύκλο αποεπένδυσης και υπανάπτυξης που οδηγεί σε φαινόμενα ακραίας συχνά φτώχειας.
Λόγου χάρη η φτώχεια αποτελεί την βασικότερη αιτία αδυναμίας ή έστω ελλιπούς πρόσβασης στην πράσινη ενέργεια αλλά και τις νέες τεχνολογίες. Γεγονός που στην πράξη συνεπάγεται αισθητά μειωμένη προστασία από τις εκ των πραγμάτων δραματικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των ανθρώπων.
Πολλοί ήδη θεωρούν δεδομένη, σχεδόν νομοτελειακή την αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Όμως ο ευρύτερος σχεδιασμός αναχαίτισης της κλιματικής αλλαγής περιλαμβάνει την θεμελιώδη για τις σύγχρονες κοινωνίες αρχή. Πως η μετάβαση στην πράσινη οικονομία είναι απαραίτητο να εδράζεται στην έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Ήδη η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καθιερώσει ως σύνθημα της Πράσινης Συμφωνίας << κανείς δεν θα μείνει πίσω>> ανταποκρίνεται σε αυτή ακριβώς την ανάγκη για δίκαιη μετάβαση. Προσπαθώντας να εκπληρώσει την στόχευση για μια οριζόντια και με κοινωνικά χαρακτηριστικά ομαλή μετάβαση στην εποχή της πράσινης ενέργειας. Τόσο ο ευρωπαϊκός Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης και το παράλληλο σχέδιο βιώσιμης ανάπτυξης και το παράλληλο επενδυτικό σχέδιο << Βιώσιμης Ευρώπη>> επιδιώκουν να στηρίξουν την πράσινη μετάβαση που θα στηρίζεται στην αλληλεγγύη και την κοινωνική δικαιοσύνη.
