18 Σεπτεμβρίου 1834. Η Αθήνα πρωτεύουσα

Οι Τούρκοι βγήκαν από την Ακρόπολη και εγκατέλειψαν την Αθήνα στις 31 Μαρτίου 1833.

Ένα χρόνο αργότερα, στις 18 Σεπτεμβρίου 1834, η πόλη ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της Ελλάδας. Στις 10 Δεκεμβρίου, εγκαταστάθηκαν ο βασιλιάς Όθων και οι αρχές. Η πόλη είχε τότε 12.000 κατοίκους κι όλες τις προοπτικές να εξελιχθεί σε μια πανέμορφη μεγαλούπολη.

Με έξοδα των κατοίκων, οι αρχιτέκτονες Σταμάτης Κλεάνθης και Έντουαρντ Σάουμπερτ έκαναν ένα όμορφο σχέδιο που ο αρχιτέκτονας Λέων Κλέντσε κλήθηκε να βελτιώσει. Αυτός, όμως, μίκρυνε το πλάτος των δρόμων και σχεδίασε μια γραφική κωμόπολη ανάμεσα στην Ακρόπολη και του Φιλοπάππου. Η οδός Πανεπιστημίου γλίτωσε με πλάτος 32 μέτρα.

Το 1836, άνοιξαν οι λεωφόροι Αμαλίας και βασιλίσσης Σοφίας και έτσι σχηματίσθηκε η πλατεία Συντάγματος. Δέκα χρόνια αργότερα, ο βασιλικός κήπος απλώθηκε στη σημερινή έκταση του εθνικού κήπου. Η πόλη μεγάλωνε αργά αλλά σταθερά.

Το 1856, ο πληθυσμός είχε φτάσει τους 30.000 και το 1889 ξεπέρασε τους 107.000. Όμως, οι καινούριες συνοικίες σχηματίζονταν χωρίς σχέδια και πρόγραμμα. Οι περίπου 125.000 πρόσφυγες από τη Μ. Ασία χειροτέρευσαν την κατάσταση. Κι ακόμα, κατά χιλιάδες συνέρρεαν οι χωρικοί καθώς εκδηλώθηκε το μεγάλο ρεύμα της αστυφιλίας. Ο οικοδομικός οργασμός της δεκαετίας του ‘60, όταν επιτράπηκε να κτισθούν πολυώροφες πολυκατοικίες και σε στενούς δρόμους, οδήγησε στη δημιουργία της τσιμεντούπολης.

Στη νέα πρωτεύουσα, δεν υπήρχε σύστημα ύδρευσης. Νερό έπαιρναν από τις βρύσες και τις πηγές. Θυμήθηκαν το αρχαίο Αδριάνειο υδραγωγείο που λειτουργούσε ως το 1730. Το επισκεύασαν. Χρησιμοποιήθηκε επί έναν αιώνα. Το 1925, το ελληνικό κράτος έκανε σύμβαση με την εταιρεία Ούλεν. Άρχισε να κατασκευάζεται το φράγμα της λίμνης του Μαραθώνα που εγκαινιάστηκε το 1931. Περιφερειακά έργα βοήθησαν ώστε να μαζεύονται στη λίμνη 41.000.000 κυβικά νερό.

Το 1977 λειτούργησε το έργο της λίμνης Υλίκης και το 1981 το φράγμα του Μόρνου. Για περίπου δέκα χρόνια, οι ανάγκες καλύφτηκαν. Όμως, το χειμώνα του 1989/90, ξηρασία έπληξε την Αθήνα. Το καλοκαίρι του 1990 πέρασε με συνεχείς εκκλήσεις για οικονομία και με απαγορεύσεις καθώς, κατά μέσο όρο, χρειάζεται ένα εκατομμύριο κυβικά νερό κάθε μέρα.

Στη νέα πρωτεύουσα, δεν υπήρχε δημόσιος φωτισμός. Όταν ο ήλιος βασίλευε, η πόλη βυθιζόταν στο σκοτάδι. Το 1835, ο δήμος έβαλε 15 φανάρια με λάμπες λαδιού σε κεντρικά σημεία. Ως το 1850, τα φανάρια έγιναν 200. Αντικαταστάθηκαν με φανάρια πετρελαίου κι, από το 1862, με λάμπες φωταερίου. Οι λάμπες πετρελαίου καταργήθηκαν, σταδιακά, ως το 1873. Από το 1889, άρχισε ο ηλεκτροφωτισμός της πόλης αλλά ως το 1915 ήταν ελάχιστος. Το 1926, τον ανέλαβε η ΗΕΑΠ (Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών Πειραιώς) που βελτίωσε τον σταθμό παραγωγής ρεύματος στο Νέο Φάληρο και δημιούργησε τον σταθμό στο Κερατσίνι. Αργότερα, ο σταθμός στο Νέο Φάληρο καταργήθηκε και η πόλη άρχισε να παίρνει ρεύμα από το Αλιβέρι της Εύβοιας.

Το 1950, δημιουργήθηκε η ΔΕΗ (Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού) κι όλες οι εταιρείες παραγωγής ρεύματος απορροφήθηκαν σ’ αυτήν.