Τί πρέπει να ξέρουμε για την Συριακή επανάσταση
Γράφει η Εύα Ι. Κουλουριώτη, Πολιτική αναλύτρια, ειδική σε θέματα Μέσης Ανατολής
Ο Μπασάρ αλ-Άσαντ ανέλαβε την εξουσία στη Συρία μετά τον θάνατο του πατέρα του, αφού τροποποιήθηκε το σύνταγμα έτσι ώστε να μπορεί να γίνει πρόεδρος καθώς δεν πληρούσε το όριο ηλικίας. Ο Άσαντ προσπάθησε να βελτιώσει την διεθνή εικόνα του συριακού καθεστώτος με επιφανειακές αλλαγές, όπως την δημόσια χρήση του διαδικτύου και την αύξηση των επισκέψεών του σε δυτικές χώρες. Επέκτεινε, επίσης, με τρόπο ιδιαίτερα εντυπωσιακό τις οικονομικές σχέσεις με την Τουρκία. Την ίδια στιγμή αύξησε την συνεργασία με την ηγεσία του Ιράν και επέτρεψε στους σιίτες κληρικούς να διαδώσουν την θρησκεία τους σε μια χώρα όπου το 85% του πληθυσμού είναι σουνίτες μουσουλμάνοι. Επιπλέον, επέτρεψε στο Ιράν να δημιουργήσει μυστικές στρατιωτικές βάσεις στο συριακό έδαφος και αύξησε την υποστήριξή του στην τρομοκρατική πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ, η οποία είναι υπεύθυνη για την δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού του Λιβάνου Ραφίκ Χαρίρι καθώς και για τρομοκρατικές επιθέσεις σε διάφορες χώρες.
Η πραγματική κατάσταση στην χώρα δεν άλλαξε καθόλου. Οι αυθαίρετες συλλήψεις συνεχίστηκαν, όπως και η απαγόρευση ίδρυσης πολιτικών κομμάτων. Η οικονομική διαφθορά υπερδιπλασιάστηκε. Ο Άσαντ υποστήριξε τον ξάδερφό του Ράμι Μακλούφ για να αποκτήσει τον έλεγχο των μεγαλύτερων οικονομικών έργων της χώρας με αποτέλεσμα η περιουσία του να ξεπεράσει τα $90 δις δολάρια.
Όλα τα παραπάνω εξόργισαν τον συριακό λαό που με την σπίθα της Αραβικής Άνοιξης κατέβηκε στους δρόμους και ξεκίνησε την δική του επανάσταση ενάντια στον δικτάτορα και την διαφθορά, με αίτημα ελευθερία, ισότητα και αξιοπρέπεια.
Η συριακή επανάσταση για την ανατροπή του καθεστώτος ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2011 με ειρηνικές διαδηλώσεις εκατοντάδων χιλιάδων Σύριων όλων των θρησκειών και δογμάτων. Αυτές οι διαδηλώσεις ήρθαν αντιμέτωπες από την πρώτη μέρα με τις σφαίρες. Δυτικές και τοπικές αναφορές επιβεβαιώνουν ότι κατά τους πρώτους έξι μήνες των διαδηλώσεων πάνω από 20000 πολίτες έπεσαν θύματα πυροβολισμού από τις δυνάμεις ασφαλείας και τον στρατό του Άσαντ. Αυτό που εκπλήσσει είναι το γεγονός ότι τρεις μήνες μετά την έναρξη των διαδηλώσεων, το καθεστώς Άσαντ ανακοίνωσε την απελευθέρωση 270 κρατουμένων, όλοι εξτρεμιστές ισλαμιστές που είχαν συλληφθεί μετά την επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράκ και οι οποίοι είχαν συμμετάσχει στον πόλεμο κατά των Αμερικανών. Πολλοί μετέπειτα ηγέτες του ISIS, της Al-Nusra και άλλων εξτρεμιστικών οργανώσεων που άρχισαν να εμφανίζονται ένα χρόνο μετά την έναρξη της επανάστασης, ανήκαν στην ομάδα αυτών που απελευθερώθηκαν. Αυτό που έκανε ο Άσαντ στην πραγματικότητα ήταν να μετατρέψει την επανάσταση από ειρηνική σε στρατιωτική και από κοσμική σε ισλαμική. Έβαλε την διεθνή κοινότητα μπροστά σε δύο επιλογές: ή θα κυβερνάει αυτός στη Συρία ή οι τζιχαντιστές. Και πέτυχε τον στόχο του.
Όσο η κατάσταση περιπλεκόταν στο συριακό έδαφος, πολλές περιφερειακές και διεθνείς δυνάμεις άρχισαν σταδιακά να αναμειγνύονται. Η Ουάσιγκτον υποστήριξε τις κουρδικές πολιτοφυλακές στα ανατολικά της Συρίας μετατρέποντάς τις σε εργαλείο της. Το Ιράν, το οποίο έχει στρατηγική εταιρική σχέση με το καθεστώς Άσαντ, άρχισε να στέλνει στρατεύματα στο συριακό έδαφος και να δημιουργεί πολιτοφυλακές από το Ιράκ και το Αφγανιστάν με στόχο την υποστήριξη του Άσαντ. Ακόμα και η τρομοκρατική Χεζμπολάχ ήρθε στη Συρία για να τον υποστηρίξει. Σημειώνουμε εδώ ότι κατά την άφιξη των παραπάνω πολιτοφυλακών, η συριακή αντιπολίτευση ήλεγχε το 75% του συριακού εδάφους.
Η Μόσχα, μετά την απώλεια και του τελευταίου συμμάχου της στην περιοχή, του Σαντάμ Χουσεΐν, εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία της αδυναμίας επικράτησης των ιρανικών δυνάμεων επί της συριακής αντιπολίτευσης για να επανέλθει στην Μέση Ανατολή και να αυξήσει την επιρροή της με πρόσχημα την στήριξη του Άσαντ. Οι χώρες του Κόλπου, από την άλλη πλευρά, όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, υποστήριξαν την συριακή αντιπολίτευση σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν το Ιράν, τον μεγαλύτερο εχθρό τους στην περιοχή, από το να καταλάβει την Συρία. Η Τουρκία αύξανε συνεχώς την υποστήριξή της στην συριακή αντιπολίτευση για να αποτρέψει την δημιουργία κουρδικού καντονιού στα νότια σύνορά της που θα απειλούσε την εθνική της ασφάλεια. Μέσα σε όλες αυτές τις περιπλοκές, ο συριακός λαός συνεχίζει να πεθαίνει κάθε μέρα τα τελευταία επτά χρόνια.
Ο Άσαντ δεν περιορίστηκε να σκοτώνει τον λαό του μόνο με συμβατικά όπλα και με βαρέλια-βόμβες. Αυτό δεν ήταν αρκετό γι’αυτό χρησιμοποίησε χημικά όπλα πολλές φορές. Σε τρεις από αυτές χρησιμοποίησε αέριο σαρίν, όπως το 2013 στην Ανατολική Γούτα, το 2017 στο Χαν Σεϊχούν και πριν λίγες ημέρες στην Δούμα. Αέριο χλωρίου χρησιμοποιήθηκε πάνω από 100 φορές, σύμφωνα με πολλές δυτικές αναφορές, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών. Η ατιμωρησία για την χρήση απαγορευμένων χημικών όπλων έκανε τον Άσαντ να τα χρησιμοποιήσει ξανά και ξανά. Όμως, όπως φαίνεται, αυτή τη φορά η Ουάσιγκτον δεν έμεινε σιωπηλή, όπως έγινε κατά την υποκριτική διακυβέρνηση Ομπάμα.
Οι σφαγές, οι δολοφονίες και τα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί στο συριακό έδαφος τα τελευταία επτά χρόνια από ένα καθεστώς που έχει χάσει την νομιμοποίησή του και η επιδίωξη ικανοποίησης των συμφερόντων των διεθνών και περιφερειακών δυνάμεων που εποφθαλμιούν το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα φωσφορικά ορυκτά της Συρίας, πρέπει να σταματήσουν. Διαφορετικά η σύγκρουση μπορεί να διεθνοποιηθεί με καταστροφικά αποτελέσματα για όλους.
