Κοινωνικό Σύνταγμα: Πως θα ενισχυθεί η παρέμβαση του κράτους για την εγγύηση των δικαιωμάτων
Γράφει ο Σεραφείμ Νικολάου, Πολιτικός Επιστήμονας
Η πρόσφατη πολιτική συναίνεση για το κοινωνικό μέρισμα συμπίπτει με την οικονομική εξουθένωση σημαντικού μέρους του πληθυσμού , που απευθύνεται το κοινωνικό αυτό μέρισμα. Το κοινωνικό Σύνταγμα δείχνει να παραμερίζεται υπό την αρχή του ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος , της αδυναμίας δηλαδή του κράτους να εγγυηθεί πολλά κοινωνικά δικαιώματα.
Ο όρος κοινωνικό Σύνταγμα χρησιμοποιήθηκε για προσδιορίσει το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων εκτός του πολιτικού συστήματος,
Οι κοινωνικές παροχές της πολιτείας δε μπορεί να είναι αυθαίρετες , αλλά να ανταποκρίνονται σε κάποιο μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης. Η ιεράρχηση των κοινωνικών αναγκών γίνεται από την πολιτική εξουσία, με τη νομική , ρυθμιστική ανάληψη υποχρέωσης από το κράτος για την προάσπιση του δικαιώματος. Οι οικονομικές δυνατότητες του Κράτους καθορίζονται από την στενότητα πόρων και οδηγούν στην ιεράρχηση κοινωνικών προτεραιοτήτων.
Θα μπορούσαν να καταργηθούν τα κοινωνικά δικαιώματα; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι καταργείται η δωρεάν υγεία ή παιδεία ; Όχι , δεν είναι συνταγματικά ανεκτή η πλήρης κατάργηση της κοινωνικής προστασίας . Όμως το αν το Κράτος θα μπορεί να δαπανήσει τα απαραίτητα για την υγεία ή την παιδεία εξαρτάται από την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Τα κοινωνικά δικαιώματα περιγράφονται στο κεφάλαιο των δικαιωμάτων:
1. Το δικαίωμα στέγασης όσων στερούνται κατοικία
2. Η προστασία της οικογένειας ,της μητρότητας , της παιδικής ηλικίας
3. Η προστασία της υγείας
4. Το δικαίωμα της εργασίας
5. Το δικαίωμα της κοινωνικής ασφάλισης
Ως προς το πρώτο, το σχόλιο μας είναι ότι δεν νοείται να υπάρχουν άστεγοι σε κάθε ευνομούμενη , προοδευτική χώρα. Η στεγαστική πολιτική έχει εγκαταλειφθεί, όμως.
Ως προς το δεύτερο που προσιδιάζει με το δημογραφικό πρόβλημα, αισθητό στη χώρα μας, πιστεύουμε ότι ένα Υπουργείο αρμόδιο για τη στήριξη της οικογένειας και το σχεδιασμό μιας δημογραφικής πολιτικής καθώς και την εφαρμογή της είναι αναγκαίο.
Η προστασία της υγείας , ιδιαίτερα των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, πρέπει να είναι δωρεάν και για όλους .
Η δημογραφική γήρανση του πληθυσμού και αντιστροφή της ηλικιακής πυραμίδας αναίρεσε την ομαλή λειτουργία του ασφαλιστικού συστήματος, με αποτέλεσμα την απειλή κατάρρευσης του , ενώ η διασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης μέσω της εργασίας έχει αφεθεί, η τουλάχιστον αφορά μια μικρή ομάδα , μειονότητα εργαζομένων .
Τα κοινωνικά δικαιώματα δεν είναι δικαστικά αγώγιμα , αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι επιβεβλημένη η κρατική παρέμβαση για την διαφύλαξη τους , την εποχή που το μνημονιακό παρασύνταγμα , η τάση για επιστροφή στην αυτορρύθμιση των αγορών και οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης, οδηγούν σε έλλειψη κοινωνικής συνοχής , κρίσεις κοινωνικές και ανισότητες.
