Χωρίς τσιγάρο ζωντανεύουν οι παρέες!

Γράφει ο Γιώργος Γιαννούσης, Ψυχοθεραπευτής, Οικογενειακός θεραπευτής

Χάρμα οφθαλμών αποτελούν τελευταία τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος: μέσα το περιβάλλον είναι καθαρό από τους καπνούς των τσιγάρων κι έξω συναντάς ένα «ανθρώπινο μελίσσι» με παρέες και πηγαδάκια που στήνονται μεταξύ γνωστών κι αγνώστων. Το έχει που το έχει, με άλλα λόγια, στο αίμα του το κουβεντολόι ο Έλληνας, ήρθε κι ο κοινός σκοπός -το κάπνισμα- και τον ένωσε ακόμη περισσότερο με τους υπόλοιπους.

Κοιτάξτε ένα περίεργο πράγμα, αν μιλήσεις σ’ έναν άγνωστο της διπλανής παρέας ίσως σε χαρακτηρίσουν «τρελό» ή ενοχλητικό, αν όμως στον ίδιο άνθρωπο μιλήσεις στο «αντικαπνιστικό» πηγαδάκι έξω από την ταβέρνα ή το café τότε- μάλλον- είσαι κοινωνικός. Αυτό σημαίνει πως η απαγόρευση δημιούργησε νέες ανάγκες βοηθώντας να αναδυθούν νέες δυναμικές στις ανθρώπινες σχέσεις, όπως άλλωστε συμβαίνει και στις περισσότερες των περιπτώσεων απαγορεύσεων, οι τελευταίες προκαλούν αλυσιδωτές αντιδράσεις και συσπειρώσεις.

Πάμε έξω … είναι λοιπόν το νέο σύνθημα. Και φανταστείτε πόσο όμορφο είναι το θέαμα που κι εμείς που δεν καπνίζουμε ζηλεύουμε τον διαλογικό οίστρο των παρεών που μιλάνε καπνίζοντας ένα τσιγάρο.

Αξιοπρόσεχτο είναι επίσης πως οι περισσότεροι θαμώνες της αυλής και του πεζοδρομίου δεν παίρνουν μαζί τους το κινητό τηλέφωνο. Αυτή η υπέροχη στιγμή της εσωτερικής/συναισθηματικής και συλλογικής κατάλυσης της απαγόρευσης του «καπνίσματος εντός» δημιουργεί μια ευεξία μπροστά στην οποία η «χάρη» του Facebook ωχριά.

Τα πηγαδάκια αυτά γίνονται, με λίγα λόγια, από μόνα τους ένα ζωντανό Facebook (ένα βιβλίο προσώπων) όπου μπορεί να συναντήσεις γνωστούς ή αγνώστους «φίλους», όπου ο κοινός σκοπός μπορεί να λύσει τη γλώσσα και να χαλαρώσει τις ψυχές. Μπορούμε μάλιστα να αρχίσουμε να μετράμε στο εξής όλους αυτούς που κάνουμε ή έχουμε φίλους «καπνίζοντας έξω από το μαγαζί», να κάνουμε like στα στιγμιότυπα των άλλων, ενεργοποιώντας όλες τις ενδεχόμενες επιλογές που έχουμε (όχι σαν το Facebook που μας περιορίζει σε μερικές φατσούλες) και να κοινοποιούμε στους άλλους τις δικές μας σκέψεις, τις εικόνες και τα συναισθήματα.

Η αφορμή λοιπόν για οικειότητα δόθηκε, απαγορεύεται το κάπνισμα εντός. Η αιτία πίσω από την αφορμή είναι η ανάγκη του σχετίζεσθαι, του μοιράσματος, της παρέας, του ανακατέματος και των νέων συνθέσεων, του έρωτα. Οι άνθρωποι βρήκαμε έναν οικείο τρόπο επαν-οικείωσης του οικείου, έναν οικείο τρόπο δηλαδή να δημιουργούμε και να νιώθουμε οικειότητα στις σχέσεις μας.

Και κάτι τελευταίο, ενώ το ίδιο το τσιγάρο «απομονώνει» τον άνθρωπο, καθότι, όπως όλοι οι εθισμοί, είναι μια διαδικασία εσωτερίκευσης, εντούτοις  η απαγόρευσή του δημιουργεί μια συνθήκη επικοινωνίας του ανθρώπου, μετασχηματίζοντας έτσι και τα συμβολικά νοήματα του καπνίσματος. Μεταφορικά θα μπορούσαμε να πούμε πως από το κάπνισμα του τσιγάρου «εκτός των τειχών» βγαίνει ο καπνός των σχέσεων, κάτι ανάλογο με την πίπα της ειρήνης που κάπνιζαν οι Ινδιάνοι, αλλάζοντας έτσι το συλλογικό νόημα της καπνιστικής πράξης. Αυτό αποτελεί μια καλή ιδέα για όσους καπνίζουν, να περιορίσουν δηλαδή το κάπνισμα υιοθετώντας μια τελετουργία «εκτός των τειχών», ε κι όχι περισσότερο από δυο – τρεις φορές σε κάθε έξοδο. Γιατί πρέπει να θυμόμαστε «το τσιγάρο βλάπτει σοβαρά την υγεία μας», ενώ οι σχέσεις ωφελούν σοβαρά την υγεία μας.