Το Κλίμα, οι ΑΠΕ και τα Ορυκτά

Του Πάνου Ευαγγελόπουλου

Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας

Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

 

Κανείς δεν θέλει να επιστρέψουμε στον κόσμο της αιθαλομίχλης, αλλά από την άλλη, δεν μπορούμε να παραδώσουμε τον πολιτισμό μας μονομερώς στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, του Κεντρικού Σχεδιασμού και των Επιδοτήσεων, που επιπλέον είναι πανάκριβες πηγές, ανασφαλούς παροχής ενέργειας, με βαρύτατο κόστος αποθήκευσης τους, ενώ καταστρέφουν το περιβάλλον, διότι είναι αδηφάγες εδάφους, με πολύ μεγάλο αποτύπωμα άνθρακα οι ίδιες και σειρά βάσεων και εξαρτημάτων, τόσο των φωτοβολταϊκών όσο και των ανεμογεννητριών, που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ποτέ και θα είναι τα αιώνια και χιλιετή μελλοντικά μας σκουπίδια που θα μολύνουν το έδαφος, την θάλασσα και την ζωή μας.

Αντίθετα, οι τεχνολογίες ορυκτών καυσίμων, έχουν βελτιωθεί και εξευγενισθεί τόσο πολύ, που έχει μειωθεί δραματικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και ειδικά το φυσικό αέριο, που η τεχνολογία του προσεγγίζει τα όρια της εξαΰλωσης στο αποτύπωμα του.

Επιπλέον τα ορυκτά καύσιμα είναι άφθονα και φθηνά, με συνεχή παροχή ενέργειας, που αν και ο πλανήτης μας δοκιμάζεται από συντριπτικούς και εκρηκτικούς πολέμους, στις δύο πιο ενεργειακές περιοχές ορυκτών καυσίμων της γης, οι τιμές των ορυκτών καυσίμων παραμένουν ατάραχες και προ της εκτέλεσης Νασράλα, οι τιμές ορυκτών καυσίμων μειώνονταν σημαντικά, με το πετρέλαιο να προσεγγίζει τα 60 δολάρια το βαρέλι και το αέριο να είναι πάμφθηνο.

Προφανώς, διότι παντού, πλην της Ευρωπαϊκής Ένωσης ασφαλώς, η προσφορά ορυκτών καυσίμων αυξάνει, παρά τους περιορισμούς που συνεχώς επιχειρεί να επιβάλλει ο ΟΠΕΚ, οι εξορύξεις ορυκτών καυσίμων συνεχίζονται ακατάπαυστα, με νέες, ραγδαίες, αποτελεσματικές, βελτιωμένες και καινοτόμες τεχνολογίες, τόσο εξόρυξης, όσο και μεταφοράς, λειτουργίας και χρήσης των ορυκτών καυσίμων.

Στην Ευρώπη, εδώ και τρεις δεκαετίες παχυλών επιδοτήσεων και κεντρικού σχεδιασμού, ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, έχουμε ξεπεράσει κατά πολύ, ακόμη και το αμφιλεγόμενο επιχείρημα, πολιτικά εθνικιστικό και επιστημονικά παρηκμασμένο, του Φρίντριχ Λιστ, περί νηπιακής βιομηχανίας.

Το ενεργειακό όμως σύστημα παραγωγής από τις Ανανεώσιμες Πηγές, παραμένει πανάκριβο και ασταθές στην παραγωγή και στην διανομή, τόσο στην άπνοια και στην νέφωση, όσο και στον συνωστισμό ενέργειας των δικτύων στην φάση της υπερπαραγωγής, ασύμφορο στην αποθήκευση και συνεχίζει να επιδοτείται με πακτωλό χρημάτων από Ευρωπαϊκούς Πόρους, Ταμείο Ανάκαμψης, Εθνικούς Πόρους, Προϋπολογισμός, αλλά και από τα χρήματα όλων των καταναλωτών κάθε μήνα στην πληρωμή των λογαριασμών μας ηλεκτρικού ρεύματος.

Είναι ο πλήρης ανορθολογισμός σε όλες του τις διαστάσεις, στην πιο αναποτελεσματική κατανομή των παραγωγικών πόρων που έχει συμβεί ποτέ στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού και μάλιστα με κάκιστες επιπτώσεις στο ίδιο το περιβάλλον, που εμείς όμως ειλικρινά επιδιώκουμε να προστατέψουμε.

Το αδιέξοδο μας θα είναι πλήρες, εάν συνεχίσουμε τοιουτοτρόπως και ειδικότερα με την Παράδοξη Βασιλεία των Επιδοτήσεων στην Παραγωγή και των Επιδομάτων στην Κατανάλωση.

Κάθε επίδομα στην κατανάλωση, ανεβάζει το επίπεδο των τιμών εν γένει, ενώ αυξάνει το περιθώριο κέρδους των πωλητών ηλεκτρικής ενέργειας στην επιμέρους αγορά, διότι το επίδομα, ας πούμε 5 λεπτά ανά κιλοβατώρα, κατεβάζει τεχνητά την τιμή αγοράς και αυξάνει την ζήτηση της ηλεκτρικής ενέργειας, με αποτέλεσμα οι πωλητές ηλεκτρικής ενέργειας να μην δέχονται καμιά πίεση από την πτώση της ζήτησης και οι τιμές να παραμένουν κολλημένες σε υψηλά επίπεδα. Το φαινόμενο αποκαλείται στην οικονομική επιστήμη sticky prices και είναι η χαρά των ολιγοπωλητών διότι περιορίζεται, ο ήδη ελεγχόμενος και κλειστός ανταγωνισμός τους, ακόμη περισσότερο και μετατρέπουν όλο το επίδομα που λαμβάνουν οι καταναλωτές, σε δικό τους αποκλειστικό, των ολιγοπωλητών, γενναίο και διευρυμένο mark up, το οποίο ασθμαίνως και ασυζητητί πληρώνει το μέγα πλήθος των καταναλωτών.

Δεν είναι όμως μόνον τα επιδόματα κατανάλωσης αλλά και οι επιδοτήσεις στην παραγωγή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που συντελούν δραματικά στην αύξηση της τιμής της ενέργειας.

Σκεφτείτε τον Έντισον, τον Τέσλα και τον Γουεστινχάουζ, να περίμεναν τις επιδοτήσεις της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης των ΗΠΑ και τα επιδόματα από τους καταναλωτές των ΗΠΑ, για να αναπτύξουν την καινοτόμα τότε ηλεκτρική ενέργεια και τα δίκτυα της.

Θα μπορούσε κάλλιστα να ισχυρισθεί κάποιος, ότι αυτό το επιχείρημα αποτελεί αναχρονισμό, αλλά δεν είναι.

Όπως μας διδάσκει, τουλάχιστον ο Douglass North, βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών, τα θαύματα των τεχνολογικών επαναστάσεων, από την Πρώτη Βιομηχανική Επανάσταση, την Δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση μέχρι και την Ψηφιακή Επανάσταση, όλες αυτές οι θαυματοποιές τεχνολογικές επαναστάσεις, δημιουργήθηκαν spontaneously, από τις δυνάμεις της αγοράς, χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και άνευ επιδοτήσεων.

Μολονότι εξαπλώθηκαν ραγδαία, δεν ελάμβαναν επιδοτήσεις και δεν τις πλήρωναν οι καταναλωτές μέσω υποχρεωτικών κρατικών λογαριασμών, π.χ. ΕΤΜΕΑΡ, αν και ο τρόπος επιδοτήσεων των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, είναι πλέον σε τρομερό βαθμό ανεπτυγμένος και διαδεομένος, άφθονος, πολλαπλός και πολυεπίπεδος, αλλά το αντίθετο συνέβαινε απ’ ότι σήμερον, οι καταναλωτές στο παρελθόν, όσο εξαπλωνόταν η τεχνολογική επανάσταση, απολάμβαναν φθηνότερα και ποιοτικότερα αγαθά και υπηρεσίες των τεχνολογικών επαναστάσεων.

Αυτό όμως δεν γίνεται με τις ΑΠΕ και ούτε πρόκειται να γίνει στον αιώνα τον άπαντα και όλοι μας θα αγκομαχούμε δια την πληρωμή τους και η απορία μας θα μεγαλώνει, τι γίνεται με αυτές τις κεντρικά σχεδιαζόμενες τεχνολογίες που επιδοτούνται ασυστόλως, παχυλά και ποικιλοτρόπως, ενώ οι τιμές τους συνεχίζουν να ακριβαίνουν.

Από την μια πλευρά λοιπόν οι ΑΠΕ, αφήνουν απίστευτα μελλοντικά σκουπίδια, μη ανακυκλώσιμα, ενώ οι ΑΠΕ, αυτές καθαυτές, είναι αδηφάγες εδάφους που καθίσταται το έδαφος, εξαιρετικά πλέον, ένας τόσο αναγκαίος πόρος, σε τρομακτική στενότητα γης, με δυσμενέστατες συνέπειες για το περιβάλλον, την διατήρηση και ανάπτυξη των δασών, την καλλιέργεια των τροφίμων, την αναπνοή της γης, αυτής καθαυτής, με την πλήρη κάλυψη της με τσιμέντο και βαριές κατασκευές μεγάλης εκτάσεως, κατά σειρά πεδινών και λοφωδών έως ημιορεινών για τα φωτοβολταϊκά αλλά ακόμη και ορεινών κορυφογραμμών για τις ανεμογεννήτριες αλλά και τον ανθρώπινο πληθυσμό και ιδίως της υπαίθρου, που η στενότητα γης θα περιορίζει, όλο και πιο ασφυκτικά, με την συνεχή και κατά συρροή ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Από την άλλη πλευρά, οι νέες τεχνολογίες υδρογονανθράκων, με πάρα πολύ ήπιο πλέον οικολογικό αποτύπωμα, εκλύουν πολύ λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα που το χρειάζονται όμως ζωτικά τα δάση μας, κατεπειγόντως, για να συνεχίσουν να υπάρχουν, αφού τα δένδρα μας το απορροφούν και αποδίδουν στην ατμόσφαιρα το πολυτιμότατο σε όλους μας οξυγόνο.

Είναι υψωμένο εις το τετράγωνο το όφελος των νέων τεχνολογιών των υδρογονανθράκων.

Τα δάση μας μπορούν να επιβιώσουν και δη να εξαπλωθούν, ενώ ταυτόχρονα αποδίδουν προς ημάς καθαρότατο οξυγόνο.

Χρειαζόμαστε μια νέα ισορροπία πράσινης μετάβασης, που μπορεί να προσεγγισθεί, μόνον από τις δυνάμεις της αγοράς, μέσω του συστήματος των τιμών και των ακλόνητων δυνάμεων αυτού, της προσφοράς και της ζητήσεως.

Η Ελεύθερη Αγορά, και μόνον αυτή, θα δημιουργήσει την νέα μας αρμονική οικολογική ισορροπία.

Οφείλουμε να οδηγήσουμε τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Αρένα της Ελεύθερης Αγοράς, να ανταγωνιστούν με ίσους όρους τις Πηγές Ενέργειας των Ορυκτών Καυσίμων και οι σχετικές τιμές που θα αναδυθούν, αυτορρυθμιζόμενα από την παγκόσμια αγορά ενέργειας, θα δώσουν τα μερίδια παραγωγής και κατανάλωσης του κάθε τομέα και της κάθε επιχείρησης, με τους καταναλωτές να απολαμβάνουν τις φθηνότερες δυνατές τιμές.

Δια να καταστεί αυτό εφικτό, θα πρέπει να καταργηθεί πλήρως ο κεντρικός σχεδιασμός και οι επιδοτήσεις των ΑΠΕ, ιδίως τώρα, που οι ΑΠΕ έχουν εξαπλωθεί ευρέως και να συναγωνιστούν με ίσους όρους στην αγορά ενέργειας τις νέες τεχνολογίες υδρογονανθράκων.

Με την μανία όμως των ελίτ στον κεντρικό σχεδιασμό και στις επιδοτήσεις των ΑΠΕ, που όλοι μας τις χρυσοπληρώνουμε κάθε μήνα στον λογαριασμό μας του ηλεκτρικού ρεύματος, και ακόμη πιο επιβαρυντικά εις το μέλλον, οδηγούμαστε σε ένα τραγικό αδιέξοδο, πανάκριβης ενέργειας, τρομακτικής στενότητας εδάφους, που θα είναι επιπλέον επιβαρυμένο και γεμάτο με ηλεκτρικά σκουπίδια από έλικες, μεταλλικές κατασκευές, φωτοβολταϊκών πάνελς, ελίκων, μετασχηματιστών, καλωδίων, πηνίων, γεννητριών και άλλων των οποίων, ουκ έστιν αριθμός… και κυρίως αναγκαία αποσυρμένων, αφού η διάρκεια ζωής των είναι το πάρα πολύ μια εικοσαετία…

Ενώ σχεδόν το 90% της κατασκευής και της παραγωγής των ΑΠΕ, για να μην το ξεχνάμε αυτό, στηρίζεται στους υδρογονάνθρακες και σε άλλα σπανιότατα υλικά εδάφους, που οι ίδιοι οι επιστήμονες της γης αποκαλούν σπάνια, διότι είναι δυσεύρετα και πρέπει να σκάβουμε ολόκληρες μεγάλου μεγέθους εκτάσεις για να βρούμε, αναλογικά της εκτάσεως εκσκαφής, ελάχιστες ποσότητες αυτών των γαιών.

Επιδοτώντας λοιπόν τις ΑΠΕ, επιδοτούμε αφανώς και τους υδρογονάνθρακες.

Οποία Αντίφασις.

Με λίγα λόγια, ο κεντρικός σχεδιασμός και οι επιδοτήσεις των ΑΠΕ, μας οδηγούν σε πανάκριβο οικονομικά και δυστοπικό οικολογικά αδιέξοδο, που θα φανεί τις επόμενες δεκαετίες.

Οι ελίτ, πολύ δυστυχώς, αποτυγχάνουν, διότι πολύ υπεροπτικά έναντι όλων μας, πιστεύουν, ότι λόγω της υπερτέρας θέσεως των, γνωρίζουν καλύτερα ή ότι διαθέτουν το αλάθητον.

Ο Μέγας Δάσκαλος Hayek, βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών, μας δίδαξε στο βιβλίο του, The Road to Serfdom, ότι θα περιπέσουμε εις την δουλεία, με τον αφανή και κρυφό κεντρικό σχεδιασμό της κρατικής παρέμβασης, που εμπεδώνεται αργά και σταθερά στις δυτικές καπιταλιστικές οικονομίες, με τον πιο ύπουλο τρόπο.

Ο σοσιαλιστικός κεντρικός σχεδιασμός και οι σοσιαλιστικές επιδοτήσεις των ΑΠΕ, είναι ακριβώς ένας τέτοιος μηχανισμός και οι, τω όντι, πεφωτισμένες ελίτ, πρέπει άμεσα να καταργήσουν αυτόν τον μηχανισμό, για μια νέα ενεργειακή ισορροπία, που θα προσδιορίζεται στο διηνεκές από το σύστημα της ελεύθερης αγοράς.

Αυτό είναι μια ουσιαστική και θεμελιώδης, φιλελεύθερη και αποτελεσματική, μεταρρύθμιση για να κρατήσουμε τον κόσμο μας ελεύθερο και να ευημερεί, με ένα περιβάλλον καθαρό, που οφείλουμε όλοι μας να κληροδοτήσουμε στις μελλοντικές γενεές του πλανήτη μας.