Ιστορικά ανέκδοτα
Τα τρία κόσκινα του Σωκράτη
Ο Σωκράτης, στην αρχαία Ελλάδα, είχε σε μεγάλη υπόληψη τη σωφροσύνη.
Μια μέρα, κάποιος πήγε και βρήκε τον μεγάλο φιλόσοφο και του είπε:
«Ξέρεις τι έμαθα για τον φίλο σου;»
«Μια στιγμή» απάντησε ο Σωκράτης. «Πριν μου πεις, θα ήθελα να περάσεις από τα τρία κόσκινα».
«Τα τρία κόσκινα;»
«Μα ναι!» απάντησε ο Σωκράτης. «Πριν πούμε οτιδήποτε για τους άλλους, είναι καλό να περάσουμε από τα κόσκινα αυτό που θα θέλαμε να πούμε. Το πρώτο κόσκινο είναι αυτό της αλήθειας. Σιγουρεύτηκες ότι αυτό που θέλεις να μου πεις είναι αλήθεια;»
«Όχι, απλώς άκουσα να λένε…»
«Πολύ καλά, δεν ξέρεις λοιπόν αν είναι η αλήθεια. Ας δοκιμάζουμε το δεύτερο κόσκινο, αυτό της καλοσύνης. Αυτό που θέλεις να μου πεις για τον φίλο μου είναι κάτι καλό;»
«Α όχι! Αντίθετα».
«Άρα», συνέχισε ο Σωκράτης, «θέλεις να μου πεις κακά πράγματα γι’ αυτόν και δεν είσαι καν σίγουρος ότι είναι αλήθεια. Ίσως μπορείς να περάσεις το τρίτο κόσκινο, αυτό της χρησιμότητας. Είναι χρήσιμο να μάθω αυτό που έκανε ο φίλος μου;»
«Όχι, δεν νομίζω».
«Λοιπόν», κατέληξε ο Σωκράτης, «αν αυτό που έχεις να μου πεις δεν είναι ούτε αληθινό, ούτε καλό, ούτε χρήσιμο, γιατί θέλεις να μου το πεις;».
Όταν ο Αναξαγόρας έχασε τον γιο του
Όταν ο Αρίστιππος ανήγγειλε στον φιλόσοφο Αναξαγόρα τον θάνατο του παιδιού του, εκείνος απάντησε γαλήνια:
– Το ήξερα ανέκαθεν πως τον είχα φέρει στον κόσμο θνητό.
Ο Δημοσθένης και ο κλέφτης
Ένας κλέφτης τα ‘χασε όταν τον έπιασε ο Δημοσθένης να κλέβει το σπίτι του. Θέλοντας δε να δικαιολογηθεί του είπε:
«Δεν ήξερα ότι είναι δικό σου».
Αλλά ο Δημοσθένης τον αποστόμωσε: «Ήξερες, όμως, ότι δεν είναι δικό σου».
O Ρωμαίος στρατηγός Σύλλας είχε κυριεύσει την Αθήνα κι ετοιμαζόταν να την ξεθεμελιώσει ολότελα.
Όταν κατάλαβαν τη φοβερή αυτή πρόθεσή του, πήγαν και τον παρακάλεσαν να μην την πραγματοποιήσει, θυμίζοντάς του τη μεγάλη κι άφθαστη δόξα που είχε η πόλη αυτή κατά την εποχή του Περικλή και του Πλάτωνα. Ο Σύλλας τούς άκουσε σκεφτικός κι ύστερα συμφώνησε μαζί τους, λέγοντας το περίφημο εκείνο:
– Συγχωρώ τους ζωντανούς για χάρη των πεθαμένων.
