Η πολιτική πίσω από τις πυρκαγιές

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, σύμβουλος επιχειρήσεων – συγγραφέας

Οι σεισμοί και οι πυρκαγιές είναι δύο φυσικά φαινόμενα, με την ύπαρξη των οποίων όλοι γνωρίζουμε, στην Ελλάδα, ότι θα πρέπει να συμβιβαστούμε. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να θεωρούμε δεδομένη και την έκταση των καταστροφών που είναι δυνατόν να φέρουν.

Έτσι, προετοιμσζόμαστε ανάλογα. Από τη μια, θωρακίζουμε τα κτίρια μας για να αντέχουν σε πιθανές γεωλογικές αναταράξεις. Από την άλλη, προβλέποντας την πιθανή σφοδρότητα των πυρκαγιών στήνουμε τους κατάλληλους μηχανισμούς πρόληψης και αντιμετώπισης.

Μήπως όμως στην περίπτωση των πυρκαγιών η κατάσταση είναι πιο πολύπλοκη; Μήπως πέρα από την οποία προπαρασκευή, χρονίζουν άλυτα κάποια ζητήματα που εκτοξεύουν, εξαρχής, τον πήχη επέκτασης της καταστροφής; Μήπως η πρόληψη, διαχρονικά κινείται σε ρηχά νερά, αντίστοιχα με αυτά που επιτρέπουν στις χειμερινές νεροποντές να μετατρέπονται σε ορμητικά ρέματα και να παρασέρνουν με βία οτιδήποτε βρεθεί στο διάβα τους;

Τα πολλά πευκοδάση μας, αποτελούν γνωστό εύφλεκτο υλικό. Ποιες πρωτοβουλίες υπήρξαν, τις τελευταίες δεκαετίες ώστε να μειωθούν ως ποσοστό των συνολικών δασικών εκτάσεων. Πώς κινηθήκαμε, συλλογικά αλλά και ατομικά, ώστε να υπάρχουν έτοιμες ζώνες πυροπροστασίας ή επαρκής καθαρισμός των χώρων;

Το δσσολόγιο καθυστέρησε πάρα πολλά χρόνια, περισσότερα κι από το κτηματολόγιο, επιτρέποντας σε επιτήδειους να προσβλέπουν στην οικοπεδοποίηση ή τη μετατροπή σε βοσκότοπους. Η ελληνική πρωτοτυπία των αυθαιρέτων, που κατόπιν νομιμοποιούνται, γέμισε τα δάση με σπίτια εν δυνάμει Ιφιγένειες.

Οι αρμοδιότητες των αρχών, συχνά ακαθόριστες κι επικαλυπτόμενες. Οι δήθεν οικολογικές εμμονές δεν επιτρέπουν ούτε την υγιή υλοτομία για τη φυσική ανανέωση ενός γηρασμένου, άρα, επικίνδυνου για φωτιά, τοπίου.

Κάπως έτσι, μια ακόμη εκτεταμένη καταστροφή ήταν αναμενόμενη. Οι πολλαπλές, ταυτόχρονες εστίες, αφήνουν υπονοούμενο για εγκληματική ενέργεια. Οι αναφορές στον κομβικό ρόλο της κλιματικής αλλαγής ή στις… ανεμογεννήτριες, δεν αντέχουν σε κριτική. Η αυτοθυσία των πυροσβεστών, των χειριστών των εναέριων μέσων και των εθελοντών υπήρξε, άλλη μια φορά, ηρωική. Οι ζωές σώθηκαν αλλά οι περιουσίες χάθηκαν κι η ανασυγκρότηση, οικιστική και εμπορική, θα είναι μια χρονοβόρα διαδικασία.

Πώς αντέδρασε το πολιτικό προσωπικό στη νέα πύρινη λαίλαπα;

Ο πρωθυπουργός ζήτησε μια συγγνώμη κι έχει την αξία της σε μια χώρα που όλοι δηλώνουν αλάθητοι. Όμως η συγγνώμη αποκτά μεγαλύτερη αξία, όταν εξειδικεύει τους φορείς της ευθύνης και τους επιβάλλει την ανάλογη τιμωρία για τις παραλείψεις που επέτρεψαν πχ. την επέκταση της φωτιάς στην Αττική και στο απέναντι ρεύμα της Ε.Ο. ή την αδιάλειπτη καταστροφή συνεχόμενων, εκατοντάδων χιλιάδων στρεμμάτων στη Β. Εύβοια.

Ο Τσίπρας, αν και επικεφαλής της κυβέρνησης που επέτρεψε, με την αναποτελεσματικότητα της, το μακελειό στο Μάτι και στη Μάνδρα, πριν ελάχιστα χρόνια, θεώρησε χρυσή αντιπολιτευτική ευκαιρία τις πυρκαγιές. Η διαδικτυακή, και όχι μόνο χυδαιότητα, στελεχών του και πληρωμένων κονδυλοφόρων, έφτασε σε εμετικό επίπεδο. Ταξικότητα και στην ανθρώπινη ζωή, ευχές για νεκρούς, απύθμενο μίσος.

Καλύπτεται η γενικότερη αντιπολιτευτική ανεπάρκεια πίσω από τις επιμέρους ανεπάρκειες στην αντιμετώπιση μιας φυσικής καταστροφής; Προφανώς όχι, και το γνωρίζει κι ο ίδιος πολύ καλά. Αλλά όσο οι υπόλοιπες τακτικές του κινήσεις δεν αποδίδουν, δημοσκοπικά, ύστατο καταφύγιο θα παραμένει η επένδυση στην πρόσκαιρη κοινωνική οργή.