Η δημοκρατία προϋποθέτει την άμυνα. Η βία στα ΑΕΙ

Γράφει ο Ευάγγελος Τσούρης, φοιτητής πολιτικής επιστήμης και δημόσιας διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ένα από τα ζητήματα που θα απασχολήσουν την πολιτική εξουσία, τις πανεπιστημιακές αρχές και την φοιτητική κοινότητα είναι η επικείμενη ίδρυση της ειδικής Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (Ο.Π.Π.Ι.). Πρόκειται για το ειδικό σώμα της ΕΛ.ΑΣ. που θα επιφορτιστεί με το έργο της επιτήρησης και φύλαξης του πανεπιστημιακού περιβάλλοντος από έκνομα στοιχεία και παραβατικές ενέργειες. Τα σχετικά πρόσφατα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με την καταστροφή δημόσιας περιουσίας και την άσκηση βίας στον Πρύτανή του με το πέρασμα της ταμπέλας στο λαιμό, κάνουν επιτακτικό το αίτημα του “ξεμπερδέματος” με τη βία στα ΑΕΙ.

Μία καλή αρχή είναι να συμφωνούν όλοι ότι στα ελληνικά πανεπιστήμια η βία είναι πανταχού παρούσα. Μόνο μερικοί φανατισμένοι ιδεολογικά θα διαφωνήσουν με αυτό. Εξάλλου, τα περιστατικά βίαιων ενεργειών από ομάδες κυρίως του ακρο-αριστερού χώρου αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Ένας χώρος δημοκρατίας, ασύλου ιδεών, φορέα των αξιών της διαλλακτικότητας, του σεβασμού και της υπεράσπισης των διαφορετικών απόψεων δεν επιτρέπεται να παραμένει έρμαιο στα χέρια παραβατικών και περιθωριοποιημένων στοιχείων, τα οποία -στη συντριπτική πλειονότητά τους- ουδεμία σχέση έχουν με τον πανεπιστημιακό χώρο.

Εφόσον το πρόβλημα υπάρχει, η πολιτεία και οι πανεπιστημιακές αρχές οφείλουν να εφαρμόσουν τον θεσμό που θα το επιλύσει. Η Ο.Π.Π.Ι. είναι μία λύση που πιθανόν θα φέρει την πολυπόθητη επίλυση. Το σώμα αυτό θα έχει λάβει ειδική εκπαίδευση, δεν θα οπλοφορεί και θα είναι επιφορτισμένο με τη φύλαξη των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

Όμως, υπάρχουν μερικές ενστάσεις που- πέρα από απολύτως λογικές- είναι ιδιαίτερης σημασίας για την τελική ή όχι συγκρότηση του εν λόγω σώματος. Η πρώτη ένσταση έχει να κάνει με την υπαγωγή του, εάν δηλαδή το ειδικό αστυνομικό σώμα θα υπάγεται στην ΕΛ.ΑΣ. ή στις πανεπιστημιακές αρχές. Ο καταστατικός χάρτης της χώρας προβλέπει, στο άρθρο 16 παράγραφο 5 τα εξής: ” H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του Kράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό και λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους που αφορούν τους οργανισμούς τους.” Δηλαδή, τα πανεπιστήμια τελούν υπό την κρατική εποπτεία αλλά είναι πλήρως αυτοδιοίκητα. Άρα, το ορθό είναι η ειδική αυτή ομάδα προστασίας των ΑΕΙ να τεθεί υπό τον έλεγχο της πανεπιστημιακής εξουσίας ώστε να τηρηθεί το αυτοδιοίκητο, διατηρώντας ορισμένες από τις αστυνομικές ιδιότητές της, όπως τις προανακριτικές.

Μία δεύτερη ένσταση έχει να κάνει με το γεγονός ότι κανείς δεν γνωρίζει εκ των προτέρων εάν αυτή η ομάδα φύλαξης θα λειτουργήσει αποτρεπτικά και θα περιορίσει τις έκνομες ενέργειες ή θα τις αυξήσει ,με την έννοια ότι θα λειτουργήσει ως κόκκινο πανί για αναρχικές και ακρο-αριστερές ομάδες με απόρροια την περαιτέρω κλιμάκωση της βίας.

Εν κατακλείδι, το ζητούμενο είναι να βρεθεί ο σωστός θεσμός που θα <<κουμπώσει>> ακριβώς πάνω στο πρόβλημα. Ο σωστός σχεδιασμός και η υλοποίησή του θα εξουδετερώσουν το πρόβλημα άμεσα και θα απαλλάξουν τους δημοκρατικούς χώρους των ΑΕΙ από τη βία. Στην τελική, οι δημοκρατίες αμύνονται για να επιβιώσουν.