Ένας ηγέτης πρωταρχικά καθοδηγεί, κατευθύνει… δεν συναινεί
Γράφει ο Γιάννης Κίτσος, Οικονομολόγος – Σύμβουλος χρηματοοικονομικού και στρατηγικού σχεδιασμού
Η κουβέντα που κυριαρχεί για τα πρόσφατα εξαγγελθέντα μέτρα στήριξης που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ είναι, λανθασμένα κατά την γνώμη μου, κατά πόσο αυτά ήταν πολλά ή ήταν λίγα. Ο Έλληνας πρωθυπουργός μας υπενθύμισε την πρώτη και βασική προτεραιότητα του, που δεν είναι άλλη από την συναίνεση του με την κοινωνία, δηλαδή την ανάπτυξη που διαχέεται στην κοινωνία μέσω της διανομής του λεγόμενου μερίσματος του πλούτου. Αυτό που δεν μας είπε, όμως, είναι πως θα το πετύχει αυτό. Ή μήπως μας είπε;;; Η οικονομική πολιτική του έλληνα πρωθυπουργού κινήθηκε γύρω από δυο κατευθύνσεις. Η μια αφορά στις μειώσεις φόρων και εισφορών και η άλλη στην διανομή επιδοτήσεων.
Ας πάμε στην πρώτη κατεύθυνση. Θετικό το μέτρο μείωσης του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 24% στο 22%, η επέκταση του παγώματος της εισφοράς αλληλεγγύης και για το 2022, η μη φορολόγηση γονικών παροχών και δωρεών μέχρι του ποσού των € 800 χιλ. και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες. Το ζητούμενο, όμως, που δεν απαντήθηκε είναι πότε η χώρα θα αποκτήσει ένα σταθερό φορολογικό και ασφαλιστικό πλαίσιο και καθεστώς. Αυτό το οποίο ενδιαφέρει ένα επενδυτή είναι να μπορεί να αξιολογεί μεσοπρόθεσμα την απόδοση των χρημάτων του. Φαντάζεστε να επενδύσω σήμερα με φορολογικό συντελεστή 22% και του χρόνου επειδή δεν θα βγουν τα νούμερα του προϋπολογισμού στην κυβέρνηση να πληρώνω 24%; Κι αν το 24% γίνει 26% ή 30%; Με αυτή την λογική αντιλαμβάνεστε ότι δεν μπορούν να ληφθούν επενδυτικές αποφάσεις.
Και έρχομαι στη δεύτερη. Ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν μας παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης, αλλά ένα σχέδιο διανομής επιδοτήσεων. Επιδότηση νέων θέσεων απασχόλησης και στήριξης των αδυνάτων μέσα από το πλεόνασμα του προϋπολογισμού, επιδοτήσεις επενδύσεων μέσα από το Ταμείο Ανάπτυξης και επιδοτήσεις επιχειρήσεων μέσω του ΕΣΠΑ 2021-2027. Οι επιδοτήσεις σε επίπεδο επενδύσεων θα τοποθετηθούν στο μεγαλύτερο κομμάτι τους σε έργα ΑΠΕ, εκσυγχρονισμό του δημοσίου τομέα και εκπαίδευσης, υποδομές (κυρίως με την εγκατάσταση 5G) και στήριξη στην ηλεκτροκίνηση. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται πάνω κάτω και οι επιδοτήσεις επιχειρήσεων. Καλές οι επιδοτήσεις; Καλές… αλλά δεν παύουν να είναι επιδοτήσεις, δηλαδή ένα καθαρά τεχνητό περιβάλλον ανάπτυξης.
Είναι κακό να δημιουργείς τεχνητό περιβάλλον για ανάπτυξη, απασχόληση και ζήτηση; Όχι, ειδικά όταν έχει μεσολαβήσει μια δεκαετής οικονομική κρίση και μια πανδημία, αρκεί, όμως, να μπορέσεις να το συνδέσεις με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης και μεταρρυθμίσεων. Σκεφτείτε, αφού γεμίσουμε εισαγόμενες επιδοτούμενες ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά, δίκτυο 5G, ηλεκτρικά οχήματα και επιδοτούμενους σερβιτόρους τι θα τα κάνουμε; Σε αυτό το καίριο ερώτημα δεν μας απάντησε ο έλληνας πρωθυπουργός. Μας μίλησε για την διανομή επιδοτήσεων αλλά όχι για το αναπτυξιακό σχέδιο της χώρας. Μας μίλησε για τον επιδοτούμενο εκσυγχρονισμό, αλλά δεν μας μίλησε καθόλου για μεταρρυθμίσεις. Και το ακόμη εντυπωσιακότερο είναι ότι αυτό, πέραν του αν τα μέτρα ποσοτικά και μόνο ήταν πολλά ή λίγα, δεν απασχόλησε και κανέναν από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Να θυμίσω δε ότι το ίδιο συνέβη, για να μην πάω πολύ πίσω χρονικά, τόσο κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Κωνσταντίνου Σημίτη, όσο και του Κώστα Καραμανλή. Θυμάστε πόσα χρήματα δαπανήθηκαν για υποδομές και εκσυγχρονισμό που έμειναν κουφάρια και για επιδοτήσεις που σπαταλήθηκαν σε μη παραγωγικές δραστηριότητες; Και τότε, κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν εξέτασε τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της χώρας και φυσικά τις μεταρρυθμίσεις.
Μετά την παραδοχή των σχεδιαστών των μνημονίων, κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης Σαμαρά, ότι είχαν υπολογίσει με λάθος συντελεστές το μέγεθος της ύφεσης και γι’ αυτό τελικά η χώρα ταλαιπωρήθηκε τόσο πολύ από το πρώτο μνημόνιο, έρχεται και μια δεύτερη εκ των υστέρων και αυτή την φορά, δικαίωση, από το στόμα της γερμανίδας καγκελάριου, η οποία δήλωσε πως «η πιο δύσκολη στιγμή στην θητεία μου ήταν όταν ζήτησα τόσο πολλά από τους Έλληνες».
Τον Αντώνη Σαμαρά, τον δικαίωσαν οι σχεδιαστές των μνημονίων, η καγκελάριος Μέρκελ και προφανώς η ιστορία. Το μεταρρυθμιστικό του έργο είναι αυτό που κράτησε και συνεχίζει να κρατάει ζωντανή την χώρα. Αν δεν μεσολαβούσε η καταστροφική παρένθεση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, με δείκτες ανάπτυξης το καλοκαίρι του 2015 και με την πιστοληπτική γραμμή στήριξης, θα είχε υλοποιήσει και τον ολοκληρωμένο αναπτυξιακό του σχεδιασμό.
Ο Αντώνης Σαμαράς, δεν δικαιώνεται από την ιστορία γιατί έθεσε ως προτεραιότητα την συναίνεση με την κοινωνία. Δεν δικαιώνεται γιατί έθεσε ως προτεραιότητα την συναίνεση με τους σχεδιαστές των μνημονίων, δηλαδή δανειστές της χώρας. Ο Αντώνης Σαμαράς, ως γνήσιος ηγέτης, αφού υπέστη σφοδρή κριτική πέραν από την αντιπολίτευση και από συνοδοιπόρους του γιατί είχε αυτό που δεν είχε κανένας από τους προκατόχους του – δηλαδή ολοκληρωμένο σχέδιο μεταρρυθμίσεων και ανάπτυξης – δικαιώνεται γιατί έθεσε ως προτεραιότητα και το πέτυχε την με κάθε πολιτικό κόστος ασφαλή μετάβαση του Έλληνα στο αύριο. Όχι την συναίνεση!!! Ένας ηγέτης πρωταρχικά καθοδηγεί, κατευθύνει… δεν συναινεί!!!
Υ.Σ. 1. Ας τελειώσει κάποια στιγμή αυτό το πανηγύρι με τις κυβερνητικές εξαγγελίες κάθε χρόνο στη ΔΕΘ. Η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση εκλέγεται για να υλοποιήσει ένα τετραετή σχεδιασμό, για τον οποίο και λαμβάνει νομιμοποίηση από τις εθνικές εκλογές. Ποιο είναι το νόημα του τετραετούς σχεδιασμού της εκάστοτε κυβέρνησης όταν κάθε χρόνο στην ΔΕΘ εξαγγέλλονται κι άλλα πράγματα; Πέραν τούτου, αλλοιώνουν τον χαρακτήρα και μειώνουν το κύρος της έκθεσης.
Υ.Σ. 2. Σε σωστή κατεύθυνση και τα εξαγγελθέντα εξοπλιστικά προγράμματα για την εθνική ασφάλεια της χώρας, αλλά αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί θα πρέπει να καταλάβουμε ότι, με τους μόνιμους και διαρκείς κινδύνους εξαιτίας της γεωπολιτικής μας θέσης και άστατων γειτόνων μας, ποτέ δεν αρκούν. Κάποια στιγμή η χώρα θα πρέπει να επενδύσει και στην ανάπτυξη εγχώριας πολεμικής βιομηχανίας.