Θα είναι το Bitcoin η θρυαλλίδα της καταστροφής;
Γράφει ο Ηλίας Ψυχογιός*
Ενώ εμείς ασχολούμαστε με το _σοβαρότατο_ ζήτημα της πώλησης όπλων προς τη Σ.Αραβία και με τις περίεργες διαδρομές μέσα από τις οποίες αυτή η πώληση παρ’ ολίγον να συμβεί, στον υπόλοιπο κόσμο ασχολούνται με την φρενήρη άνοδο της αξίας του κρυπτονομίσματος bitcoin.
Το bitcoin, για όσους δεν το γνωρίζουν ακόμα, είναι ένα ψηφιακό «νόμισμα», το οποίο κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να παραχθεί από οποιονδήποτε, ενώ παράλληλα δεν ελέγχεται από κανένα κράτος, καμία κεντρική τράπεζα και κανέναν γνωστό φορέα. Δεν υπόκειται σε πληθωριστικές πιέσεις και δεν κυκλοφορεί σε φυσική μορφή.
Έχει όμως τιμή…
Και αυτή η τιμή τους τελευταίους τρεις μήνες έχει εκτοξευθεί. Έφτασε πλέον τις 10.000$ / bitcoin. Είναι δηλαδή το ακριβότερο νόμισμα στον κόσμο! Είναι ακριβότερο από οποιαδήποτε μετοχή! Είναι το ακριβότερο νόμισμα στην ιστορία των νομισμάτων!
Για να καταλάβετε το μέγεθος της αξίας του, αναλογιστείτε πως αν δημιουργούσαμε χαρτονομίσματα των 100 bitcoins, θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε όλο το ΑΕΠ της χώρας (170 δισ. €) σε ένα φορτηγάκι! (170.000 χαρτονομίσματα των 100 bitcoins!)
Όσο κι αν η παγκόσμια οικονομία έχει υποφέρει από τους χειρισμούς των κεντρικών τραπεζών, υπήρχε πάντοτε μία σταθερά στην οποία μπορούσαμε να απευθυνθούμε σε κάθε κρίση και, δύσκολα ή εύκολα, να βρεθεί μία λύση. Ακόμα και η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, με τη χρήση τεχνικών και εργαλείων εκ των προτέρων γνωστών, αντιμετωπίστηκε. Κι αν ακόμα, όπως στην περίπτωση της Ελλάδας, δεν υπήρχαν έτοιμα εργαλεία, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ τα συνέθεσαν από τα ήδη υπάρχοντα.
Για το bitcoin όμως δεν υπάρχουν εργαλεία τα οποία θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν μία πιθανή του κατάρρευση, αν και το σύνολο των πραγματικών χρημάτων που έχουν επενδυθεί σε αυτό είναι ακόμα σχετικά μικρό.
Η τάση όμως αλλάζει. Παγκόσμια επενδυτικά funds μετατρέπουν κεφάλαιά τους σε bitcoins. Επενδυτές, κυρίως από την Ασία, αλλά και πολλοί παρανομούντες μετατρέπουν μεγάλα χρηματικά ποσά σε bitcoins. Οι μεν για να κερδοσκοπήσουν, οι δε για να «ξεπλύνουν» ή να κρύψουν χρήματα από παράνομες δραστηριότητες.
Συνεπώς, αφού ακόμα το ύψος των συνολικών επενδεδυμένων χρημάτων σε bitcoins είναι σχετικά μικρό συγκρινόμενο με το σύνολο του παγκόσμιου ΑΕΠ, οι υποψίες ότι θα συνεχίσει να ανεβαίνει η τιμή του θεωρούνται βάσιμες.
Παράλληλα όμως, κορυφαία τραπεζικά στελέχη και αναλυτές θέτουν τα πρώτα βασικά ερωτήματα, τόσο αναφορικά με την προέλευση των χρημάτων που επενδύονται όσο και με την μόχλευση που μπορεί να συμβεί. Είπαμε, το Bitcoin δεν υπόκειται σε πληθωριστικές πιέσεις, αλλά ως «χρήμα» μπορεί να «εργαλειοποιηθεί».
Ο φόβος, συνεπώς, πολλών αναλυτών είναι ότι όπως οι μετοχές παλαιότερα ή τα σύνθετα τραπεζικά προϊόντα και τα CDS στη συνέχεια, έτσι και το Bitcoin θα μπορούσε σε μικρό διάστημα να μετατραπεί από ένα «εναλλακτικό» νόμισμα σε μία τεράστια φούσκα, ένα «σχήμα Ponzi». Και καθώς, όπως είπαμε, δεν υπάρχουν εργαλεία για να αντιμετωπιστεί μία έντονη «διόρθωση» της τιμής του, αν τα συνολικά κεφάλαια σε bitcoin ξεπεράσουν αυτό που λέγεται «κρίσιμη μάζα», οι συνέπειες μπορεί να είναι τραγικές.
Αναλογιστείτε ότι η Lehman Brothers κατέρρευσε και μαζί της κινδύνευσε η παγκόσμια οικονομία παρότι δεν ήταν από τις μεγαλύτερες επενδυτικές εταιρείες. Η έκθεσή της όμως σε «τοξικές επενδύσεις» και η απότομη πτώση της κτηματομεσιτικής αγοράς στις ΗΠΑ προκάλεσαν τη χρεωκοπία της και οδήγησαν σε μία παγκόσμια οικονομική κρίση, την οποία ακόμα προσπαθούμε να ξεπεράσουμε.
Καλές λοιπόν οι επενδυτικές ευκαιρίες σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα αλλά, όταν δεν έχουν αντίκρυσμα στην πραγματική παραγωγή, μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε αδύναμο κρίκο.
Σε θρυαλλίδα της καταστροφής.
* Ο Ηλίας Ψυχογιός, έχει σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων στην Ελλάδα και Τεχνολογίες Διαδικτύου στη Σκωτία. Έχει εργαστεί σε πολυεθνικές εταιρίες του τουρισμού και της πληροφορικής.
