5 Φεβρουαρίου 1827. Ελεύθερη η Στερεά Ελλάδα

Η άλωση του Μεσολογγίου, στις 10 Απριλίου 1826, και η γοργή προέλαση των Τούρκων στη Στερεά Ελλάδα είχαν ρίξει το ηθικό των Ελλήνων σε πολύ άσχημο σημείο. Στην Αθήνα, οι Τούρκοι πολιορκούσαν την Ακρόπολη, η πτώση της οποίας ήταν πια ζήτημα χρόνου. Στη Ρούμελη, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης διορίστηκε αρχιστράτηγος κι άρχισε την τακτική που τόσο καλά γνώριζε: Τον κλεφτοπόλεμο. Πέφτοντας, αιφνιδιαστικά, πάνω στις τουρκικές εφοδιοπομπές, προκαλούσε μεγάλες καταστροφές και αναζωογονούσε την επανάσταση στη Στερεά. Οι επιχειρήσεις του στέφονταν πάντα με επιτυχία, ανυψώνοντας πάλι το πεσμένο ηθικό.

Ο Κιουταχής άρχισε να ανησυχεί από τη νέα τροπή της κατάστασης. Χρειαζόταν επειγόντως μια νίκη, αν ήθελε να σβήσει την επανάσταση. Ζήτησε από τον Ομέρ πασά της Εύβοιας να εκστρατεύσει ως τα Σάλωνα και να λύσει την πολιορκία που συνεχιζόταν από καιρό. Μέσα Ιανουαρίου 1827, ο Ομέρ πασάς ξεκίνησε με 2.000 πεζούς και 500 καβαλάρηδες. Στις 17, έφτασε στο Δίστομο που το κρατούσαν τρακόσιοι Σουλιώτες των Κίτσου και Νότη Μπότσαρη. Η τουρκική επίθεση ξεκίνησε αμέσως. Στη φοβερή μάχη που ακολούθησε οι Τούρκοι πήραν το κέντρο του χωριού και στράφηκαν προς το ύψωμα του Προφήτη Ηλία, όπου υποχωρούσαν δίχως θύματα οι Σουλιώτες. Με γοργή πορεία, 200 από τους πολιορκητές των Σαλώνων με επικεφαλής τον Γεωργάκη Δράκο, έσπευσαν στο Δίστομο κι ενώθηκαν με τους άλλους. Η ελληνική αντεπίθεση καθήλωσε τους Τούρκους μέσα στο χωριό. Στη μάχη, σκοτώθηκαν ογδόντα Τούρκοι και δυο Σουλιώτες.

Από τη Βελίτσα, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης με 400 άντρες ήρθε να ενισχύσει τους Σουλιώτες. Ανάμεσα σ’ αυτόν και στους υπερασπιστές του Διστόμου μεσολαβούσε το τουρκικό στρατόπεδο. Νύχτα, 21 Ιανουαρίου, ακροπατώντας, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και οι 400 του πέρασαν μέσα από το τουρκικό στρατόπεδο, όπου όλοι κοιμούνταν. Είχαν φτάσει στη μέση, όταν τους πήραν είδηση. Μέσα στον πανικό των Τούρκων, οι Έλληνες πέρασαν έχοντας μόνον ένα νεκρό. Τις επόμενες δέκα μέρες, βασίλευσε η απραξία καθώς οι Τούρκοι περίμεναν ενισχύσεις. Έφτασαν στις 31 του μήνα. Ήταν δυο τάγματα του τακτικού στρατού, με πειθαρχημένη παράταξη και ομοιόμορφες στολές.

Οι Έλληνες δεν είχαν ξαναδεί κάτι τέτοιο και τρόμαξαν. Ο τακτικός τουρκικός στρατός χτύπησε στις 3 Φεβρουαρίου. Στη μάχη που ακολούθησε, οι Έλληνες είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν πως η στολή δεν κάνει τον στρατιώτη. Ο τακτικός στρατός πετσοκόπηκε κι υποχώρησε, αφήνοντας 75 νεκρούς. Από την πλευρά των υπερασπιστών ούτε καν τραυματισμός υπήρξε.

Δυο μέρες αργότερα, στις 5 Φεβρουαρίου 1827, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης διέταξε επίθεση. Ο αιφνιδιασμός πέτυχε απόλυτα. Ο τουρκικός στρατός καταστράφηκε και όσοι επέζησαν, ξεκίνησαν την επομένη, να επιστρέψουν στην Εύβοια. Ήταν η μάχη του Διστόμου που επιτάχυνε την άλωση των Σαλώνων κι επέτρεψε την απελευθέρωση ολόκληρης της Στερεάς, με εξαίρεση το Μεσολόγγι, τη Ναύπακτο και τη Βόνιτσα.