Ποια είναι η Κυρά Σαρακοστή και τι η Μεγάλη Σαρακοστή;
Γράφει ο Γιώργος Παντάκης
Μετά το ξεφάντωμα του καρναβαλιού και έχοντας στο μυαλό μας την “μεγάλη” (πάλι) επιτυχία της κυβέρνησης στο Eurogroup και τα λεφτά που (πάλι) θα “πάρουμε”, πάμε όλοι μας “ήρεμοι”, “ήσυχοι” και “ασφαλείς” πάνω απ΄όλα να απολαύσουμε το Σαρακοστιανό μας έθιμο, το Σαρακοστιανό μας τραπέζι με φίλους και συγγενείς . Τώρα, αν ο γείτονας μας είναι ένας έντιμος πρώην πασόκος «σατανιστής» και νυν Συριζόπουλο απατεώνας, ας τον καλοδεχτούμε στο τραπέζι μας σαν έναν «έμπιστο» και «καλό» μας φίλο. Why not;
Όμως το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας για να έχει “επιτυχία”, χρειάζεται τα μέλη της οικογένειας να “κινητοποιηθούν”
Από την προηγούμενη οι άνδρες θα ετοιμάζουν τον χαρταετό, την ουρά την καλούμπα και ότι άλλο χρειαστεί, ώστε το πρωί της Καθαράς Δευτέρας, να αρχίσουν οι προσπάθειες για να ανεβάσουν τον αετό όσο μπορέσουν ψηλά στον ουρανό. Δεν πετυχαίνει όμως αυτό πάντα. Αλλά καμία σημασία δεν έχει. Το έθιμο είναι σημαντικό και ακόμα σημαντικότερο το πέρασμα του στην επομένη γενιά.
Οι γυναίκες από την άλλη έχουν αναλάβει, όπως πάντα, το «δύσκολο» αλλά και το πιο όμορφο θέμα της ημέρας. Το Σαρακοστιανό τραπέζι. Ταραμοσαλάτα, φασολάκι, λαγάνες, χαλβάς, τουρσιά, μύδια, γαρίδες, καλαμάρια, σουπιές, ντολμαδάκια, πατατοσαλάτα και πλήθος άλλων φαγητών αυτής της ημέρας, που θα μας κάνουν να νιώσουμε σωστά, γαστρονομικά το έθιμο.
Αυτή είναι φίλοι μου η ομορφιά της παράδοσης. Μια από τις πολλές όμορφες και ζεστές Ελληνικές παραδώσεις.
Να αγαπάτε τις παραδόσεις και να τις συντηρείτε, διότι αυτές ειναι που κρατούν ζεστή την καρδιά μας, ζωντανή την πατρίδα μας, ενωμένη την οικογένειες μας.
Καλή Σαρακοστή
Τι είναι η Κυρά Σαρακοστή και τι η Μεγάλη Σαρακοστή;
Η Κυρά Σαρακοστή είναι ένα από τα παλαιότερα έθιμα της Ελληνικής κοινωνίας που σχετίζονται με τη γιορτή του Πάσχα. Αποτελεί ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο για την περίοδο της Σαρακοστής ενώ ολόκληρη η παρουσία της Κυράς Σαρακοστής συμβολίζει τη νηστεία και την κατάνυξη των ημερών.
Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα. Αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες ενώ αργότερα προστέθηκε και η έβδομη εβδομάδα και ονομάζεται έτσι γιατί περιλαμβάνει ακριβώς σαράντα ημέρες δηλαδή από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή πριν το Σάββατο του Λαζάρου.
Μεγάλη ονομάζεται όχι για τη μεγάλη διάρκειά της αλλά για τη σημασία της που γίνεται σε ανάμνηση των Παθών του Χριστού και αποτελεί την προετοιμασία των πιστών για τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα.
Σαρακοστή λέμε τις 40 μέρες πριν από την Κυριακή του Πάσχα. Από πολύ παλιά υπάρχει η συνήθεια να νηστεύουμε, για να μιμηθούμε τη νηστεία που έκανε ο Χριστός στην έρημο. Η Σαρακοστή περνά αργά γι’ αυτούς που νηστεύουν , ιδίως τις τελευταίες μέρες.
Έτσι, επειδή παλιά δεν είχαν τα σημερινά ημερολόγια για να μετρούν το πέρασμα της νηστείας, έφτιαχναν ένα μετρητάρι. Έπαιρναν δηλαδή ένα χαρτί και ζωγράφιζαν τη Σαρακοστή σαν μια καλόγρια, την κυρά –Σαρακοστή. Δεν της έβαζαν στόμα γιατί αντιπροσώπευε τη νηστεία.
