Οι συνένοχοι της διπλανής πόρτας

Γράφει η Αλεξάνδρα Βασιλού, φοιτήτρια Θεολογίας

Η αρχή του τέλους πολλών πασίγνωστων ηθοποιών/σκηνοθετών είναι πλέον γεγονός.

Όλα ξεκίνησαν με τις καταγγελίες της Σοφίας Μπεκατώρου, χρυσής ολυμπιονίκη στην ιστιοπλοΐα, η οποία πέρα από σημαιοφόρος στους ολυμπιακούς αγώνες του Ριο έγινε και η πρώτη σημαιοφόρος στον αγώνα της Κάθαρσης. Πολλά στόματα άνοιξαν, το θέμα πήρε διαστάσεις. Έφτασε στον χώρο του θεάτρου, με πρωταγωνιστές πολλά βαριά ονόματα, που κατηγορούνται μεταξύ άλλων για βιασμούς και σεξουαλικές κακοποιήσεις ανηλίκων.

Η δικαιοσύνη έχει τα στοιχεία στα χέρια της, και όσοι κριθούν ένοχοι θα καταδικαστούν. Θα ήθελα να σταθώ όμως σε κάτι άλλο που διάβασα πρόσφατα και με συγκλόνισε, καθώς αντιλήφθηκα για άλλη μια φορά την αδιαφορία και την έλλειψη ευαισθησίας που μαστίζει την εποχή μας.

Πριν λίγες μέρες γείτονες του Δημήτρη Λιγνάδη μίλησαν σε γνωστό ελληνικό ειδησεογραφικό κανάλι δίνοντας σοκαριστικές μαρτυρίες για κάποιες ‘συνήθειες’ που φέρεται να είχε. Σύμφωνα λοιπόν με τις μαρτυρίες αυτές, έβλεπαν ανήλικα παιδιά να μπαινοβγαίνουν στο σπίτι του «ηθοποιού», μάλιστα πολλές φορές και αργά τη νύχτα, άκουγαν φωνές από το διαμέρισμα του άλλα δεν τους φάνηκε ασυνήθιστο(!) καθώς θεωρούσαν ότι έκαναν πρόβα!

Ακόμα, μια μητέρα αποκάλυψε πως ο Λιγνάδης προσέγγιζε την 15 χρονη κόρη της ζητώντας της να πάνε για καφέ με σκοπό να τη ‘βοηθήσει’ στα μαθήματά της. Άλλοι πάλι δηλώνουν πως ήξεραν χρόνια(!) πως κάτι περίεργο συνέβαινε στο σπίτι του και άλλοι πως τον έβλεπαν στην πλατεία με παιδιά 16-17 ετών. Οι κατηγορίες αυτές δεν ξέρουμε αν θα αποδειχθούν αληθινές, θα κριθεί από τη Δικαιοσύνη. Φαντάζομαι όμως ότι αν κάποιος διάβαζε αυτά τα πέντε σημεία, χωρίς να ξέρει ότι ο εν λόγω «ηθοποιός» κατηγορείται για σεξουαλικές κακοποιήσεις θα καταλάβαινε ότι υπάρχουν κάποια red flags που υποδηλώνουν ένα είδος παραφιλίας προς τα νεαρά παιδιά. Οι γείτονες φαίνεται να υποψιάζονταν ή ακόμα και να γνώριζαν. Οι γείτονες είναι επίσης λαλίστατοι τώρα, όταν όμως συνέβαιναν αίσχη στη διπλανή πόρτα έμεναν αμέτοχοι. Το ίδιο ισχύει και για όλους όσους γνώριζαν και δεν έκαναν καμία απόπειρα για να βοηθήσουν.

Για πόσο ακόμα θα εθελοτυφλούμε, ειδικά όταν αφορά παιδικές ψυχές; Υπάρχει η ελληνική κοινωνία ή είμαστε απλά ένα σύνολο ανθρώπων που συνυπάρχει και ενώνεται μόνο για χαρές; Μου κάνει μεγάλη εντύπωση πως αυτοί που γνώριζαν είχαν το θράσος και μίλησαν μπροστά στις κάμερες τώρα, και όχι όταν έβλεπαν ανήλικα να περνάνε σωρηδόν το κατώφλι του «ηθοποιού».

Αυτοί που γνώριζαν έχουν ευθύνη γιατί σιωπήσανε και πλέον μιλάνε εκ του ασφαλούς μπροστά στις κάμερες για λίγα λεπτά δημοσιότητας. Για να προλάβω αυτούς που θα σκεφτούν : «Αν μιλούσε, ποιος θα τον/την πίστευε; Θα το συγκάλυπταν γιατί είναι μεγάλος ηθοποιός/σκηνοθέτης». Με την απαισιοδοξία δεν κέρδισε κανείς τίποτα. Τι είναι προτιμότερο; Να παίξεις και να χάσεις ξέροντας ότι προσπάθησες ή να μείνεις άπραγος και μετά να το μετανιώσεις;

Ναι, η κυρία Μαρία από τον 5ο μπορεί να κάνει την αρχή. Μετά θα ακολουθήσει το παράδειγμα της ο κύριος Τάκης από τη δίπλα γειτονία, και πάει λέγοντας. Πως ξεκίνησε η ‘Κάθαρση’; Από μια γυναίκα που σήκωσε το ανάστημα της και μίλησε και παρά τα χλευαστικά και ανόητα σχόλια που άκουσε συνέχισε να παρακινεί και ‘άλλους ανθρώπους να μιλήσουν για τις σεξουαλικές κακοποιήσεις που υπέστησαν από μεγάλα πρόσωπα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η σιωπή δεν είναι χρυσός αλλά ντροπή.

Οι σκληρές αποκαλύψεις που έρχονται στο φώς είναι μια καλή αφορμή για να αναλογιστούμε τι ανθρώπους έχουμε ως πρότυπα, αν έχουμε πετύχει σαν κοινωνία και τι κατάλοιπο άφησαν μέσα μας. Η αδιαφορία και η υποκρισία είναι σημεία των καιρών πόσο μάλλον στην Ελλάδα. Ακόμα και οι ανθρώπινες σχέσεις αποτελούν ένα είδος σύμβασης, μιας συμβατικής ή δοκητιστικής ‘αγάπης’. Πως μπορείς λοιπόν αν δεν αγαπάς τον ίδιο σου τον φίλο ή τη σχέση σου, ακόμα και την οικογένεια σου να αγαπήσεις τον συνάνθρωπο; Όταν εισχωρούμε σε σχέσεις προσώπων και όχι ουσίας και δηλώνουμε φαινομενολογικά χαρούμενοι συνηθίζουμε την ασχήμια. Στόχος είναι να μη συνηθίσουμε την ασχήμια.

Όπως είπε και ο Μάνος Χατζιδάκις, αν το απαίσιο γύρω σου, δεν σου προκαλεί απέχθεια, τότε έχεις γίνει και συ μέρος του απαίσιου. Αν έπρεπε όλα αυτά να συμβούν σε ανθρώπους γνωστούς στο ευρύ κοινό για να ταρακουνηθούμε εύχομαι στο μέλλον να αντιμετωπίζουμε με την ίδια ευαισθησία άνδρες, γυναίκες και παιδιά που πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης. Πολλά συμβαίνουν κυριολεκτικά μια πόρτα παραδίπλα και από φόβο μη ‘μπλέξουμε’ το ακουστικό του τηλεφώνου μένει ανέγγιχτο. Στην άλλη γραμμή όμως περιμένουν οι τηλεφωνικές γραμμές SOS, το χαμόγελο του παιδιού κ.α. Όσο εμείς φλυαρούμε, αστειευόμαστε, μένουμε άναυδοι με τις αποκαλύψεις, οργιζόμαστε, έχουμε άποψη, τα θύματα μας παρακολουθούν. Ας δώσουμε δύναμη και φωνή σε αυτούς που δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους.