Το τρίγωνο του κοινοβουλευτισμού ενόψει Συνταγματικής αναθεώρησης

Γράφει ο Σεραφείμ Νικολάου, Πολιτικός Επιστήμονας

Πολλά ερωτήματα γεννώνται για την ποιότητα και το εύρος της επικείμενης αναθεωρητικής προσπάθειας . Το πιο σημαντικό είναι κατά τη γνώμη μας να τονισθεί η σημασία των αμοιβαίων ισορροπιών και εξισορροπήσεων στα 3 αποφασιστικά όργανα του ελληνικού κοινοβουλευτικού συστήματος , έτσι ώστε να περιορισθεί η υποβάθμιση -διαρκώς ομολογούμενη- του Προέδρου και κυρίως της Βουλής ,και η μεγάλη διόγκωση των κυβερνητικών εξουσιών στα όρια της συνταγματικής εκτροπής, χωρίς υπερβολή .

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα; Ο ελληνικός κοινοβουλευτισμός διαθέτει ένα πρωθυπουργό primus solus , που συνοψίζει τρεις ιδιότητες στο πρόσωπό του, αυτές του προέδρου της κυβέρνησης και εκείνες του αρχηγού του πρώτου κόμματος και της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.(σχετικής στις μέρες μας). Διαθέτει μια κυβέρνηση , αρμόδια για κάθε ζήτημα πολιτικής βάσει Συντάγματος , που αποτελεί την κορυφή της δημόσιας διοίκησης και εισηγείται τα νομοσχέδια που πάντοτε αποδέχεται η Βουλή(!). Διαθέτει έναν Πρόεδρο της Δημοκρατίας , που δεν έχει παρά τις εξουσίες που ρητά του απονέμουν το Σύνταγμα και οι Νόμοι (άρθρο 50) κι αυτές δεν είναι παρά διαδικαστικές , αφού όλες οι ουσιαστικές πράξεις του πρέπει να φέρουν την υπογραφή άρα την έγκριση του αρμόδιου Υπουργού. Η αναθεώρηση του 1986 στην πράξη μας πήγε στο άλλο άκρο, αυτό της προεδρικής υποτονικότητας. Καμία αναθεώρηση μέχρι σήμερα δεν κατάφερε να επαναφέρει τις προεδρικές εξουσίες ή μέρος αυτών.

Τέλος ο ελληνικός κοινοβουλευτισμός διαθέτει, μια Βουλή με τυπικά τεκμήριο αρμοδιότητας , με αρμοδιότητες (ελεγκτικές , νομοθετικές , δικαστικής, εκλογής Προέδρου) , που όμως στην ουσία ποδηγετείται από την εκάστοτε κυβέρνηση , οδηγώντας στην υποβάθμιση της παράλληλα με άλλες ενδογενείς αιτίες της ίδιας της βουλής (αραιή παρουσία βουλευτών, διαφορετικά πορίσματα για το ίδιο ζήτημα , ασυνεννοησία , κινήσεις
επιφανειακές για εντυπωσιασμό, ελλιπής εσωκομματική δημοκρατία) .

Ποια η προοπτική που προσιδιάζει στην τακτική ελέγχων και εξισορροπήσεων που προαναφέραμε; Χρειαζόμαστε έναν πρωθυπουργό που να εξασφαλίζει την ενότητα της κυβέρνησης και να κατευθύνει τις ενέργειες της καθώς και τις ενέργειες των δημοσίων γενικά υπηρεσιών για την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής στο πλαίσιο του νόμου( άρθρο 82 παρ 2), με λίγα λόγια ένα πρωθυπουργό, primus inter pares,αναντίρρητα. Χρειαζόμαστε μια κυβέρνηση που να μην επιλέγει την ηγεσία της δικαιοσύνης πόσο μάλλον να διορίζει την πρώην ηγεσία της στο Νομικό
Γραφείο της Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουργού(!) , με απλά λόγια μια κυβέρνηση προσηλωμένη στην εκτέλεση των νόμων και την εφαρμογή της πολιτικής της.

Δεν θέλουμε ΠΝΠ που επικυρώνονται αλά καρτ , ούτε όμως και ωμές αντισυνταγματικές πράξεις ή ατομικούς διορισμούς ημετέρων που προκαλούν το λαϊκό αίσθημα. Θέλουμε μια κυβέρνηση τετραετίας , με υπαρκτή κυβερνητική πολιτική και πολιτικό σχέδιο .Μια κυβέρνηση προερχόμενη από δίκαιες και ελεύθερες εκλογές που θα σέβεται τα καθοριστικά γνωρίσματα της Δημοκρατίας (ελευθερία λόγου , πληροφόρησης, λογοδοσία , δικαιώματα μειοψηφίας).

Χρειαζόμαστε μια Βουλή ανεξάρτητη από τις κυβερνητικές επιταγές , με ασυμβίβαστο Βουλευτή – Υπουργού, με αλλαγή του άρθρου περί ευθύνης Υπουργών , με πραγματικό κοινοβουλευτικό έλεγχο και ένα πόρισμα σε περίπτωση εξεταστικών επιτροπών. Βουλευτές στην υπηρεσία της κοινωνίας με δικαίωμα γνώμης και ψήφου. Χρειαζόμαστε έναν Πρόεδρο της Δημοκρατίας , αναβαθμισμένο πλησίον αλλά κάτω των ορίων της πριν του 1986 εποχής, με δυνατότητα διεξαγωγής δημοψηφίσματος , με διαγγέλματα , με λόγο και αποφασιστικό χαρακτήρα στην ηγεσία της δικαιοσύνης , στην σύγκληση του συμβουλίου αρχηγών προς επίτευξη συναίνεσης ,όταν το κρίνει αναγκαίο.

Προς την επίτευξη της ποιότητας στην Δημοκρατία πρέπει να κινηθεί η επικείμενη αναθεώρηση. Και αυτή διασφαλίζεται με αμοιβαίους ελέγχους και εξισορροπήσεις των θεσμικών οργάνων που διαθέτουν την εξουσία για
μεταρρυθμίσεις. Η ηγεσία της Δικαιοσύνης να αποκοπεί από το σημερινό πολιτικό παιχνίδι , με τον διορισμό των δικαστών από τον ουδέτερο Πρόεδρο, χωρίς ξοφλημένα γραμμάτια και υποσχέσεις προαγωγής.

Η ηγεσία της δημόσιας διοίκησης , δηλαδή η κυβέρνηση να αφοσιωθεί επιτέλους στο έργο της διακυβέρνησης και η Βουλή να ελέγχει αυθεντικά την κυβέρνηση διερμηνεύοντας τους λαϊκούς πόθους.Οι βουλευτές να μην είναι έρμαια της κομματικής μηχανής και πλειοψηφίας και μες από αυτήν την δυναμική διαδικασία να αναδεικνύονται οι καλύτεροι, οι αληθινοί αντιπρόσωποι του έθνους. Με αμοιβαίους ελέγχους και εξισορροπήσεις η εξουσία καθίσταται ευθύνη και όχι προνόμιο , ενώ η λογοδοσία αποκτά το νόημα της , με την υπαγωγή των αποφασιστικών οργάνων στη λαϊκή ετυμηγορία.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.