Το ελληνικό Σύνταγμα και η Ιεραρχία των κανόνων δικαίου

Γράφει ο Βαγγέλης Αντωνιάδης

Αν επιχειρούσαμε να ορίσουμε την έννοια του Συντάγματος θα λέγαμε πως αποτελεί τον θεμελιώδη νόμο στον οποίο εμπεριέχονται οι βασικές αρχές και οι κανόνες που διέπουν την θεσμική συγκρότηση του κράτους αλλά και την άσκηση κρατικής εξουσίας καθώς και τις θεμελιώδεις συμβάσεις που διέπουν την συμβίωση στο πλαίσιο μίας οργανωμένης κοινωνίας.

Αυτό το σύνολο των γραπτών και συνάμα κωδικοποιημένων αρχών διασφαλίζει την πολιτική ενότητα μίας δεδομένης κοινωνίας.

Συμπληρωματικά αν επιχειρούσαμε να ορίσουμε την έννοια του πολιτεύματος θα μπορούσαμε να γράψουμε πως αποτελεί σύστημα θεσμικής συγκρότησης, οργάνωσης και άσκησης της εξουσίας του κράτους. Πολίτευμα της χώρας μας αποτελεί η προεδρεύομε κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Ενώ το δικαίωμα της λήψης πολιτικών αποφάσεων παρέχεται στην εκλεγμένη από τον λαό κυβέρνηση. Επικεφαλής του κράτους είναι ο πρόεδρος που είναι αιρετός θα εκλέγεται από το κοινοβούλιο δίχως όμως να έχει ουσιαστικές πολιτικές αρμοδιότητες.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι ρυθμίσεις του Συντάγματος είναι γενικές. Ενώ το κοινοβούλιο είναι υποχρεωμένο να ψηφίζει νόμους συμβατούς με το ισχύον σύνταγμα που θα ρυθμίζουν με ειδικές διατάξεις κάθε ζήτημα. Ακριβώς στο πλαίσιο των νόμων και με σκοπό να ρυθμιστούν επιμέρους ζητήματα εκδίδονται προεδρικά διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις και διοικητικές πράξεις.

Πιο συγκεκριμένα η βουλή που συντάσσει το νέο Σύνταγμα ονομάζεται Συντακτική βουλή και έχει το δικαίωμα να αλλάξει ολόκληρο το Σύνταγμα. Η βουλή που αναθεωρεί το υφιστάμενο σύνταγμα ονομάζεται αναθεωρητική βουλή και δεσμεύεται από τις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος τις οποίες δεν μπορεί να αναθεωρήσει. Αποτελεί συχνά αδήριτη ανάγκη το Σύνταγμα να τροποποιείται ακόμα και να το αλλάζει προκειμένου να προσαρμόζεται στις συνθήκες κάθε εποχής αλλά και τις ανάγκες της κοινωνίας. Ενώ το άρθρο 110 του Συντάγματος ορίζει τις προϋποθέσεις κάθε συνταγματικής αλλαγής.