Τα Ιταλικά… Πεπόνια και η Ε.Ε.

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, σύμβουλος επιχειρήσεων – συγγραφέας

Αν και μια οικονομικά ανεπτυγμένη χώρα, η Ιταλία διαχρονικά κινούνταν μέσα στο πλέγμα των αξεπέραστων κοινωνικών και πολιτικών αντιφάσεων της. Ο πλούσιος Βορράς κι ο φτωχός Νότος. Ο φασισμός και η Δημοκρατία. Τις τελευταίες δεκαετίες η κυβερνητική σταθερότητα παραμένει ευχή, όπως και η ισορροπημένη δημοσιονομική διαχείριση.

Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης ο λαϊκισμός έγινε η εύκολη λύση που ανέδειξε σχήματα όπως τα 5 Αστέρια, που πρακτικά απείχαν παρασάγγας από την..  πεντάστερη λογική, ενώ ο ορθολογισμός του Ντράγκι δεν αρκούσε για να συνεπάρει τα πλήθη σε ένα νέο όραμα.

Διαθέτει η Μελόνι και οι σύμμαχοι της, ένα τέτοιο όραμα; Ο ιταλικός λαός θέλει να τους δώσει μια ευκαιρία και η συνήθης αφ’ υψηλού “διαφωτισμένη”, καταδικαστική στάση δεν πρισφέρει κάτι παραπάνω από απαξίωση της ψήφου. Άλλωστε οι δύο πόλοι κεντροδεξιά και κεντροαριστερά, βρισκόνται κοντά σε ποσοστά, άλλο αν οι δεύτεροι απέτυχαν να συνεργαστούν για την επίτευξη της νίκης όπως έπραξαν οι πρώτοι.

Όχι ότι ο κεντροδεξιός συνασπισμός δεν διαθέτει εσωτερικές αντιθέσεις. Η κυρίαρχη πλέον “συνιστώσα” της Μελόνι, με την πορεία της από τις νεανικές φασιστικές αντιλήψεις, έως τις φιλονατοϊκές, οικονομικά αρκούντως φιλελεύθερες, κοινωνικά πιο λελογισμένα συντηρητικές θέσεις της, και τον κάπως συγκρατημένο ευρωσκεπτικισμό, θυμίζει περισσότερο την πορεία λαϊκιστών πολιτικών που εκμεταλλεύτηκαν τα εποκοινωνιακά τους χαρίσματα για να κινητοποιήσουν τα πλήθη και σταδιακά προσάρμοσαν τις επιλογές σε πιο βατά επίπεδα. Ενώ οι δύο βασικοί εταίροι της, Σαλβίνι και Μπερλουσκόνι, φαντάζουν μπροστά της ως παρωχημένες εκδόσεις του παρελθόντος.

Θα μπορέσει η Μελόνι να κρατήσει τρία… πεπόνια σε μια μασχάλη και να πετύχει σε αυτό που απέτυχαν οι προηγούμενες ιταλικές κυβερνήσεις; Να διατηρήσει την κυβερνητική συνοχή, ξεπερνώντας τις διαφωνίες σε κορυφαία θέματα, από τον πόλεμο στην Ουκρανία έως το οικονομικό πρόγραμμα; Θα πείσει τους Ιταλούς ότι δεν αποτελεί ένα φάντασμα από το παρελθόν με θυμική ρητορική που δεν θα μετουσιωθεί σε πρακτικές λύσεις για τα κοινωνικά (όπως το μεταναστευτικό) και οικονομικά προβλήματα της χώρας; Θα παίξει ρόλο στη θεσμική μετεξέλιξη της Ευρώπης προς μια ταυτόχρονα πιο λειτουργική και λιγότερο γραφειοκρατική Ευρώπη;

Υπάρχει κι ένα τέταρτο που ίσως να ενοχλεί ακόμη πιο έντονα την ορθοπολιτική… νομενκλατούρα. Η επαναφορά της αξιακής συζήτησης σε ουσιαστικά ζητήματα που αφορούν την ταυτότητα και την υπόσταση κάθε ανθρώπινης ύπαρξης, μακριά από δικαιωματικές εμμονές που καταντούν ηθικοί, διανοητικοί και πολιτιστικοί δυνάστες.

Ολα αυτά μένει να τα δούμε. Αν η Μελόνι μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ουσιαστικών εξελίξεων ή θα αποδειχτεί άλλη μια “γλυκιά” *φωνή δίχως αντίκρυσμα. Το ζητούμενο δεν είναι πια το να πανηγυρίζουμε ή να καταδικάζουμε τις προθέσεις αλλά να αναλογιστούμε ότι το πολλαπλό τέλμα που αγγίζει η Ευρώπη σε αξιακό, διοικητικό και παραγωγικό επίπεδο, έχει ανάγκη από λύσεις, ούτε από οριστικούς αφορισμούς, ούτε από πρόωρες επευφημίες.