Ψήφος αποδήμων – ο μακρύς δρόμος για την κατάκτηση δικαιωμάτων
Γράφει ο Μιχάλης Αράπης *
Μια από τις βασικές υποσχέσεις της Νέας Δημοκρατίας (Ν.Δ.) πριν τις εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019, ήταν η κατοχύρωση του Συνταγματικού δικαιώματος των Ελλήνων πολιτών που ζουν μόνιμα στο εξωτερικό να ψηφίζουν για τις Εθνικές εκλογές από τον τόπο διαμονής τους. Μετά την εμφατική νίκη της Ν.Δ. στις εκλογές, υπήρχε διάχυτος ενθουσιασμός στις τάξεις των αποδήμων ότι αυτή η υπόσχεση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.
Ανάγκη ευρείας πλειοψηφίας
Το μεγάλο πρόβλημα στην όλη διαδικασία, είναι ότι η Ν.Δ. που είχε 158 βουλευτές δεν μπορούσε να νομοθετήσει μόνη της για αυτό το ζήτημα αφού για την ψήφιση του συγκεκριμένου νόμου έπρεπε βάσει Συντάγματος να ψηφίσουν τα 2/3 των βουλευτών δηλαδή 200 από τους 300. Επομένως, ακόμη και με τις 22 ψήφους του ΚΙΝ.ΑΛ. και τις 10 της Ελληνικής Λύσης, το άθροισμα ήταν 190. Αυτό σήμαινε ότι αφού ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με τις 86 ψήφους δεν ήθελε να ψηφίσει για να περάσει ο νόμος, υπήρχε ανάγκη συναίνεσης με το Κ.Κ.Ε. των 15 ψήφων. Αργότερα βλέποντας ότι όλα τα κόμματα πλην του Μέρα25 με τις 9 ψήφους καθόντουσαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δέχτηκε να συμμετάσχει στο διάλογο.
Όταν ξεκίνησε η συζήτηση για την ψήφιση του νομοσχεδίου υπήρχε ελπίδα ότι η αντιπολίτευση θα σεβαστεί το εκλογικό αποτέλεσμα και θα υπερψηφίσει. Δυστυχώς στην Πατρίδα μας δεν υπάρχει η έννοια του εκλογικού μανιφέστου με τη μορφή που βλέπουμε σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό σημαίνει ότι τα κόμματα θέτουν προεκλογικά το πρόγραμμα τους (μανιφέστο). Έτσι αν εκλεγούν, τα κόμματα της αντιπολίτευσης σέβονται τη λαϊκή ετυμηγορία και αν έρθουν προς ψήφιση νομοσχέδια που περιέχονταν στο πρόγραμμα, τα υπερψηφίζουν ή έστω δεν τα καταψηφίζουν. Αυτό το μοντέλο πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται άμεσα και στην χώρα μας.
«Άδικοι και υποτιμητικοί» περιορισμοί
Επειδή όμως δεν ισχύει, για να περάσει το νομοσχέδιο υπέστη πολλές τροποποιήσεις και το τελικό αποτέλεσμα δεν εκφράζει καθόλου τις θέσεις της Ν.Δ.. Έτσι δυστυχώς στα πλαίσια του μεγάλου συμβιβασμού μπήκαν πολλοί, «άδικοι και υποτιμητικοί» περιορισμοί όπως παραδέχτηκε και η Αναπληρώτρια Τομεάρχης Εξωτερικών (με αρμοδιότητα τον Απόδημο Ελληνισμό) του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κα Θεοδώρα Τζάκρη.
Επί της ουσίας, ο ιστορικός νόμος 4648/2019 πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα πρώτο βήμα σε μια μεγάλη διαδρομή για την κατοχύρωση των δημοκρατικών μας δικαιωμάτων. Αδιαμφισβήτητα αποτελεί μεγάλη επιτυχία της Κυβέρνησης και του πρώην Υπουργού Εσωτερικών κ. Τάκη Θεοδωρικάκου. Ωστόσο, εξαιτίας των περιορισμών (που επέβαλαν ΣΥ.ΡΙΖ.Α και Κ.Κ.Ε. για να το ψηφίσουν), έχει εν πολλοίς συμβολικό χαρακτήρα. Αυτό συμβαίνει διότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών που ζουν στο εξωτερικό δεν πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου ή δεν θα μπορέσει να αποδείξει ότι τις πληροί. Άρα λόγω γραφειοκρατίας δεν θα μπορέσει να υποβάλει τα αποδεικτικά στοιχεία που απαιτούνται για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού (μέσω της πλατφόρμας που έχει ήδη ανοίξει).
Επόμενο βήμα
Επομένως, η νομοθετική ρύθμιση που φέρνει ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Μάκης Βορίδης είναι κομβικής σημασίας αφού αν ψηφιστεί, δεν θα ισχύουν οι περιορισμοί του παρόντος νόμου. Ελπίδα όλων μας είναι ότι ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η Ν.Δ. θα επαναφέρει το θέμα στο προεκλογικό της πρόγραμμα και θα προχωρήσει στο επόμενο βήμα με νέο νομοσχέδιο στην επόμενη Βουλή.
Ως Ε.Κ.Ο. Επιστημόνων ΗΒ έχουμε αναρτημένη από τον Αύγουστο 2019 στη σελίδα μας στο Facebook, αναλυτική μελέτη και προτάσεις για το καίριο αυτό ζήτημα. Μεταξύ άλλων προτείνουμε την εισαγωγή επιστολικής και ηλεκτρονικής ψήφου όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες. Εν κατακλείδι, όλες οι δημοκρατικές κατακτήσεις και τα δικαιώματα έρχονται σταδιακά με μικρά βήματα και συνεχείς αγώνες. Ευχή όλων μας είναι το νομοσχέδιο να ψηφιστεί ώστε να γίνει τώρα το επόμενο βήμα.
* – LLB, LLM, MA
Πρόεδρος – Ε.Κ.Ο. Επιστημόνων ΗΒ
*Νομικός με μεταπτυχιακά στο Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο και στον τομέα του ηλεκτρονικού εγκλήματος και της τρομοκρατίας στον Κυβερνοχώρο.