Π. Λιάκουρας στο LastPoint: Πολιτική λύση αλλά και διάλογος με την Τουρκία για να ξεχάσει τη συμφωνία που έκανε

Γράφει η Μαρία Χονδρογιάννη, Δημοσιογράφος

«Εκτός από πολιτική λύση η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει και σε διάλογο με τη γειτονική χώρα Τουρκία  και να απαιτήσει να ξεχάσει τη συμφωνία την οποία έχει συνάψει και προσπαθεί να επιβάλει» 

Αυτό υπογράμμισε με δηλώσεις του στο Lastpoint.gr o καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιώς  κ. Πέτρος Λιάκουρας. 

Ο καθηγητής αναφέρθηκε  στο μνημόνιο χαρακτηρίζοντας το ως ένα όργανο με το οποίο η Άγκυρα  επιχειρεί να κάνει οριοθέτηση με μια χώρα με την οποία δεν έχει αλληλο-καλυπτόμενες ζώνες γιατί είναι πάρα πολύ μακριά και να παρακάμψει τα ελληνικά νησιά. 

Περιγράφοντας τις κινήσεις που έγιναν μέχρι τώρα τονίζει πως η Ελλάδα αποδεικνύει ότι η  συμφωνία είναι ανυπόστατη, άκυρη και θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. 

Όμως βάση του διεθνούς δικαίου της θάλασσας όπως υπογραμμίζει τα νησιά τα οποία η Τουρκία υποστηρίζει ότι δεν έχουν επήρεια, δικαιούνται και υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. 

«Ο απώτερος στόχος είναι αυτός που καταγράφεται στη συμφωνία και τις δηλώσεις που  έχουν γίνει, δηλαδή, ότι τα μεγάλα νησιά η Ρόδος, η Κάσος,η Κάρπαθος και η Κρήτη, όλο αυτό το τόξο που υπάρχει,  δεν παράγουν επήρεια, δηλαδή οι προβολές των ακτών τους δεν λαμβάνονται υπόψη. Παρόλα αυτά έχουμε το δίκαιο της θάλασσας  που αναφέρει ότι σε περιοχές γεωγραφικής στενότητας όπως αυτές της Τουρκίας με την προβολή των ελληνικών νησιών απαιτείται συμφωνία με οριοθέτηση. Εκεί  πρέπει να γίνει αυτό . Και όχι οριοθέτηση με μια ακτή που είναι πολύ μακριά. Είναι μια υπερβατική σκέψη, αυτό που κάνει η Τουρκία . Η γειτονική χώρα με κάθε τρόπο προσπαθεί, τα συγκεκριμένα  νησιά να τα στερήσει από υφαλοκρηπίδα την οποία δικαιούνται σύμφωνα με τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας . Βάση αυτού τα νησιά δικαιούνται και υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης», δήλωσε ο κ. Λιάκουρας.

Σε ερώτηση  για το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει προχωρήσει στον καθορισμό ΑΟΖ ο καθηγητής τόνισε:

«Η Ελλάδα για να αποκτήσει δικαιώματα επί των υδρογονανθράκων και μόνο ο θεσμός της υφαλοκρηπίδας είναι αρκετός.  ¨Όμως με μια ΑΟΖ (που δεν είναι κάτι που δεν πρέπει να κάνει), αποκτά περισσότερα δικαιώματα οικονομικού σκοπού, που λαμβάνουν χώρα από το βυθό μέχρι την επιφάνεια της θάλασσας. Ως εκ τούτου τα νησιά  για τα οποία γίνεται λόγος δια των συντεταγμένων, η Τουρκία προσπαθεί να τα εκμηδενίσει. Με την οριοθέτηση στην οποία προχώρησε η γειτονική χώρα, έχει κάνει ζημία σε βάρος της Ελλάδος γιατί προσπαθεί να αμφισβητήσει  ότι τα νησιά αυτά που είναι μεγάλα έχουν προβολή. Αυτή η προβολή τους προς τις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Από τη Ρόδο μέχρι την Κρήτη έχουμε ένα τόξο δηλαδή μια ευθεία γραμμή,  μια βάση για την οριοθέτηση της Ελλάδας με τις αντικείμενες ακτές της Αιγύπτου. Συνεπώς δεν μπορεί να ευσταθεί η οριοθέτηση που γίνεται δια του μνημονίου που υπεγράφη μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης».

Μια τέτοια οριοθέτηση  δεν θα μπορούσε να σταθεί ούτε στο Διεθνές Δικαστήριο .

«Υπάρχει μια κακοπιστία γύρω από αυτή την κατάσταση. Η  Ελλάδα σε αυτή την οριοθέτηση αντέδρασε πολύ σωστά, με τις επιστολές που έστειλε. Η μια εστάλη στο ΓΓ του ΟΗΕ στον οποίο εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η  συμφωνία αποτελεί παραβίαση του δικαίου της θάλασσας και αποκαλύπτει την κακή πίστη με την οποία έγινε η υπογραφή της. Επίσης θεωρεί πως δεν μπορεί να είναι συμφωνία  οριοθέτησης γιατί οι τουρκικές με τις λιβυκές ακτές δεν έχουν ζώνες οι οποίες αλληλεπικαλύπτονται . Αυτό συμβαίνει γιατί προβολή της Τουρκίας από το νοτιοδυτικό άκρο τα κάτω δεν μπορεί να προωθηθεί γιατί πολύ απλά αποκόπτεται, από την προβολή που παράγουν τα ελληνικά νησιά.Πάνω σε αυτά χαράσσει τη θαλάσσια ζώνη περνώντας έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη», τόνισε ο κ. Λιάκουρας.

Σε ερώτηση αν οι έρευνες που έχει ήδη  προαναγγείλει κοντά στην Κρήτη η Τουρκία κατοχυρώνουν κατά  ένα τρόπο τις αξιώσεις που έχει ο κ. Λιάκουρας απάντησε πως υπάρχει  θέμα με την νομιμότητα της συμφωνίας η οποία έχει υπογραφεί μεταξύ της Τουρκίας και της μιας κυβέρνησης της Λιβύης. 

«Ας περιμένουμε λίγο να δούμε ποια θα είναι η εξέλιξη καθώς η Ελλάδα έχει υποβάλλει δύο επιστολές με τις οποίες εξηγήσει τους λόγους που η συμφωνία παραβιάσει το διεθνές δίκαιο. Επιπλέον η συμφωνία είναι παραβατική,  παρουσιάζει νομικά προβλήματα . Έχει συναφθεί ως γνωστό από την Τουρκία και από μια κυβέρνηση που μπορεί να είναι αναγνωρισμένη αλλά αντιπροσωπεύει το 5% του πληθυσμού το 5% του εδάφους και το 5% όλων των πλουτοπαραγωγικών πηγών της Λιβύης. Ως εκ τούτου η κυβέρνηση αυτή δεν θα μπορούσε να δεσμεύει το υπόλοιπο της Λιβύης όταν ο στρατός δεν είναι κάτω από τον έλεγχο του πρωθυπουργού της Τρίπολης, η εθνοσυνέλευση  είναι τελείως αρνητική και δεν ελέγχεται από τα κέντρα εξουσίας. Με αυτή τη συμφωνία δεν έχουν τηρηθεί οι εσωτερικές διαδικασίες. Υπάρχει ένα θέμα επίσης με την τυπική νομιμότητα. Για το λόγο αυτό η Ελλάδα όπως περιγράφεται στις σχετικές επιστολές θεωρεί πως η συμφωνία είναι ανυπόστατη και άκυρη. Επίσης θέτει σε κίνδυνο την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. Αυτός είναι ο λόγος, που διαμαρτύρεται η χώρα μας και ζητά από τον ΓΓ του ΟΗΕ να μην πρωτοκολλήσει την συμφωνία . Επίσης  η χώρα μας ζητά από το συμβούλιο ασφαλείας η Τουρκία και η Λιβύη να απέχουν από οποιαδήποτε πράξη η οποία θα μπορούσε να παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και να κλιμακώσει την ένταση στην περιοχή», τονίζει ο κ. Λιάκουρας.

Επιπλέον  ο καθηγητής  προειδοποιεί ότι αν δεν ανατραπεί αυτή η κατάσταση  θα δημιουργηθεί ένταση, όταν τουρκικά ερευνητικά σκάφη απλωθούν στην περιοχή κοντά στα ελληνικά νησιά εκεί που κανονικά η Ελλάδα ασκεί δικαιώματα υφαλοκρηπίδας.

«Θα υπάρξει τότε αντίδραση της Ελλάδας  γιατί καταπατώνται κυριαρχικά της δικαιώματα. Τότε θα χρειαστεί η παρέμβαση του Συμβουλίου  Ασφαλείας. Απεύχομαι να υπάρξει θερμό επεισόδιο. Το θεωρώ δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο. Αλλά παρόλα αυτά μια μικρή αντιπαράθεση είναι πιθανή» , είπε. 

 Ο κ.Λιάκουρας αναφέρεται στον τρόπο που αντιμετωπίζει μικρά νησιά της ανάμεσα στη Ροδο και στο Καστελόριζο  τα οποία λαμβάνει ως σημεία βάσης . 

«Η στάση της Τουρκίας είναι άκρως υποκριτική. Την έχει δείξει και στην Κύπρο. Εκεί δεν αναγνωρίζει επήρεια περιοχών και ακτών που ελέγχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Αντίθετη είναι η στάση της για   περιοχές που αντιστοιχούν στα κατεχόμενα εδάφη. Αυτή είναι η αντίφαση με την οποία ενεργεί . Αυθαιρεσία παντού», τονίζει.

Σε ερώτηση αν θα έχει αποτέλεσμα προσφυγή της Ελλάδος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ο κ. Λιάκουρας δηλώνει:

«Όπως έχει η κατάσταση, τώρα είναι ένα πλήρως αδιέξοδο. Η Τουρκία προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα. Για να μην συμβεί αυτό γίνεται εκστρατεία για να υπάρξει διεθνής υποστήριξη . Πέρα από την  πολιτική λύση η Ελλάδα πρέπει να αναζητήσει ένα διάλογο με την Τουρκία απαιτώντας να ξεχάσει τη συμφωνία την οποία έχει συνάψει και προσπαθεί να επιβάλει. Να απαιτήσει η Ελλάδα συνολική οριοθέτηση  για όλες τις περιοχές. Η χώρα έχει κάνει διαπραγμάτευση με τη Λιβύη που σταμάτησε όταν ξεκίνησε η κρίση εκεί. Επίσης από το 2005 υπάρχει διαπραγμάτευση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών» . 

Όσο για το αν αυτός ο διάλογος με την Τουρκία πραγματικά μπορεί να αποβεί υπέρ της Ελλάδος ο κ. Λιάκουρας είπε:

 «Πρέπει να γνωρίζετε πως σύμφωνα με το  δίκαιο της θάλασσας λαμβάνεται υπόψη το μήκος των ακτών .  Αν ήταν να γίνει διαπραγμάτευση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και αυτή η  παράμετρος στο δικαστήριο. Και η νομολογία του διεθνούς δικαστηρίου όσο και αν φαίνεται κακή είναι πηγή έστω  και επικουρική του διεθνούς δικαίου. Εκεί πρέπει να δούμε ποια δικαιώματα έχει η Ελλάδα σε σχέση με τα νησιά. Είναι αδιανόητη η οριοθέτηση που έχει κάνει η Τουρκία.  Η χώρα μας έχει νησιά τα οποία πρέπει κριθούν με βάση την προβολή που παράγουν οι ακτές τους με αυτές της Τουρκίας όταν γίνει η οριοθέτηση. Πρέπει να περιμένουμε τις εξελίξεις. Καλό θα ήταν να αναδιπλωθεί ο κ. Ερντογάν και να επιστρέψει σε μια συνολική οριοθέτηση. Αν όχι να υπάρξει δέσμευση όλων ότι η υπόθεση θα πάει στο Διεθνές δικαστήριο της Χάγης»