Ο σκληρός παίχτης Καλίφα Χάφταρ

Γράφει ο Γιάννης Χαραλαμπίδης, Ιστορικός

Από το πρωί ως το βράδυ τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης ασχολούνται με τις εξελίξεις στην Λιβύη και μας αναφέρουν διαρκώς κάθε στρατιωτική και διπλωματική κίνηση του (εντός ή εκτός εισαγωγικών) στρατάρχη Χάφταρ. Δεν μας λένε το παραμικρό, όμως, για την προσωπικότητα και το παρελθόν του Λίβυου στρατιωτικού, ο οποίος μετά τον αποκλεισμό μας από τις διπλωματικές διεργασίες του Βερολίνου έχει εξελιχθεί πλέον στην μοναδική ελπίδα της χώρας μας να ανατρέψει άμεσα τις κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο -εφόσον ασφαλώς δεν καμφθεί ή συμβιβαστεί, πράγμα αμφίβολο.

Ο Χάφταρ ανήκει στην γενιά των νέων αξιωματικών που υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Μουαμάρ Γκαντάφι ανέτρεψαν τον βασιλιά Ίντρις το 1969, όταν ο τελευταίος έκανε τα ιαματικά λουτρά του στα Καμμένα Βούρλα. Υπήρξε πιστός ακόλουθος και συνεργάτης του ηγέτη της Τζαμαχιρίγιας, ως το 1987, οπότε συνελήφθη αιχμάλωτος των κυβερνητικών δυνάμεων του Τσαντ, όπου παρέμεινε κρατούμενος για σχεδόν τρία χρόνια.

Η αιχμαλωσία του Χάφταρ ήταν μάλιστα η ταφόπλακα στην πολυετή προσπάθεια του Γκαντάφι να ανατρέψει την υποστηριζόμενη ενεργά από τη Γαλλία κυβέρνηση του Τσαντ, βάζοντας στη θέση της μια κυβέρνηση φιλικά προσκείμενη στο δικό του καθεστώς. 

Στη διάρκεια της αιχμαλωσίας του ο Κ.Χάφταρ ριζοσπαστικοποιήθηκε και μαζί με άλλους αιχμαλώτους αξιωματικούς άρχισαν να σχεδιάζουν την ανατροπή του καθεστώτος Γκαντάφι. Το 1990 αφέθηκε ελεύθερος με πρωτοβουλία του ΟΗΕ και αφού είχε ήδη μπει στην χορεία των εχθρών της Τζαμαχιρίγιας, βρήκε καταφύγιο στις ΗΠΑ, όπου έζησε για είκοσι χρόνια, στο Λάνγκλεϋ της Βιρτζίνια, λαμβάνοντας μάλιστα και την αμερικανική υπηκοότητα. Το 1993 κηρύχθηκε επίσημα εχθρός της Λιβύης από το γκανταφικό καθεστώς. Από τις Ηνωμένες Πολιτείες βρέθηκε ξανά στην πατρίδα του με το ξέσπασμα της εξέγερσης εναντίον του Γκαντάφι το 2011, ως ένας από τους αρχηγούς των στρατιωτικών δυνάμεων των επαναστατών.

Τα τελευταία δέκα σχεδόν χρόνια δεν κάνει τίποτα άλλο από το να διοικεί διάφορα σύνολα στρατιωτικών τμημάτων και να δίνει μάχες εναντίον διαφόρων διαδοχικά αντιπάλων. Σε όλη τη διάρκεια αυτών των συγκρούσεων έμεινε σταθερά αντίπαλος των ισλαμιστικών ομάδων, οι οποίες σήμερα υποστηρίζουν την κυβέρνηση του Αλ Σαράτζ.

Ο Καλίφα Χάφταρ είναι ένας επίμονος και στιβαρός άνθρωπος, που όμως καταφέρνει να επιβιώνει και να επιδεικνύει ευελιξία όταν αυτό απαιτεί το συμφέρον του. Έχει καταφέρει να αποκτήσει εξαιρετικές σχέσεις με τη Ρωσία, από την οποία μάλιστα έχει δεχτεί και τη βοήθεια μερικών εκατοντάδων εμπειροπόλεμων μισθοφόρων, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί φυσικά πολύ καλές σχέσεις με τους Αμερικανούς. Οι διεθνείς παράγοντες στην παρούσα φάση πιέζουν για μια κατάπαυση των εχθροπραξιών και μια μεταβατική διακυβέρνηση που θα συμπεριλάβει όλες τις αντιμαχόμενες ομάδες συμφερόντων στη Λιβύη.

Τις προσεχείς ημέρες στο Βερολίνο θα παιχτεί η επόμενη παρτίδα στον βίο και την πολιτεία αυτού του σκληρού παίχτη της πολιτικής. Για να δούμε, πόσο θα αντέξει στην πίεση ή πόσο καλά θα πουλήσει την παρτίδα.

Ούτως ή άλλως εμείς μόνο να παρακολουθούμε μπορούμε.