Μαθήματα ελεύθερης και ιδιωτικής οικονομίας

Γράφει ο Σπαρτιάτης

Από την ώρα που εμφανίστηκε η κρίση του κορωνοιού ένα από τα πρώτα προϊόντα που τέθηκαν στο επίκεντρο ήταν τα αντισηπτικά διαλύματα. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες εμφάνισης του νέου ιού, πριν καν προκύψουν τα πρώτα επίσημα κρούσματα, η εκτίναξη στη ζήτηση των αντισηπτικών (1.500% πάνω σε σχέση με πέρυσι) σε συνδυασμό με τη δυσκολία εισαγωγής της πρώτης ύλης για την παραγωγή τους προκάλεσε σύντομα μείωση των διαθεσίμων αποθεμάτων και αύξηση των τιμών. Αναμενόμενη κατάσταση εν μέσω του φόβου εξάπλωσης του ιού, που όφειλε όμως να αντιμετωπισθεί άμεσα από την Πολιτεία, δεδομένου ότι οι πολίτες τα χρειάζονταν για την αποτελεσματική προφύλαξή τους.

Η πρώτη αντίδραση στην αύξηση των τιμών, κυρίως από την αντιπολίτευση, αλλά και από το χώρο της υγείας, ήταν να ζητηθεί ανατίμηση των αντισηπτικών στην αγορά. Να τεθεί υποχρεωτικό πλαίσιο τιμών από την Πολιτεία για να ελεγχθούν οι τιμές. Η απάντηση του Υπουργού Ανάπτυξης σε πρώτη φάση ήτα αρνητική, χωρίς να αποκλείει τη λύση αυτή για το μέλλον. Τα επιχειρήματά του ήταν ότι μια τέτοια πολιτική θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα είτε το κλείδωμα της τιμής όλων των αντισηπτικών στο ανώτερο δυνατό επίπεδο, είτε την αδυναμία παραγωγής τους αν η τιμή της αιθυλικής αλκοόλης ανέβαινε διεθνώς.

Αντί λοιπόν ο Υπουργός Ανάπτυξης να εφαρμόσει μια πολιτική κρατικής επέμβασης στην αγορά, τους κινδύνους της οποίας γνώριζε πολύ καλά, επιχείρησε να λύσει το πρόβλημα αντίστροφα. Όχι επιβάλλοντας τις τιμές, αλλά αυξάνοντας την παραγωγή, ώστε να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση και οι τιμές να πέσουν λόγω του ανταγωνισμού. Με την αναμενόμενη και υγιή λειτουργία της ελεύθερης οικονομίας.

Για το σκοπό αυτό, η Πολιτεία προχώρησε στις εξής ενέργειες:

1. Παροχή δυνατότητας σε εταιρείες που διαθέτουν ήδη άδεια παραγωγής φαρμακευτικών και καλλυντικών να ξεκινήσουν άμεσα την παραγωγή αντισηπτικών, χωρίς να αναμένουν την έκδοση σχετικής άδειας, με τον περιορισμό ότι δε μπορούν να προβούν σε εξαγωγή αυτών.
2. Επιστράτευση των εργοστασίων των ενόπλων δυνάμεων για την παραγωγή, μεταξύ άλλων, και αντισηπτικών για το δημόσιο σύστημα υγείας.
3. Διανομή σε φαρμακοβιομηχανίες και στις ένοπλες δυνάμεις των ποσοτήτων αιθυλικής αλκοόλης που είχε κατάσχει τους προηγούμενους μήνες η ΑΑΔΕ.
4. Μείωση του ΦΠΑ από 24 σε 6%.

Εν ολίγοις, η Πολιτεία κινητοποίησε ό, τι κρατικά μέσα μπορούσε για αύξηση της παραγωγής, διευκόλυνε τους ενδιαφερομένους του ιδιωτικού τομέα να δραστηριοποιηθούν και παρείχε φθηνή πρώτη ύλη που λίμναζε.

Αποτέλεσμα; Πριν την κρίση του κορωνοιού η Ελλάδα παρήγε 200.000 αντισηπτικά την ημέρα. Σήμερα, με την κινητοποίηση ιδιωτικού και δημοσίου τομέα και τη διευκόλυνση από το κράτος, παράγονται 1.000.000 αντισηπτικά ημερησίως. Αριθμός ικανός, προς το παρόν, να καλύψει την αυξημένη ζήτηση. Και φυσικά, η αύξηση της παραγωγής σε συνδυασμό με το χαμηλότερο κόστος παραγωγής είχαν ως αποτέλεσμα και την πτώση των τιμών, σε ορισμένες περιπτώσεις σε επίπεδα ακόμη και χαμηλότερα σε σχέση με την προ κορωνοιού εποχή.

Έχουμε πει πολλές φορές ότι σε εποχές σαν τη σημερινή μεγαλύτερη σημασία έχει η επίλυση των προβλημάτων παρά ο τρόπος της και ο ιδεολογικός της χαρακτήρας. Έχει όμως ακόμα μεγαλύτερη αξία όταν τα προβλήματα επιλύονται με τρόπους σύμφωνους με την πολιτική μας ταυτότητα. Αποτελούν μια έμπρακτη απόδειξη ότι αυτά που πιστεύουμε δε βρίσκουν εφαρμογή μόνο σε περιόδους ομαλότητας, αλλά και σε περιόδους κρίσης και εκτάκτου ανάγκης.

Ο Άδωνις Γεωργιάδης βρέθηκε στο δίλημμα εφαρμογής μιας σοσιαλιστικής επιλογής ελέγχου της αγοράς και μιας φιλελεύθερης επιλογής στήριξής της εν μέσω κρίσης. Κλήθηκε να δώσει απάντηση στο ρόλο του κράτους εν μέσω κρίσης. Δεν επέλεξε με ιδεοληπτικό κριτήριο, δεν απέκλεισε την άλλη λύση. Ξέροντας όμως τα μειονεκτήματά της, έδωσε προτεραιότητα σε αυτή που θεωρούσε ιδεολογικά ορθότερη. Δεν επιχείρησε να ελέγξει την ιδιωτική αγορά και να επιβληθεί σε αυτή. Επέλεξε να την ενισχύσει, με τον τρόπο του. Διευκολύνοντας την παραγωγή, αίροντας γραφειοκρατικά εμπόδια και μειώνοντας τη φορολογία. Και, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, η επιλογή του φαίνεται επιτυχής. Τα αποτελέσματα είναι αυτά που θέλαμε, και θα συνεχίσουν να βελτιώνονται.

ΥΓ. Αυτό μάλιστα. Αυτό είναι πράγματι μια πολιτική ενίσχυσης του ιδιωτικού τομέα. Ήταν πράγματι μια επιλογή συμβατή με την ελεύθερη οικονομία εν μέσω κρίσης. Και σε μια εποχή που οι κρατιστές επαίρονται για την επικράτηση της ιδεολογίας τους για το δημόσιο σύστημα υγείας, είναι μια ευχάριστη νότα για εμάς. Μπράβο σας κύριε Υπουργέ.

ΥΓ2. Η αύξηση της παραγωγής και οι διευκολύνσεις για είσοδο νέων παικτών στην αγορά είναι πολιτική φιλική προς την ελεύθερη οικονομία κύριε Υπουργέ. Η διανομή κρατικών ή ευρωπαϊκών κονδυλίων δεν είναι τέτοια. Χρήσιμη ή άχρηστη επιλογή, σε κάθε περίπτωση μην επαίρεστε ότι είναι και σύμφωνη με την ιδεολογία μας. Σε εσάς απευθύνομαι κύριε Γιάννη.