Μακρόν – Μπάιντεν: Δρόμοι παράλληλοι

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας

Δεν είναι λίγες οι φορές που μια εκλογή σε μια ξένη χώρα αντιμετωπίζεται ως το νέο φάρμακο για κάθε πρόβλημα στον πλανήτη και φυσικά ως σίγουρη βελτίωση των διπλωματικών εξελίξεων για την Ελλάδα. Μακρόν και Μπάιντεν, πολύ κοντά ιδεολογικά, αποτέλεσαν χαρακτηριστικά παραδείγματα υπερβολικών προσδοκιών. Το πώς θα εξελιχθεί η πορεία τους κι αν οι δρόμοι τους από παράλληλοι θα διασταυρωθούν μένει να το ανακαλύψουμε στο μέλλον.

Ο Μακρόν ήρθε ως εξιλέωση της άβουλης γαλλικής κεντροαριστεράς και διεμβολιστής της σπαράζουσας κεντροδεξιάς. Με τον αέρα και τον δυναμισμό του φρέσκου αλλά και τις ισορροπημένες, μη αιχμηρές, θέσεις ενός κεντρώου, κατέλαβε με ευκολία την εξουσία. Για κάποιους θα αποτελούσε την αξιόπιστη αναβίωση της πολιτικής αξιοπιστίας. Για άλλους θα αποδεικνύονταν μια ακόμη πολιτική φούσκα όπου οι πράξεις θα απείχαν παρασάγκας από τις υποσχέσεις.

Άλλωστε πέρα από κάποιες ευρέως αποδεκτές προτάσεις για την διοικητική αναδιάρθρωση και την ευρύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση των Ευρωπαϊκών θεσμών, ελάχιστα είχαν λεχθεί, από πλευράς του για κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα, όπως το μεταναστευτικό ή η εξωτερική πολιτική της Ε.Ε. και τη στάση της απένατι στην Τουρκία.

Εσχάτως και μπρος στο φόβο μιας απρόσμενης εκλογικής ανατροπής υπέρ της Λεπέν, ο “ψύχραιμος” Μακρόν αποδέχτηκε ετεροχρονισμένα την ύπαρξη ισλαμικής απειλής για τη Γαλλία, την Ευρώπη κι όλο το Δυτικό κόσμο. Αποδέχτηκε πολιτικές που μέχρι χθες μάλλον θα χαρακτήριζε ακραίες. 

Εξίσου μεγάλη υπήρξε η στροφή του και προς την Τουρκία. Είναι κατανοητό ότι τα ενεργειακά συμφέροντα της Γαλλίας στην Αν. Μεσόγειο και η χειραγώγηση των μεταναστευτικών ροών από τον Ερντογάν ως μέσο πίεσης της Ε.Ε., λειτούργησαν καταλυτικά ώστε να επαναπροσδιορίσει τη στάση του. 

Το αν αυτές οι αλλαγές συνιστούν ουσιαστική και μόνιμη αλλαγή ή περιστασιακή, εκλογή ή οικονομική, προσαρμογή, είναι κάτι που θα αποδειχτεί μακροπρόθεσμα.

Αντίστοιχη είναι και η αντίδραση πολλών στην εκλογή Μπάιντεν στις ΗΠΑ. Ο “επουλωτής” των πληγών, η ήρεμη δύναμη που θα επαναφέρει την ηρεμία και το μέτρο. Βέβαια, το State Department δεν μας έχει συνηθίσει σε εντυπωσιακές μεταβολές και οι ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, αρχίζοντας με τον Ομπάμα και συνεχίζοντας ακόμη πιο έντονα με τον Τραμπ, κινούνται προς την απόσυρση από τις διεθνείς συγκρούσεις κι όχι προς την αδιάκοπη εμπλοκή.

Με μεγάλη ευκολία προσμονούμε τεκτονικές αλλαγές σε όλο τον πλανήτη και ευνοϊκή προσαρμογή τους προς τα ελληνικά συμφέροντα. Σε ένα διεθνές πλαίσιο με βίαιες μεταβολές η εξεύρεση του νέου σημείου ισορροπίας δεν είναι απλή υπόθεση και τα πρόωρα συμπεράσματα μπορεί να κρύβουν πίσω τους ανεπιθύμητες εκπλήξεις. Πχ. Όσοι προσβλέπουν στην απομάκρυνση Ερντογάν παραβλέπουν τον διαχρονικό ρόλο των Κεμαλιστών και τα εθνικά δεινά που άφησε η διοίκηση τους.

Θα ακουστεί κοινότοπο αλλά είναι η μόνη αδιαμφισβήτητη αλήθεια. Οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί, διορατικοί κι όχι παρορμητικοί, προασπίζοντας τα εθνικά μας συμφέροντα με ορθολογισμό και αίσθηση των ευρύτερων προκλήσεων της εποχής.