Η “βολική” θλίψη
Γράφει Ελένη – Ρεβέκκα Στάιου
Διάβασα πριν από κάποιες μέρες μια ανάρτηση από μία διαδικτυακή μου φίλη που περιέγραφε τη σχέση της με τη μητρότητα σε συνδυασμό με μία βιβλιοκριτική που έκανε.
Κάπου μέσα στην περιγραφή, σε μία φράση από το βιβλίο, έγραψε για τη «βολική θλίψη».
Βγάζω αυτή τη φράση από το πλαίσιο της αρχικής συζήτησης που το είδα γιατί πολύ απλά με «χτύπησε σαν τραίνο» το πόσα πράγματα κρύβει…Και πόσα πράγματα τελικά μπορεί να εξηγεί, από τις προσωπικές μας επιλογές μέχρι τις κοινωνικές επιλογές γύρω μας.
Όλοι περνάμε εποχές θλίψης, βαθιάς λύπης. Μπορεί να είμαστε άρρωστοι εμείς, να είναι άρρωστος ένας δικός μας άνθρωπος, να χάνουμε έναν δικό μας άνθρωπο.
Μπορεί να μην μπορούμε για κάποιον λόγο να πραγματοποιήσουμε ένα όνειρο ζωής, ή να χάνουμε αυτό το όνειρο. Μπορεί να φεύγουμε από μία σχέση ζωής. Μπορεί να καταπιεζόμαστε σε μία σχέση ζωής. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα παραδείγματα, μπορεί για τον κάθε άνθρωπο να είναι διαφορετικά, δεν έχω καμία απολύτως γνώση ψυχολογίας και απλά μιλώ από προσωπικές (και κοινωνικές) εμπειρίες.
Ξεκινάμε από στενοχώρια, προχωράμε σε λύπη και όσο δεν αλλάζουν τα πράγματα, δεν προχωράμε, όσο παγιώνονται κάποιες συνθήκες πάμε προς τη βαθιά θλίψη. Και φτάνουμε πολλές φορές στο σημείο αυτή η βαθιά θλίψη να είναι το μόνο γνωστό, οικείο μέρος για εμάς. Φτάνουμε στο σημείο να ξέρουμε πλέον μόνο αυτήν τη συνθήκη, και να μην μπορούμε να βγούμε από αυτή. Αρχίζει αυτή η θλίψη να μας βολεύει, να είναι το «κανονικό» για εμάς, να μην προσπαθούμε να ξεφύγουμε. Και αν κάποιος μας πει, υπονοήσει, ότι αυτό που ζούμε δεν είναι λογικό, δεν το παραδεχόμαστε, βγαίνουμε στην άμυνα. Γιατί αυτό μόνο ξέρουμε.
Όταν είμαστε έτσι, στη θλίψη μας, είμαστε πιο συναισθηματικοί. Πιο ευάλωτοι. Και πολλά πράγματα γίνονται πιο εύκολα τότε, μπορεί ακόμα και να καθοδηγούμαστε πιο εύκολα. Δεν αναρωτιέστε γιατί ακούμε τόσες πολλές άσχημες ειδήσεις; Ή γιατί ακούμε πρακτικά ΜΟΝΟ άσχημες ειδήσεις;
Μας κάνει εύπλαστους η θλίψη, είναι βολική μερικές φορές και για άλλους, πέρα από εμάς. Μας κάνει εύπιστους σε οτιδήποτε θετικό, αισιόδοξο, ακόμα και ένα ψίχουλο.
Η χαρά είναι δύσκολη να τη διαχειριστούμε, είμαστε στα σύννεφα, κανείς δεν μπορεί να μας κατεβάσει, να μας γειώσει. Έχουμε άγνοια κινδύνου για ορισμένα θέματα όταν είμαστε χαρούμενοι, επιλέγουμε να μη νοιαζόμαστε, να μη δίνουμε σημασία. Στη θλίψη όμως όλα γύρω μας μοιάζουν να συμβάλλουν στη μεγέθυνσή της. Σα να την ταΐζει το οτιδήποτε.
Πολλές φορές σε αυτήν την κατάσταση, της θλίψης, αισθανόμαστε ότι δεν μας καταλαβαίνει κανείς. Ότι δεν αξίζει τον κόπο να μιλήσουμε σε κανέναν, κανείς δεν θα θέλει, δεν θα προσπαθήσει να μπει στα παπούτσια μας και να μας καταλάβει. Τους αφήνουμε όλους απέξω. Αυτή η παγίδα, αυτή η διόγκωση της κατάστασης στο μυαλό μας, αυτό το «βάθρο» στο οποίο ανεβάζουμε τη δική μας θλίψη, υποτιμώντας όλους τους υπόλοιπους, οδηγεί σε επικίνδυνα μονοπάτια απομόνωσης. Και η απομόνωση μας οδηγεί όλο και πιο πολύ στην παγίωση της θλίψης, αφού δεν θα έχουμε κανέναν να μας ταρακουνήσει.
Το να συνειδητοποιήσουμε εμείς οι ίδιοι ότι πρέπει να βγούμε από αυτό το τρυπάκι, είναι το πρώτο βήμα. Να ανοίξουμε τα μάτια μας, να δούμε. Να ανοίξουμε τα αυτιά μας, να ακούσουμε. Να ανοίξουμε το στόμα μας, να μιλήσουμε. Η θλίψη είναι βολική μόνο στο μυαλό μας, γιατί φοβόμαστε να ξανά προσπαθήσουμε να ζήσουμε, μην την ξαναπατήσουμε. Αν δεν την ξεπεράσουμε όμως, θα «κεράσουμε» θλίψη άλλους σύντομα.