Η μεταστροφή των μεγάλων δυνάμεων

Γράφει ο Βαγγέλης Αντωνιάδης

Σταδιακά η επίσημη εξωτερική πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων που εμφανώς τουλάχιστον είχε αρνητική στάση απέναντι στην ελληνική επανάσταση μεταστράφηκε αναγνωρίζοντας την ύπαρξη του ελληνικού ζητήματος και αργότερα υιοθέτησαν ευμενή στάση έναντι των επαναστατημένων Ελλήνων. Με αποτέλεσμα να οδηγηθούν στην επιλογή της στρατιωτικής επέμβασης στον ελληνικό χώρο όχι αυτή την φορά για να συντρίψουν την επανάσταση όπως υποστήριζε ο Μέτερνιχ στο συνέδριο της ιερής συμμαχίας αλλά για να δημιουργήσουν ένα μικρό και αδύναμο κρατίδιο που θα βρισκόταν κάτω από την πολλαπλά προστασία τους. Έτσι ξεκίνησε και ένας αγώνας δρόμου ανάμεσα στις Μεγάλες Δυνάμεις για το ποια από αυτές θα εντάξει στην σφαίρα επιρροής της το νεοσύστατο αλλά νευραλγικής γεωστρατηγικής σημασίας για τον έλεγχο της ανατολικής Μεοσγείου ελληνικό κρατίδιο.

Συμπερασματικά το διεθνοπολιτικό περιβάλλον της ίδρυσης του ελληνικού κράτους και της προστασίας του από τις Μεγάλες Δυνάμεις υπήρξαν αποτέλεσμα και ταυτόχρονα συνισταμένη της προσπάθειας των Ελλήνων να κερδίσουν και της υπό διαμόρφωση πολιτικής των Μεγάλων Δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο καθώς ο μεγάλος ασθενής, δηλαδή ο η Οθωμανική Αυτοκρατορία έδειχνε σημάδια κατάρρευσης θεώρησαν το ελληνικό ζήτημα ως τμήμα του ευρύτερου ανατολικού ζητήματος σχεδιάζοντας την θέση τους στην περιοχή της Εγγύς Ανατολής, δίχως την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Αποφασιστικής σημασίας βήμα προς αυτή την κατεύθυνση υπήρξε η σύναψη των << δανείων της ανεξαρτησίας>>. Το πρώτο δάνειο του 1824 ανερχόταν στις 800.000 λίρες και το δεύτερο το 1825, 2.000.000 βρετανικές λίρες. Κολοσσιαία για εκείνη την εποχή ποσά που όμως χορηγήθηκαν με εξαιρετικά επαχθείς όρους καθώς δεσμεύτηκαν για την εξόφληση τους τα εθνικά κτήματα και τα εθνικά έσοδα.

Αναμφίβολα η σύναψη των δανείων υπήρξε μια κορυφαία διπλωματική νίκη της επαναστατημένης Ελλάδας καθώς οριοθετούσαν την έμμεση έστω αναγνώριση από την  Μεγάλη Βρετανία το δικαίωμα πολιτικής ύπαρξης των Ελλήνων. Ενώ από την στιγμή εκείνη τραπεζικοί κύκλοι του Λονδίνου με εμβέλεια και μοχλός πίεσης που ξεπερνούσαν κατά πολύ τα βρετανικά όρια πίεζαν για μία