Γαλάζια κινητικότητα για τον Δήμο Αθηναίων
Γράφει ο Σπαρτιάτης
Οι επόμενες δημοτικές εκλογές είναι προγραμματισμένες για το Μάιο του 2019. Το Υπουργείο Εσωτερικών έχει εκδηλώσει την πρόθεσή να μεταφέρει το χρόνο διεξαγωγής τους στα τέλη του 2019. Ο προφανής λόγος πίσω από αυτή την απόφαση είναι η απροθυμία των «αυτοδιοικητικών» του ΣΥΡΙΖΑ να προηγηθούν οι εκλογές της αυτοδιοίκησης σε σχέση με τις βουλευτικές, που εκτός σοβαρού απροόπτου θα γίνουν το Σεπτέμβριο του 2019. Σε κάθε περίπτωση το βέβαιο είναι ότι οι εκλογές της αυτοδιοίκησης θα διεξαχθούν το 2019, τουλάχιστον σε δύο χρόνια από σήμερα.
Ο δήμος Αθηναίων είναι μια ιστορία που πονάει για την Κεντροδεξιά. Ένας δήμος παραδοσιακά δεξιός που έχει χαθεί για δύο συνεχόμενες αναμετρήσεις. Ένα μεικτό αποτέλεσμα κακών προσωπικών και στρατηγικών επιλογών και της διαμαρτυρίας για ζητήματα κεντρικής πολιτικής. Το 2019 η κατάσταση προμηνύεται καλύτερη. Με την αριστερά να έχει ήδη χάσει μεγάλο μέρος της απήχησης της και το Γιώργο Καμίνη να θεωρείται εκτός παιχνιδιού οι πιθανότητες φαίνονται καλές για κάθε επίδοξο διεκδικητή από το χώρο.
Η θέση του δημάρχου Αθηναίων ανέκαθεν θεωρούνταν σημαντική και είχε πολλούς μνηστήρες. Ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας, η πρωτεύουσα, είναι ένα ενδιάμεσο στάδιο μεταξύ αυτοδιοίκησης και κεντρικής πολιτικής, μια καλή ευκαιρία να περάσει κανείς στο επόμενο επίπεδο. Ακόμα και για στελέχη της κεντρικής πολιτικής η θέση αυτή είναι πολλές φορές ένας καλός τρόπος είτε να τερματίσουν την πολιτική τους καριέρα είτε να φύγουν από τη θέση του απλού βουλευτή και να εμφανιστούν στο προσκήνιο. Και όπως είναι λογικό, με το νυν δήμαρχο να έχει λίγες πιθανότητες να παραμείνει πολλοί βλέπουν στο 2019 την ευκαιρία να πάρουν το δήμο.
Το όνομα που ακούγεται περισσότερο και προέρχεται από το χώρο της αυτοδιοίκησης είναι ο Κώστας Μπακογιάννης, νυν περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας και γιος της Ντόρας Μπακογιάννη. Γενικά θεωρείται ένας καλός περιφερειάρχης και τυχόν εκλογή του σε συνδυασμό και με τις οικογενειακές του καταβολές δε θα ήταν απλά ένα βήμα για την είσοδό του στην κεντρική πολιτική, αλλά μέρος ενός γενικότερου σχεδίου για την ανάδειξή του στην ηγεσία της ΝΔ. Σε περίπτωση που κατέβαινε θα βασιζόταν πρωτίστως στον ισχυρό μηχανισμό της Ντόρας στην Α’ Αθηνών, και φυσικά στο επώνυμό του.
Ενώ γενικά θεωρείτο ο πιθανότερος άλλαξε δραστικά τα δεδομένα τις τελευταίες μέρες με δύο λάθη που διέπραξε: Τη δήλωσή του για τον Κουφοντίνα που έδωσε αφορμή στο γιο του να απαντήσει (ουσιαστικά να τον αδειάσει) και την επιλογή του να παραστεί στο συνέδριο για την αυτοδιοίκηση στη Λαμία παρά την αντίθετη εντολή του Κυριάκου Μητσοτάκη και να υιοθετήσει γενικά μια συναινετική συμπεριφορά απέναντι στον πρωθυπουργό, τελείως διαφορετική από της ΝΔ. Πολλά ακούστηκαν για την επιλογή του αυτή, τους λόγους και τη σκοπιμότητά της, σε κάθε περίπτωση είναι δεδομένο ότι μετά από αυτό το χρίσμα μόνο σίγουρο δε θεωρείται.
Ο δήμαρχος Αμαρουσίου Γιώργος Πατούλης είχε ήδη από το 2014 δηλώσει ότι ενδιαφέρεται, και πριν λίγες μέρες ανακοίνωσε τη σχετική πρωτοβουλία. Εκτός από τη θητεία του στο Μαρούσι, που γενικά κρίνεται επιτυχημένη, είναι επίσης πρόεδρος του ΙΣΑ και της ΚΕΔΕ. Οι τρεις αυτές ιδιότητες εκτός από εμπειρία συνεπάγονται και ένα στοιχειώδη μηχανισμό που με την κατάλληλη στήριξη ίσως μπορεί να διεκδικήσει την πρωτεύουσα. Είναι πάντως ολοφάνερο πως ο Γιώργος Πατούλης αντιμετωπίζει το δήμο ως το βήμα για να μπει στην κεντρική πολιτική. Με την ανακοίνωση της πρωτοβουλίας του ουσιαστικά επιχείρησε να εκβιάσει τη ΝΔ για το χρίσμα. Να ανακοινώσει πρώτος υποψηφιότητα ώστε να αναγκαστούν να τον στηρίξουν για την ενότητα του χώρου. Κινήθηκε όπως ο Νικήτας Κακλαμάνης το 2014 με την ελπίδα να κινηθεί αντιστοίχως και το κόμμα για να αποφύγει τη διάσπαση δυνάμεων του 2014. Το γεγονός και μόνο ότι τελικά δεν ανακοίνωσε καν υποψηφιότητα αλλά το άφησε ανοικτό μάλλον δείχνει ότι κάτι στράβωσε στην πορεία.
Ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης ακούγεται έντονα ως ενδιαφερόμενος. Η θητεία του ως δήμαρχος ήταν ιδιαίτερη. Ανέλαβε ορισμένες πρωτοβουλίες ασυνήθιστες για δημάρχους, με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων και τη βελτίωση των οικονομικών, έχασε όμως την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο και η πορεία του έχει αρκετά σκοτεινά σημεία. Σε κάθε περίπτωση έχει διάθεση για αλλαγές, κακή όμως ικανότητα στην πολιτική διαχείριση. Θα μπορούσε να εξασφαλίσει στήριξη από ΜΜΕ, θα είχε όμως να αντιμετωπίσει το ίδιο το παρελθόν του σε αυτά! Είναι μια πολύ αμφιλεγόμενη περίπτωση. Το συνολικό του προφίλ για πολλούς θα ταίριαζε με τις αλλαγές που θέλει να φέρει στη ΝΔ ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Μεταρρυθμιστής με τολμηρές ιδέες σε κοινωνικά ζητήματα κοκ. Με το παρελθόν του στο δήμο Μαραθώνα και στον καλλιτεχνικό χώρο όμως τα ρίσκο θα ήταν υπερβολικά μεγάλο. Ίσως υπάρχουν ασφαλέστερες επιλογές.
Ο τελευταίος που ακούγεται από το χώρο της αυτοδιοίκησης είναι ο νυν δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων Χρήστος Τεντόμας, ο οποίος εξελέγη με το συνδυασμό του Άρη Σπηλιωτόπουλου αλλά στην πορεία ανεξαρτητοποιήθηκε μαζί με άλλους συμβούλους και έκτοτε συνεργάζεται με τον Καμίνη. Έχει εκδηλώσει στο παρελθόν την πρόθεση να θέσει υποψηφιότητα και κινείται δυναμικά με συγκεντρώσεις και περιοδείες. Στα θετικά που του πιστώνονται είναι κυρίως η εμπειρία στην αυτοδιοίκηση και η καλή γνώση του δήμου.
Οι επίδοξοι υποψήφιοι δεν προέρχονται μόνο από την αυτοδιοίκηση. Έχουμε ακόμα το Βασίλη Κικίλια και την Όλγα Κεφαλογιάννη, αμφότεροι βουλευτές Α’ Αθηνών.
Ο πρώτος πέτυχε εξαιρετικές επιδόσεις τον Ιανουάριο του 2015, έχει έναν ισχυρό μηχανισμό στην περιοχή και είναι ήδη γνωστός στους κατοίκους όχι μόνο από τη βουλευτική του ιδιότητα αλλά και από τη θητεία του ως Υπουργός Δημοσίας Τάξης, στην οποία ασχολήθηκε επισταμένως με το ιστορικό κέντρο. Μέχρι ώρας υπάρχουν μόνο φήμες ότι επιθυμεί να είναι υποψήφιος, δεν υπάρχει οποιαδήποτε επιβεβαίωση από τον ίδιο ή από το περιβάλλον του. Παραμένει πάντως ερωτηματικό ως προς το κίνητρο που θα είχε τυχόν υποψηφιότητά του. Είναι απλώς το ενδιαφέρον του για την περιοχή και την αυτοδιοίκηση ή κάτι άλλο;
Η Όλγα Κεφαλογιάννη ακούγεται εντονότερα ως ενδιαφερόμενη, χωρίς ωστόσο να έχει επιβεβαιωθεί κάτι. Έχει το μηχανισμό και το όνομα για να διεκδικήσει το δήμο, ενώ έχει να προτάξει και μια πολύ καλή θητεία ως Υπουργός Τουρισμού. Το 2014 αρνήθηκε την πρόταση του Αντώνη Σαμαρά να διεκδικήσει το δήμο λόγω της διαφαινόμενης ήττας της παράταξης. Το 2019 η ανάδειξή της στο δήμο θα μπορούσε να αποτελέσει το εφαλτήριο για μελλοντική διεκδίκηση της ηγεσίας της ΝΔ, από πολλούς δε λέγεται ότι μετά τη θητεία της στο Υπουργείο Τουρισμού η στροφή στην αυτοδιοίκηση κρίνεται ως καλύτερο επόμενο βήμα από την ανάληψη ενός «βαρύτερου» χαρτοφυλακίου στην επόμενη κυβέρνηση.
Οι δύο ανωτέρω επιλογές έχουν το κοινό πλεονέκτημα ότι πρόκειται για πρόσωπα ήδη γνωστά στο χώρο και στο δήμο που έχουν ήδη ισχυρό μηχανισμό και εκλογικό κοινό. Θα ήταν σχετικά ασφαλείς επιλογές, το κατά πόσον θα προτιμηθούν όμως επηρεάζεται από δύο επιπλέον παράγοντες: Το συνολικό σχεδιασμό του Κυριάκου Μητσοτάκη, που ενδεχομένως να τους υπολογίζει διαφορετικά, και τις πολιτικές φιλοδοξίες τους, που θα επηρεαστούν αναλόγως από τυχόν ανάληψη της θέσης του δημάρχου. Η ανάδειξη ενός βουλευτή στο μεγαλύτερο δήμο της χώρας αυτομάτως τον καθιστά εσωκομματικά ισχυρότερο. Μεγάλη σημασία επίσης θα έχει ο χρόνος που θα γίνουν τελικά οι εκλογές. Γιατί αν όπως ακούγεται αυτές γίνουν μετά τις βουλευτικές θα είναι δύσκολο ένας βουλευτής με την απήχηση αυτών των δύο να μείνει εκτός της μάχης για τη Βουλή, ακόμα δυσκολότερο δε θα ήταν να παραιτηθεί αμέσως μετά.
Αυτοί είναι οι υποψήφιοι που έχουν ακουστεί μέχρι ώρας. Κανείς δεν έχει εκφράσει επισήμως την επιθυμία να κατέβει. Το σίγουρο είναι πως πολλοί θέλουν τη θέση, και η ΝΔ δε θα δυσκολευτεί να βρει υποψήφιο όπως το 2014, που κανείς δεν ήθελε και τελικά επιστρατεύθηκε εξ’ ανάγκης ο Άρης Σπηλιωτόπουλος. Το ερώτημα είναι ποιος θα επιλεγεί και πως θα αντιδράσουν οι υπόλοιποι.
Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ενδεχομένως να μην αναζητούν όλοι οι επίδοξοι διεκδικητές το χρίσμα της ΝΔ. Οι εκλογές του 2014 έδειξαν ότι τα χρίσματα δε σου εξασφαλίζουν πολλά πλέον στην αυτοδιοίκηση. Αρκεί να θυμίσουμε ότι ο Απόστολος Τζιτζικώστας στην περιφέρεια δυτικής Μακεδονίας και ο Γιάννης Μώραλης στο δήμο Πειραιά εξελέγησαν χωρίς κανένα απολύτως χρίσμα ή κομματική ταυτότητα, και γενικά η ιδέα του ανεξάρτητου υποψηφίου αρέσει. Ακόμα και οι Καμίνης-Μπουτάρης ως ανεξάρτητοι εξελέγησαν. Βέβαια δεν ξέρουμε αν οι συνθήκες θα είναι ίδιες και το 2019. Ενδεχομένως το πολιτικό κλίμα να είναι τέτοιο που να επιφέρει συσπείρωση γύρω από τις επιλογές της ΝΔ, ενδεχομένως και να συμβεί ακριβώς το αντίθετο. Σε κάθε περίπτωση κάποιοι επίδοξοι διεκδικητές ενδεχομένως να μην επιθυμούν το χρίσμα του κόμματος και να κινούνται από τώρα σε κατεύθυνση ανεξάρτητης υποψηφιότητας.
Κάθε υποψήφιος έχει θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά. Σίγουρα είναι ακόμα εξωφρενικά νωρίς για να συζητά η ΝΔ για πρόσωπα και χρίσματα. Πολλά μπορεί να έχουν αλλάξει μέχρι το 2019, σε αυτή τη φάση μόνο σχεδιασμός μπορεί να υπάρξει. Το σίγουρο ωστόσο είναι πως δεν πρέπει να επαναληφθούν τα λάθη των προηγουμένων αναμετρήσεων. Ο υποψήφιος που θα επιλεγεί πρέπει να είναι ισχυρός, να έχει καλές πιθανότητες επικράτησης και να μην επιτρέπει διάσπαση δυνάμεων. Πολλοί μπορεί να σκοπεύουν να θέσουν υποψηφιότητα και να στοχεύουν αν όχι στο χρίσμα, σίγουρα στον κόσμο της ΝΔ. Να ανακοινώνουν νωρίς υποψηφιότητες, να ακολουθούν ξεχωριστή γραμμή κτλ.
Ο καλύτερος τρόπος να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν όλα αυτά είναι η επιλογή ισχυρού υποψηφίου. Αν ο υποψήφιος που θα επιλεγεί έχει κύρος και ισχυρές πιθανότητες να εκλεγεί θα κάνει τυχόν «αιρετικούς» να το ξανασκεφτούν. Αν επιλεγεί υποψήφιος με κριτήρια διαφορετικά από την ικανότητα να διοικεί και τις πιθανότητες να εκλεγεί θα αναλύουμε πάλι την επόμενη μέρα γιατί η ΝΔ έχασε για τρίτη φορά το δήμο.
Χρειάζεται ψυχραιμία εξονυχιστική ανάλυση όλων των δεδομένων καθώς και την δυναμική κάθε υποψηφίου και με άριστη στρατηγική βλέποντας και αναλύοντας τα λάθη του παρελθόντος πιστεύω ότι θα επέλθει το ποθητό αποτέλεσμα για το Δήμο Αθηναίων.