Ένας χρόνος Τραμπ

Γράφει ο Οδυσσέας Ματζιούνης,

Σαν ένα χρόνο και κάτι από σήμερα, 20 Ιανουαρίου 2017 ορκίσθηκε ο 45ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ. Αδιαμφισβήτητα ο πιο αμφιλεγόμενος Πρόεδρος της μεταπολεμικής περιόδου και μόνο η παρουσία του έχει πολώσει το Αμερικανικό κοινό. Πέραν όμως της ρητορικής της συντριπτικής πλειοψηφίας των ΜΜΕ που παρουσιάζουν την κάθε του ανάσα ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και των ιστοσελίδων της εναλλακτικής Δεξιάς για τις οποίες είναι ένας Μεσσίας, καλό είναι να κάνουμε μια ανασκόπηση του έργου του γι αυτό το έτος.

Η χρονιά ξεκίνησε με τις λεγόμενες εκτελεστικές εντολές που υπέγραψε ο Τραμπ. Η απαγόρευση μεταναστευτικών εισροών από ορισμένες χώρες της Μέσης Ανατολής, για τον Νόμο Προσβάσιμης Υγείας, την αποκαθήλωση κανονισμών λειτουργίας επιχειρήσεων και η διακοπή κρατικής χρηματοδότησης σε οργανώσεις που ενθαρρύνουν ή διεκπεραιώνουν εκτρώσεις είναι οι πιο σημαντικές από αυτές. Όλες οι παραπάνω ήταν από τις πιο σημαντικές προεκλογικές υποσχέσεις που είχε δώσει ο Τραμπ πριν τις εκλογές.

Το καλοκαίρι πέρασε από το Κογκρέσο η πρόταση της Κυβέρνησης για την βελτίωση της ποιότητας των αεροδρομίων και των εναέριων συγκοινωνιών, ενώ ακολούθησε ο προϋπολογισμός του 2018 που ενισχύει τις στρατιωτικές και εσωτερικής ασφαλείας δαπάνες, αλλά και τις παροχές για τους βετεράνους. Όλα τα παραπάνω συμπεριλαμβάνονταν στις προεκλογικές του υποσχέσεις.

Το αποκορύφωμα του έτους όμως είναι οι φοροαπαλλαγές 1.5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που πέρασαν προς το τέλος του έτους. Το πακέτο, εκτός από περικοπές φόρων εισοδήματος περιελάμβανε και μείωση των συντελεστών και για τις επιχειρήσεις(από 35% στο 21%). Αυτά ήταν τα δύο ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος του οικονομικού προγράμματος του Ντόναλντ Τραμπ. Τα αποτελέσματα των πολιτικών του μπορούν από τώρα να φανούν. Οι παράνομες εισροές μεταναστών από τα νότια σύνορα έχουν πέσει πάνω από 40%. Το χρηματιστήριο είναι στα υψηλότερα επίπεδα που ήταν ποτέ, καθώς η αξία του ανέβηκε κατά 6.9τρισσ.$ (πριν τις εκλογές του 16 οι δεν υπήρχε τέτοια σταθερή άνοδος), στον ένα χρόνο δημιουργήθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας ενώ επιχειρήσεις και εργοστάσια ήδη έχουν αρχίσει να επιστρέφουν στις ΗΠΑ.

Παρ όλα αυτά υπήρξαν και μελανές σελίδες. Απέτυχε στην υπόσχεσή του για αντικατάσταση του παρόντος πλαισίου υγείας μέσα στις πρώτες 100 μέρες όπως είχε υποσχεθεί. Όταν εν τέλει καταψηφίσθηκε η πρόταση στη Γερουσία το επόμενο νομοσχέδιο δεν περιείχε αντικατάσταση αλλά μόνο κατάργηση του ισχύοντος νόμου (το περίφημο Obamacare), κάτι που επίσης καταψηφίσθηκε.

Επίσης, η πιο γνωστή υπόσχεσή του, το τείχος ακόμα είναι σε πρώιμο στάδιο, καθώς δεν έχει επιλεγεί ακόμη το μοντέλο με βάση του οποίου θα χτιστεί. Δεν είναι μυστικό ότι και η επικοινωνιακή τακτική του Προέδρου είναι προβληματική. Με τις τακτικές απολύσεις και παραιτήσεις στελεχών, μέχρι και υπουργών(Τομ Πράις) της κυβέρνησής του, δίνει εικόνα πολιτικής αστάθειας. Η συχνή δημοσίευση, δικαιολογημένων και μη αλλά αδιαμφισβήτητα προκλητικών αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προβάλουν έναν αρχηγό κράτους που δεν είναι ικανός να αγνοήσει την παραμικρή πρόκληση, έστω και από ήσσονος σημασίας επικριτές του.

Η εξωτερική πολιτική του Τραμπ έχει δύο όψεις. Από την μία το Ισλαμικό Κράτος έχει σχεδόν εξοντωθεί, οι προκλήσεις στους Ρώσους έχουν περιοριστεί και έχει δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην Κίνα και στη Βόρεια Κορέα. Παράλληλα οι Κούρδοι έχουν λάβει μεγάλη υποστήριξη ενώ ταυτόχρονα έχουν προαναγγελθεί περικοπές στην βοήθεια που δίνεται στο Πακιστάν για τα εμπόδια που βάζει στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και οι σχέσεις με το Ισραήλ έχουν ανακάμψει μετά από μια βραχύβια καθίζηση τους τελευταίους μήνες του Προέδρου Ομπάμα.

Από την άλλη, πολλοί αναλυτές λένε ότι η συγκρουσιακή του στάση με το Βορειοκορεατικό καθεστώς ανεβάζει τον κίνδυνο πυρηνικού ατυχήματος. Επίσης ο πόλεμος στο Αφγανιστάν συνεχίζει να μην πάει καλά για τις Δυτικές δυνάμεις, και δεν υπήρξε καμία ιδιαίτερη αλλαγή πολιτικής ως προς αυτό το θέμα από τις ΗΠΑ. Επιπρόσθετα, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι διαβόητος για την χρήση των λογαριασμών του κοινωνικής δικτύωσης και πολλές φορές οι αναρτήσεις του έχουν προκαλέσει αντιδράσεις από ξένους ηγέτες, δημιουργώντας αμηχανία μεταξύ εταίρων. Ως προς τις προεκλογικές του δεσμεύσεις επί των παραπάνω και άλλων εξωτερικών θεμάτων ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι, σε μεγάλο βαθμό, συνεπής.

Τα Ιεροσόλυμα αναγνωρίστηκαν ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, η στάση των ΗΠΑ προς την Κούβα και το Ιράν σκλήρυνε, δεν υπάρχουν σημαντικές τριβές με τη Ρωσία, η Ουάσινγκτον αποχώρησε από τo Σύμφωνο Συνεργασίας των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού(TPP), το ISIS είναι υπό φυγή και έχουν αρχίσει να γίνονται περικοπές στην ενίσχυση ξένων κρατών και οργανισμών. Παρ όλα αυτά ο Αμερικανικός Στρατός δεν έχει αποχωρίσει από το Αφγανιστάν όπως είχε υποσχεθεί προεκλογικά ο Τραμπ, ενώ ο Ρεπουμπλικάνος ψηφοφόρος δεν είδε τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα που επίσης του είχε υποσχεθεί.

Στην Αμερική οι αναλυτές έχουν την συνήθεια να βαθμολογούν τους Προέδρους στην αλφαβητική κλίμακα. Εγώ θα του έβαζα ένα Α–. Αυτό γιατί για τον πρώτο χρόνο μιας Προεδρίας έχει καταφέρει πολλά. Φαίνεται πως προσπαθεί να είναι προσηλωμένος στις προεκλογικές του δεσμεύσεις έχοντας διεκπεραιώσει αρκετές από αυτές ενώ συνήθως το αντίθετο ισχύει καθώς οι νεοεκλεγέντες Πρόεδροι μετακινούνται προς το Κέντρο για να φανούν ενωτικοί. Ο Τραμπ δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα.

Επίσης όλες σχεδόν οι αποτυχίες του οφείλονται στο γεγονός ότι παρόλο που οι Ρεπουμπλικανοί έχουν αυτοδυναμία αδυνατούν να περάσουν νομοσχέδια ενώ δεν μπορούν να ελπίζουν σε ψήφους από τους Δημοκρατικούς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι στη Γερουσία καθώς το κόμμα έχει πλειοψηφία μιας μόνο ψήφου(μέχρι πρότινος δύο), καθώς σε κάθε νομοσχέδιο πρέπει να βρεθεί μια χρυσή τομή που να βολεύει και τους 51 γερουσιαστές και συνήθως ότι ψηφίζουν οι σκληροπυρηνικοί δεν μπορούν να ψηφίσουν οι μετριοπαθείς, κι έτσι ο κάθε Γερουσιαστής αρχίζει να ζητάει ανταλλάγματα για την Πολιτεία του οδηγώντας σε αδιέξοδο τις διαπραγματεύσεις. Κάπως έτσι κατέρρευσε και το νομοσχέδιο για την Υγεία.

Οπότε τα πολλά σκαμπανεβάσματα είναι λόγο της αδυναμίας του Ρεπουμπλικανικού κόμματος να στηρίξουν την Κυβέρνηση. Το μεγαλύτερο μειονέκτημα είναι το ότι υπήρξε επιπόλαιος με τα υποσχόμενα χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση του προγράμματός του, καθώς δεν υπολόγισε το εσωκομματικό κλίμα, ούτε τον χρόνο που παίρνει η νομοθετική διαδικασία. Επίσης καλό θα ήταν να αποφεύγει να μπαίνει σε αντιπαραθέσεις από τις οποίες δεν έχει να κερδίσει κάτι. Με το να απαντάει σε κάθε ηθοποιό ή τραγουδιστή που του επιτίθεται τους δίνει έρεισμα εντός της αντιπολίτευσης, (η οποία γίνεται ολοένα και πιο ακραία και ταυτίζεται ολοένα και περισσότερο με αντίδραση προς τον Τραμπ παρά με κάποιους πολιτικούς στόχους) εντείνοντας έτσι την πολιτική πόλωση που επικρατεί στην Αμερική.