Eλλάδα και πολιτικές ελευθερίες
Γράφει ο Βαγγέλης Αντωνιάδης,
Το 2021 συμπληρώνονται 200 χρόνια από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης και την κήρυξη του πολέμου της ελληνικής ανεξαρτησίας που στην πράξη διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα της νέας Ελλάδας.
Αναμφίβολα οι ιδέες του 1821 ενέπνευσαν τα πλέον πρωτοποριακά και ριζοσπαστικά κείμενα των εποχών του 19ου αιώνα, σήμερα είμαστε ουραγοί και προφανώς η σημερινή κατάσταση δεν δικαιώνει τους αγώνες και τους αγωνιστές εκείνης της εποχής.
Ειδικά η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 αλλά και του ακροδεξιού εταίρου του οδήγησαν, σε έναν πρωτοφανή εκφυλισμό των θεσμών και των θεσμικών διαδικασιών.
Παράλληλα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και Δημοκρατικές ελευθερίες όπως η ελευθερία του λόγου συχνά αμφισβητούνται με τον πλέον απροσχημάτιστο τρόπο, την στιγμή που η κυβέρνηση έχει θεσμοθετήσει άβατα όπως εκείνο των Εξαρχείων με στόχο αυτά να αποτελέσουν τα ορμητήρια των εκλεκτών της παρέχοντας πολιτική κάλυψη στην τρομοκρατία, την πολιτική βία και κάθε έκνομη ενέργεια.
Η επικείμενη πολιτική αλλαγή σαφώς και θα θέσει τέρμα στον θεσμικό εκφυλισμό, όμως δεν αρκεί για να διασφαλίσει πλήρως την ελευθερία για τον λαό συνολικά και κάθε πολίτη ξεχωριστά.
Καθώς η Ελλάδα είναι μια θεσμικά ανολοκλήρωτη και επομένως ανοχύρωτη Δημοκρατία απέναντι σε κάθε μορφή αντιδημοκρατικής εκτροπής, είναι απαραίτητη μια συνταγματική αναθεώρηση που θα παρέχει θεσμικές δικλείδες ασφαλείας στο πολίτευμα απέναντι σε δυναμικές μειοψηφίες και πιθανές αυθαιρεσίες συγκυριακών κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών καθιστώντας την Ελληνική Δημοκρατία μια πραγματικά φιλελεύθερη Δημοκρατία.
Σίγουρα όχι τυχαία η πατρίδα μας το 2017 βρέθηκε στην 88η θέση του δείκτη Ελευθερίας του τύπου.
Είναι προφανές πως για την Ελλάδα είναι πλέον απαραίτητη μια νέα ατζέντα που θα εμπέδωνε και θα διευρύνει πολιτικές και κοινωνικές ελευθερίες.
Στις παρακάτω γραμμές αναφέρουμε μερικούς μόνο από τους άξονες στους οποίους οφείλει να εστιάσει μία σύγχρονη δικαιωματική ατζέντα.
Αρχικά η ελευθερία του λόγου που φαίνεται να τίθεται εν αμφιβόλλω τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Είναι σαφές πως η θεμελιώδης ελευθερία της έκφρασης δεν μπορεί να θυσιάζεται στον βωμό της πολιτικής ορθότητας στα πλαίσια μιας ανοιχτής κοινωνίας των πολιτών.
Παράλληλα αναγκαία είναι η εισαγωγή στην ελληνική κοινωνία φιλελεύθερων αντιλήψεων γύρω από την θέση των γυναικών και την συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας, την επιχειρηματικότητα και ευρύτερα την οικονομία, την πολιτική αλλά και συνολικά για ελεύθερη και δίκαιη κοινωνία και για τα δύο φύλα.
Ταυτόχρονα η επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης και ευρύτερες μεταρρυθμίσεις στον χώρο της δικαιοσύνης με κύριο άξονα τον νόμο 4055/2012 που καθιέρωσε τα μονομελή δικαστήρια για υποθέσεις τόσο του αστικού όσο και του ποινικού δικαίου.
Από το αποτέλεσμα φάνηκε ότι η μεταρρύθμιση ήταν απόλυτα πετυχημένη καθώς επιτάχυνε την απονομή δικαιοσύνης κατά 7,11%, οπότε είναι αναγκαία η εφαρμογή ανάλογων πρακτικών και σε άλλες πτυχές της διαδικασίας απονομής της δικαιοσύνης.
Τέλος επιβάλλεται να εντοπιστούν τα βαθύτερα αίτια της ανομίας όπως η κακή νομοθέτηση, η πολυνομία η σχεδόν απόλυτη ανοχή στην παραβατικότητα, οι πολύπλοκες κρατικές διαδικασίες, το δικαστικό σύστημα, η μετατροπή του πανεπιστημιακού ασύλου από χώρου ελευθερίας σε χώρο πλήρους ανομίας, στρατολόγησης τρομοκρατών και κυψέλη αναπαραγωγής του οργανωμένου εγκλήματος και της χαμηλής έντασης παραβατικότητας.
H συγκυρία της ανάρρησης στο πρωθυπουργικό αξίωμα του Κυριάκου Μητσοτάκη ενός πραγματικά φιλελεύθερου πολιτικού συμπίπτει με την συγκρότηση αναθεωρητικής βουλής μετά μάλιστα από την μακρά περίοδο διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ που είχε περιστείλει σε βαθμό ανησυχητικό για την Δημοκρατία τις ατομικές ελευθερίες. Αποτελεί ίσως την ιδανική ευκαιρία για την εμπέδωση μίας θεσμικά ολοκληρωμένης φιλελεύθερης αληθινά συμμετοχής και λαϊκής Δημοκρατίας.
Στην εποχή της πρωτόγνωρης σε ένταση και διάρκεια οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, η Ελλάδα με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, η Ελλάδα με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και βαθύτερες κοινωνικές διεργασίες μπορεί να κάνει τα πρώτα βήματα για να μετεξελιχθεί σε μία πραγματικά ελεύθερη και δημοκρατική χώρα. Οι κολεκτιβίστικες αντιλήψεις αποτελούν ήδη παρελθόν και ο συμπαγής κρατισμός οδήγησε στην πλήρη οικονομική και κοινωνική κατάρρευση έρχεται η ώρα του λαού, ενός λαού πιο μορφωμένου αλλά και πιο έμπειρου μέσα από την οδυνηρή εμπειρία της κρίσης και επομένως πιο απαιτητικού. Και αυτός ο λαός ήδη χρησιμοποιεί την κρίση ως εφαλτήριο για να απαλλαγεί από την τροχοπέδη που αποτελεί ο συνδυασμός διαφόρων περιόδων καταπίεσης στην ιστορία της χώρας και κάνει το μεγάλο βήμα για την μετατροπή της Ελλάδος σε μία χώρα που θα συνδυάζει την γεωπολιτική σπουδαιότητα με την ελευθερία και την Δημοκρατία.
