Εκλογικός νόμος: Ρυθμιστής το ΚΙΝΑΛ και το όνειρο του ΣΥΡΙΖΑ

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος, Συγγραφέας

Πολλά ακούστηκαν για τον νέο εκλογικό νόμο. Αυτόν που θα ισχύσει στις μεθεπόμενες εκλογές γιατί, ως γνωστόν ο ΣΥΡΙΖΑ μας κληροδότησε με την απλή αναλογική για την επόμενη αναμέτρηση. Έναν νόμο που δεν ψηφίσθηκε από το ΚΙΝΑΛ, το οποίο αφού συρρικνώθηκε θυμήθηκε να προασπιστεί τα δίκαια της απολύτως αναλογικής κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης. Μήπως όμως τελικά το συγκεκριμένο σύστημα είναι κομμένο και ραμμένο για να αναδείξει τον ρόλο του ΚΙΝΑΛ;

Για πρώτη φορά μια κεντροδεξιά κυβέρνηση πρότεινε έναν νόμο που τηρεί την πλήρη αναλογικότητα για όλους εφόσον κανένα κόμμα δεν ξεπεράσει το 25%. Πρόσφατο ιστορικό παράδειγμα θα ήταν οι εκλογές του Μαϊου του 2012. Αλλά και στις αμέσως επόμενες εκλογές του Ιουνίου, το όφελος του πρώτου κόμματος θα περιορίζονταν σε πολύ λίγες έδρες, πιθανότατα αποτρέποντας τη δυνατότητα συνέχισης του κυβερνητικού σχήματος μετά την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ.

Ας έρθουμε λοιπόν στο σήμερα. Στις τελευταίες εκλογές, η ΝΔ οριακά δεν ξεπέρασε το 40%, οπότε σύμφωνα με το καινούριο εκλογικό σύστημα δεν θα δικαιούνταν το μπόνους τον 50 εδρών άρα θα περιοριζόταν κάπως το εύρος της αυτοδυναμίας της. Το βασικό ερώτημα, πλέον, είναι ανάλογα με το πώς θα έχουν διαμορφωθεί οι συσχετισμοί αν η απλή αναλογική θα αφήνει περιθώρια σχηματισμού κυβέρνησης ή θα αναγκαστούμε να πάμε άμεσα σε δεύτερες εκλογές, και τι είδους κυβερνητικό σχήμα θα προκύψει τότε.

Τα αποτελέσματα των εκλογών του περασμένου Ιουλίου, αν αναχθούν στο αναλογικό σύστημα, δίνουν στην ΝΔ 130 έδρες και στον ΣΥΡΙΖΑ 103. Πλειοψηφία θα προέκυπτε μόνο με την σύμπραξη του ΚΙΝΑΛ που θα κατείχε 26 έδρες. Σίγουρα, κανείς δεν μπορεί από τώρα  προβλέψεις για μελλοντικές εκλογές. Προς το παρόν, η γενική εικόνα για την κυβέρνηση είναι θετική και δημοσκοπικά φαίνεται να διατηρεί και διευρύνει την υπεροχή της από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Σε όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης η κυβερνητική παράταξη υπόκειται τελικά σε κάποια φθορά. Η μικρότερη υπήρξε επί Σαμαρά, με απώλεια μόλις 1,9%, ενώ παράταξη που κέρδισε δεύτερη συνεχόμενη εκλογική μάχη με πολύ μικρή οπισθοχώρηση υπήρξε το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου το 1985 με 2,3%. Οι παραδόσεις υπάρχουν για να σπάνε αλλά αν στηριχτούμε στο μέχρι τώρα δεδομένα, στην καλύτερη περίπτωση η ΝΔ θα πρέπει να κινηθεί στο 37,5-38% που με αναλογικό σύστημα θα της δίνουν 122-124 έδρες (με τα εκτός Βουλής κόμματα στρα σημερινά επίπεδα) κάνοντας οριακή την περίπτωση συγκρότησης κυβέρνησης ακόμη και την συνεργασία του ΚΙΝΑΛ.

Ακόμη όμως και σε περίπτωση άμεσων δεύτερων εκλογών αν δεν υπάρξουν σημαντικές διαφοροποιήσεις που θα εκτοξεύσουν τη ΝΔ πάνω από το 40%, ο νέος εκλογικός νόμος θα την καθηλώνει στις 145 έδρες, δίνοντας και πάλι στο ΚΙΝΑΛ το περιθώριο να παρουσιαστεί ως ρυθμιστής των εξελίξεων και απαραίτητος εταίρος. Ο νόμος, λοιπόν, που αρνήθηκε να ψηφίσει η κ. Γεννηματά την αναβαθμίζει κοινοβουλευτικά ή για να το πούμε πι συγκεκριμένα αυξάνει τις πιθανότητες να αποκτήσει αναβαθμισμένο ρόλο.

Ποιο είναι, όμως, το κρυφό όνειρο του ΣΥΡΙΖΑ; Το πολυπόθητο 151, ακόμη και την πιο ανόθευτη αναλογική, απατεί ένα ποσοστό γύρω στο 46% για την αυτοδυναμία, αν τα εκτός κοινοβουλίου κόμματα διατηρούνται γύρω στο 8%. Με τα σημερινά ποσοστά του ΚΙΝΑΛ και το Μέρα25 να φθάνουν συνολική στο 12%, ο ΣΥΡΙΖΑ ελπίζει ότι θα βελτιώσει το εκλογικό του αποτέλεσμα αγγίζοντας το 34% ώστε να παρουσιαστεί μετεκλογικά ως ο μεγάλος πόλος της κεντροαριστεράς που θα προτείνει την σύμπλευση με τις “όμορες” δυνάμεις, προχωρώντας για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά σε κυβέρνηση χωρίς τη συμμετοχή του πρώτου κόμματος!

Όνειρα θερινής, ή μάλλον αριστερής, νύχτας! Πολύ πιθανό. Αλλά από έναν κομματικό χώρο που δεν σεβάστηκα ποτέ ιδιαίτερα τους θεσμούς, αισθάνονταν άβολα από τους… δημοκρατικούς, αστικούς περιορισμούς και δεν έκρυψε την τάση θεσμικής παρεμβατικότητας σε μια σειρά από ζητήματα, δεν περιμένουμε κάτι λιγότερο!